Deel 3: het congres van Wenen en de
opmars van liberalisme en nationalisme
Hoofdstuk 1: Het Congres van Wenen
Het congres van wenen is een bijeenkomst van koninklijke
hoofden die samenkwamen voor een eerste Europese
topoverleg. Tijdens dit congres, valt Napoleon binnen (wordt
afgebeeld als klein ventje).
Wie was de gastheer op dit congres?
Metternich drukte zijn stempel op het Congres van Wenen. Hij wilde de macht van de koninklijke
families terug opbouwen.
Wat werd er besproken op dat congres?
Metternich wilde de monarchie in Frankrijk herstellen. De nieuwe monarch werd Lodewijk XVIII. Dit
gebeurd op hetzelfde moment dat Napoleon van zijn eiland ontsnapt. Lodewijk XVIII vlucht weg naar
Gent en wordt bewaakt door zijn Russische soldaten. Napoleon wordt dan uiteindelijk verslagen in
Waterloo en Lodewijk XVIII keert terug naar zijn troon. De monarchie werd opnieuw hersteld.
Hoe verliep het congres?
Gezaghebbers organiseren deze feesten en beslissen tijdens deze feesten (in de achterkamertjes)
welke gebieden ze er nog bij willen in hun macht. Er wordt onderhandeld over de verschillende
grondgebieden.
Wat was het doel van het congres
o op ideologisch vlak?
HERSTEL van de oude waarden van het AR en de macht van de oude ‘legitieme’
vorstenhuizen
→Eigenlijk gewoon de klok terugdraaien
→legitimiteitsbeginsel
o op territoriaal vlak?
Bij de hertekening van de kaart van Europa moest gezorgd worden voor een
machtsevenwicht (om overmacht te vermijden en de rust te herstellen). Bijvoorbeeld een
land dat een stuk moest afgeven, krijgt hier ook iets voor in de plek. → soort van weegschaal
,Wat waren de gevolgen van de hertekening van de kaart?
Frankrijk: Duitsland:
=> Grenzen weer zoals voordien de Grenzen van de Duitse bond lijken op deze
Bufferstaten ->Verenigd koninkrijk der van het vroegere Heilig Roomse Rijk
Nederlanden en Piëmont-Sardinië -> Om o.l.v. Oostenrijk
Pruisen en Frankrijk uit elkaar te houden => Duitsland was verbrokkeld
Rusland: Pruisen:
Krijgt een deel van Polen + Bessabarbië, Finland + deel van Polen en deel van Saksen
Breidt uit en verschuift naar het Westen + Westfalen en Rijnland (= buffer tegen
en naar het Zuiden (wil invloed op Frankrijk)
Balkon en toegang tot Bosporus) MAAR krijgt geen aansluiting (>GB wil evenw.)
Oostenrijk:
- Zuidelijke Nederlanden
Worden deel van het koninkrijk der Nederlanden => buffer tegen Frankrijk
= toegang tot de Adriatische zee > compensatiebeginsel
Opmerking: Italië en Duitsland zijn nog steeds verbrokkeld, Rijnbond werd Duitse bond
Resultaat van het Congres van Wenen
Il lobserve (Frankrijk) Il danse (koning van Saksen)
Had niet veel te zeggen Danst terwijl hij zijn kroon stevig vasthoudt
Observeert het gebeuren van aan de
zijlijn
Moesten gebieden afstaan
Il ballote (Groot-Brittannië) Il saut (Genua)
Hij wiebelt wat heen en weer, houdt zijn voeten Probeert de aandacht te trekken vd
stevig op de grond grootmachten + was gefrustreerd want er werd
Wouden positie verbeteren en keken i.d. buurt van Genua een nieuw koninkrijk
toe hoe er marktevenwicht was gecreëerd => was macht kwijt omdat Genua
(positief voor hen) erbij betrokken was
Il belancent (Oostenrijk, Rusland, Pruisen)
Houden elkaar in evenwicht terwijl ze op hun
tenen dansen
,Wat werd er gedaan om de orde te bewaren?
