Samenvatting RT periode 3
College 1
We willen het PTV natuurlijk zo goed en nauwkeurig mogelijk raken, en de toxiciteit (bijwerkingen) zo
min mogelijk houden.
Er wordt vooral een virtuele simulatie gebruikt bij een palliatieve bestraling. Die mensen doen alles
op 1 dag, arts --> CT --> bestraling.
Bij curatieve patiënten wordt er een ingewikkeld plan opgesteld zodat het gezonde weefsel wordt
gespaard, maar dit heeft langer de tijd nodig en wordt de patiënt dus niet op dezelfde dag bestraald.
Bij palliatieve behandelingen zien we dat de aantal fracties ook laag zijn.
Virtueel simuleren= simuleren van de patiënt op basis van de anatomie. Normaal gezien maakt de
arts een PTV in de CT. Maar bij virtueel simuleren wordt er geen PTV ingetekend, we bepalen de
veldgrenzen via de botten.
Dit wordt puur gedaan om tijd te besparen.
We hebben dezelfde vlakken als normaal (transversaal,
sagittaal, frontaal en DRR) met een dosisverdeling.
Normaal keken we ook naar DVH, hier zagen we alle
ingetekende structuren met alle dosis van dit orgaan erbij.
Bij virtueel simuleren wordt er bijna nooit ingetekend en
hebben we dus geen DVH.
Er is één uitzondering en dat is bij kritieke organen. Mocht er
een kritiek orgaan bevinden, wordt er wel ingetekend en dan
kunnen we m.b.v. de DVH kijken hoeveel dosis er daar
bevindt.
Een patiënt wordt bij CT altijd geholpen met verschillende instrumenten om de scan zo comfortabel
mogelijk te maken. We kunnen via DRR of BEV kijken of de patiënt daadwerkelijk goed ligt en dan
kan de bestraling beginnen.
Houding op CT is ook de houding bij de bestraling.
Een CT scan heeft bepaalde eisen die gevolgd moeten worden voor de bestraling. Bij de CT van RD
heeft de tafel een “cradle”. Dat houdt in dat het bed gevormd is voor de patiënt, niet vlak. Dit doen
ze omdat de scan maar 1x wordt gemaakt, alleen voor diagnose.
Voor de RT is er al een diagnose in de patiënt geconstateerd, we willen alleen het doelgebied in kaart
brengen. Mocht je CT gemaakt zijn op een cradle bed en de RT op een vlakke, klopt er niks van de
anatomie, alles heeft andere positie.
Mocht de patiënt het echt niet volhouden kan er een matje onder de patiënt worden gelegd zodat
het iets comfortabeler. Mocht dit op de CT gedaan worden, wordt dit ook gedaan bij de bestraling
zelf.
Dus de eisen van CT:
- Platte tafel
- Houding en hulpmiddelen moeten ook bij bestraling
- Geen storende hulpmiddelen op CT
, - Spiraal CT
- Snelle reconstructiemogelijkheid (DRR)
- Lasers aanwezig in CT-ruimte
Houding en hulpmiddelen zijn dus essentieel, maar we moeten die houding vast kunnen leggen. Dit
wordt gedaan door aantekenen van lijnen op de huid. Mocht het palliatief zijn wordt het met
inktpijlen gedaan. Mocht het curatief zijn worden er tatoeage puntjes geplaatst.
Het is van belang dat de punten op een stabiele en op een reproduceerbare plek worden gezet. Een
voorbeeld hiervan is het sternum voor mamma.
Inktlijnen zijn niet te zien op de CT-scan. Die kruizen worden dan aangegeven m.b.v. loodbolletjes.
De puntjes moeten ook zo dicht mogelijk bij de tumor liggen.
CT-isocentrum= niet het midden van een bestralingsveld maar wel het niveau.
College 2
Monitoreenheden: eenheid bij de RT, door de bestralingskop gegeven eenheid die gelijk staan aan
een dosis van 1cGy op de diepte van dMax (met een veld van 10 x 10cm en een FHA van 100cm)
Een arts geeft een dosis, bv 800cGy. Dit is de geabsorbeerde energie en dus de schade. Vanuit de
dosis van de arts wordt bepaald hoeveel monitoreenheden nodig zijn om op die schadewaarde te
komen.
