het palet van de psychologie, hoofdstuk 1

- Het mechanistische mensbeeld, de mens is een machine, is samengesteld uit afzonderlijke delen. De mechanistische visie houd in dat delen van de mens zelfstandig bestuurd kunnen worden. Mensen kunnen bestudeerd worden los van de sociale of materiële omgeving waarin ze functioneren. Implicaties: * geen onderscheid tussen mensen en dieren * het verklaringsmodel is lineair causaal, er wordt een oorzaak (oorzaken) voor gedrag gezocht (causaal) en het verband tussen oorzaal en gedrag is rechtlijnig (lineair). A veroorzaakt B. * er wordt vanuit gegaan dat als alle onderdelen bekend zijn, we het geheel kennen. * mensen en de onderdelen van mensen kunnen zelfstandig bestudeerd worden zonder daarbij rekening te houden met de omgeving waarin zij verkeren. - het organistische mensbeeld, mensen worden opgevat als groeiende organismen, als een geheel. De onderdelen beïnvloeden elkaar en zijn niet los van elkaar te zien (interne dynamiek). Het organisme staat in wisselwerking met zijn omgeving, het organisme wordt beïnvloed door de omgeving en beïnvloed zelf de omgeving(externe dynamiek). Implicaties: * er worden ook vergelijkingen getrokken tussen mensen en dieren. * het verklaringsmodel is circulair causaal, er word niet vanuit gegaan dat er eenduidige relaties zijn tussen een oorzaak en een gevolg. Er is sprake van een wisselwerking, A veroorzaakt mede B en B veroorzaakt mede A. * er word uitgegaan dat het geheel meer is dan de som der delen. Het organisme is meer dan een optelsom van zenuwen, spieren, organen enz. * mensen zijn niet los van hun omgeving te bestuderen en delen van mensen zijn niet los van het geheel te bestuderen. - Het personalistische mensbeeld, het unieke karakter van de mensen binnen de levende natuur wordt benadrukt. Mensen leiden niet alleen een biologisch maar ook een cultureel leven. Ze worden niet alleen beïnvloed door de cultuur maar scheppen zelf cultuur. Mensen kunnen zich de toekomst vorstellen waardoor ze doelgericht leven. Implicaties: * Mensen moeten als mens bestudeerd worden, geen vergelijking met dieren. Dieren kennen namelijk geen cultureel leven. * Mensen moeten als een geheel bestudeerd worden, dit standpunt komt overeen met het organistisch denken. * Mensen handelen doelgericht, hun gedrag heeft â

- Binnen de algemene systeemtheorie wordt de werkelijkheid onderscheiden in een aantal lagen. - Elk hiërarchische niveau wordt opgevat als een systeem met als kenmerk dat het zichzelf in stand houdt. - Het geheel is meer dan de som der delen. - Geen enkel niveau is te herleiden tot de niveaus die hoger in de hiërarchie staan. - De mens is zowel een biologisch organisme als een symbolisch wezen.