De Grote Alliantie werd opgericht: GB + Pruisen + Oostenrijk + Rusland
=> interventierecht: recht op tussenkomen als opstanden uit de hand lopen
=> doel: opstanden neerslaan
Hoofdstuk 2: de opkomt van het liberalisme en nationalisme
A. Liberalisme
= een politiek-maatschappelijke stroming of ideologie
Ontstaat in de Verlichting
Als reactie van de liberalen tegen het ancien regime
Die streeft naar een samenleving waarin burgers zo veel mogelijk vrijheid genieten
op verschillende vlakken: inspraak in politiek en vrijheid van het individu
+ streeft naar een staat waarin de macht van de vorst wordt beperkt door een parlement en
grondwet en de burgerij inspraak heeft.
LET OP ze streven niet naar sociale gelijkheid
• 1e helft 19e eeuw: progressief
> eigen ontvoogdingsstrijd => burgerij eist inspraak tegen de macht van de koning
=> REVOLUTIES
=> Burgerij neemt de macht, krijgt inspraak maar cijnskiesrecht
• 2e helft 19e eeuw: conservatief
> burgerij wil macht niet delen met het volk!
ontvoogdingstrijd arbeiders
eisen ook inspraak (algemeen stemrecht)
en meer rechten
B. Nationalisme
= een politieke ideologie
Uitgaande van een samenhorigheidsgevoel van een volk met een eigen identiteit
Dat meer rechten en vrijheden voor eigen volk eist
en droomt van de oprichting van een eigen natiestaat voor eigen volk
, Hoofdstuk 3. Dekolonisatie van Latijn-Amerika (Opnieuw)
Wat is dekolonisatie?
A. De koloniale erfenis
In de 16de eeuw koloniseerden de Spanjaarden het binnenland van Latijns-Amerika. Ze werden
hierdoor afhankelijk van het moederland Spanje.
Wat is kolonisatie?
Op politiek vlak wordt het land bestuurd door het moederland. Ze worden de Spaanse taal en de
godsdienst opgelegd. Op economisch vlak werden ze gebruikt op plantages en mijnen en werden
die producten terug geëxporteerd naar Europa. Met de natuur en de akkers werd geen rekening
gehouden (= roofbouw)
Op sociaal vlak was er een duidelijke hiërarchie => hoe donkerder de huidskleur, hoe minder rechten
en hoe armer de persoon.
Hoe is dit beginnen veranderen?
In het begin van de 19de eeuw kwamen er spanningen in de kolonies en dus ook revoluties. Het
zorgde voor de onafhankelijkheid van bepaalde mensen of volkeren en dus ook hun dekolonisatie.
B. De onafhankelijkheidsstrijd van Latijns-Amerika
1. De oorzaken
De creolen waren gefrustreerd, want ze hadden geen inspraak in het koloniaal bestuur terwijl ze wel
Spaanse afkomst hadden.
Ze worden zich bewust van hun eigen identiteit en willen onafhankelijk zijn -> onder invloed van het
nationalisme (=voorliefde voor eigen land).
Ze gaan streven naar meer vrijheid en inspraak -> onder invloed van het liberalisme (=zoveel
mogelijk vrijheid van het individu zolang die de anderen hun vrijheid niet beperkt)
Ze haalden hun inspiratie bij de verlichte ideeën en uit de Franse en Amerikaanse revolutie.
2. De aanleiding
Napoleon stelt zijn broer (=Franse koning) aan als hoofd van Spanje. Maar dit Franse bestuur werd
niet getolereerd door de creolen. De creolen gaan de macht naar zich toe trekken.
Als Napoleon zijn tijd is afgelopen wil de Spaanse koning de macht van de peninsulares terug
herstellen, maar dit was tegen de zin van de creolen.
Er volgde een onafhankelijkheidsstrijd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliettevancaester. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for £8.11. You're not tied to anything after your purchase.