Planning
Bij een behandeling wordt vastgezet wat de dosis en fracties zijn, dit wordt gepland en dan zien we
bij “Eval” de dosisverdeling, maar die is niet mooi vierkant. Het had meestal de vorm van een
zandloper, de dosis is niet egaal. Dit konden we dan weer aanpassen m.b.v. de energie, beam
weighting of andere FHA enz.
Als we 400cGy schade willen leveren op een plek in het lichaam. Deze plek kunnen we aansturen met
het NP. Door dit punt kunnen we vastleggen hoeveel er in moet komen (100%) en waar (PTV). Als we
dit hebben moeten we terugrekenen. Hoeveel “pakketjes” moeten wij stralen om 400cGy schade te
verrichten --> monitoreenheden.
In de ionisatiekamer wordt bijgehouden hoeveel interacties er plaatsvinden en hoeveel straling
meten we? Een bepaalde energie is gelijk aan 1cGy schade en dat is uiteindelijk 1 monitoreenheid.
Bouw LINAC
Zonder een egalisatiefilter zou de bundel niet egaal zijn. Als we hem wel plaatsen krijgen we het
bekende dwarsprofiel. Ionisatiekamer meet dus hoeveel energie genoeg is voor 1cGy schade -->
1 ME (standaard situatie). Wij moeten beredeneren hoelang een apparaat straalt, ervanuit gaande
dat er in 1 min ongeveer 600cGy uit het apparaat komt. De LINAC slaat af als hij op de gewenste ME
waarde zit.
De standaard situatie is gemeten op de dMax diepte met een veld van 10 x 10 en een FHA van 100.
Maar de tumor ligt bijna nooit in dMax of heeft een veld van 10 x 10. Hier moet voor gecorrigeerd
worden, komt zo voort.
We gaan dus nu kijken wat de hoeveelheid ME’s zijn in het NP. De formule is:
College 1
We willen het PTV natuurlijk zo goed en nauwkeurig mogelijk raken, en de toxiciteit (bijwerkingen) zo
min mogelijk houden.
Er wordt vooral een virtuele simulatie gebruikt bij een palliatieve bestraling. Die mensen doen alles
op 1 dag, arts --> CT --> bestraling.
Bij curatieve patiënten wordt er een ingewikkeld plan opgesteld zodat het gezonde weefsel wordt
gespaard, maar dit heeft langer de tijd nodig en wordt de patiënt dus niet op dezelfde dag bestraald.
Bij palliatieve behandelingen zien we dat de aantal fracties ook laag zijn.
Virtueel simuleren= simuleren van de patiënt op basis van de anatomie. Normaal gezien maakt de
arts een PTV in de CT. Maar bij virtueel simuleren wordt er geen PTV ingetekend, we bepalen de
veldgrenzen via de botten.
Dit wordt puur gedaan om tijd te besparen.
We hebben dezelfde vlakken als normaal (transversaal,
sagittaal, frontaal en DRR) met een dosisverdeling.
Normaal keken we ook naar DVH, hier zagen we alle
ingetekende structuren met alle dosis van dit orgaan erbij.
Bij virtueel simuleren wordt er bijna nooit ingetekend en
hebben we dus geen DVH.
Er is één uitzondering en dat is bij kritieke organen. Mocht er
een kritiek orgaan bevinden, wordt er wel ingetekend en dan
kunnen we m.b.v. de DVH kijken hoeveel dosis er daar
bevindt.
Een patiënt wordt bij CT altijd geholpen met verschillende instrumenten om de scan zo comfortabel
mogelijk te maken. We kunnen via DRR of BEV kijken of de patiënt daadwerkelijk goed ligt en dan
kan de bestraling beginnen.
Houding op CT is ook de houding bij de bestraling.
Een CT scan heeft bepaalde eisen die gevolgd moeten worden voor de bestraling. Bij de CT van RD
heeft de tafel een “cradle”. Dat houdt in dat het bed gevormd is voor de patiënt, niet vlak. Dit doen
ze omdat de scan maar 1x wordt gemaakt, alleen voor diagnose.
Voor de RT is er al een diagnose in de patiënt geconstateerd, we willen alleen het doelgebied in kaart
brengen. Mocht je CT gemaakt zijn op een cradle bed en de RT op een vlakke, klopt er niks van de
anatomie, alles heeft andere positie.
Mocht de patiënt het echt niet volhouden kan er een matje onder de patiënt worden gelegd zodat
het iets comfortabeler. Mocht dit op de CT gedaan worden, wordt dit ook gedaan bij de bestraling
zelf.
Dus de eisen van CT:
- Platte tafel
- Houding en hulpmiddelen moeten ook bij bestraling
- Geen storende hulpmiddelen op CT
, - Spiraal CT
- Snelle reconstructiemogelijkheid (DRR)
- Lasers aanwezig in CT-ruimte
Houding en hulpmiddelen zijn dus essentieel, maar we moeten die houding vast kunnen leggen. Dit
wordt gedaan door aantekenen van lijnen op de huid. Mocht het palliatief zijn wordt het met
inktpijlen gedaan. Mocht het curatief zijn worden er tatoeage puntjes geplaatst.
Het is van belang dat de punten op een stabiele en op een reproduceerbare plek worden gezet. Een
voorbeeld hiervan is het sternum voor mamma.
Inktlijnen zijn niet te zien op de CT-scan. Die kruizen worden dan aangegeven m.b.v. loodbolletjes.
De puntjes moeten ook zo dicht mogelijk bij de tumor liggen.
CT-isocentrum= niet het midden van een bestralingsveld maar wel het niveau.
College 2
Monitoreenheden: eenheid bij de RT, door de bestralingskop gegeven eenheid die gelijk staan aan
een dosis van 1cGy op de diepte van dMax (met een veld van 10 x 10cm en een FHA van 100cm)
Een arts geeft een dosis, bv 800cGy. Dit is de geabsorbeerde energie en dus de schade. Vanuit de
dosis van de arts wordt bepaald hoeveel monitoreenheden nodig zijn om op die schadewaarde te
komen.
Planning
Bij een behandeling wordt vastgezet wat de dosis en fracties zijn, dit wordt gepland en dan zien we
bij “Eval” de dosisverdeling, maar die is niet mooi vierkant. Het had meestal de vorm van een
zandloper, de dosis is niet egaal. Dit konden we dan weer aanpassen m.b.v. de energie, beam
weighting of andere FHA enz.
Als we 400cGy schade willen leveren op een plek in het lichaam. Deze plek kunnen we aansturen met
het NP. Door dit punt kunnen we vastleggen hoeveel er in moet komen (100%) en waar (PTV). Als we
dit hebben moeten we terugrekenen. Hoeveel “pakketjes” moeten wij stralen om 400cGy schade te
verrichten --> monitoreenheden.
In de ionisatiekamer wordt bijgehouden hoeveel interacties er plaatsvinden en hoeveel straling
meten we? Een bepaalde energie is gelijk aan 1cGy schade en dat is uiteindelijk 1 monitoreenheid.
Bouw LINAC
Zonder een egalisatiefilter zou de bundel niet egaal zijn. Als we hem wel plaatsen krijgen we het
bekende dwarsprofiel. Ionisatiekamer meet dus hoeveel energie genoeg is voor 1cGy schade -->
1 ME (standaard situatie). Wij moeten beredeneren hoelang een apparaat straalt, ervanuit gaande
dat er in 1 min ongeveer 600cGy uit het apparaat komt. De LINAC slaat af als hij op de gewenste ME
waarde zit.
De standaard situatie is gemeten op de dMax diepte met een veld van 10 x 10 en een FHA van 100.
Maar de tumor ligt bijna nooit in dMax of heeft een veld van 10 x 10. Hier moet voor gecorrigeerd
worden, komt zo voort.
We gaan dus nu kijken wat de hoeveelheid ME’s zijn in het NP. De formule is:
