PRAKTIJK
FYSIOTHERAPIE
Blok 1.3 – Onderste Extremiteit
,INHOUDSOPGAVE
Standaard onderzoek ......................................................................................................................... 5
Inspectie .............................................................................................................................................. 5
Palpatie ................................................................................................................................................ 5
Heup (onderzoek) ................................................................................................................................ 6
Actief en passief bewegingsonderzoek (+ goniometer) ............................................................... 6
Onderzoek bij artrosis deformans ................................................................................................... 7
Onderzoek Acute fase (direct postoperatief) na een total hip replacement ............................. 8
Onderzoek in de chronische fase na een total hip replacement ................................................ 8
Beenlengteverschil ............................................................................................................................ 8
Kapselpatroon van de heup ............................................................................................................. 8
(Primaire) tracties en translaties ...................................................................................................... 9
Specifieke testen .............................................................................................................................. 10
Test van trendelenburg ............................................................................................................... 10
Patrick’s sign (Faber-test) ........................................................................................................... 10
Provocatietest voor atrogene pijn (Scour test) ........................................................................ 10
Provocatietest voor myogene pijn ............................................................................................. 11
Isometrische weerstandstest ......................................................................................................... 11
Spierkrachttest (MRC-schaal of HHD).......................................................................................... 12
Spierlengtetest ................................................................................................................................. 14
Heup (behandeling) .......................................................................................................................... 16
Pijndempende passief angulaire technieken in open keten ...................................................... 16
Mobiliserende passief angulaire technieken in open keten ...................................................... 16
Pijndempende actieve angulaire technieken in open keten...................................................... 16
Mobiliserende actieve angulaire technieken in open keten ...................................................... 16
Mobiliserende actieve angulaire technieken in gesloten keten ................................................ 16
Pijndempende mobilisering middels passieve gewrichtsmobilisaties ..................................... 17
Mobilisation with movement (MWM) ............................................................................................. 18
PNF-stretching.................................................................................................................................. 19
Transfertraining na een total hip replacement............................................................................. 20
Gebruik van een looprek, kruk of vierpoot ................................................................................... 20
Traplopen met hulpmiddelen ......................................................................................................... 21
Verbeteren van het looppatroon zonder loophulpmiddelen ...................................................... 21
Spierversterking ............................................................................................................................... 21
Stabilisering van de heup en bekkenregio ................................................................................... 22
Knie (onderzoek) ............................................................................................................................... 23
Actief en passief bewegingsonderzoek ........................................................................................ 23
1
, Palpatie .............................................................................................................................................. 24
Laesies van bindweefselstructuren ............................................................................................... 24
Voorste kruisband laesie: conservatief behandeld ..................................................................... 24
Voorste kruisband laesie: direct postoperatief ............................................................................ 24
Voorste kruisband laesie: 6 weken postoperatief ....................................................................... 25
Kapselpatroon van de knie ............................................................................................................. 25
Onderzoekende tracties en translaties ......................................................................................... 25
Specifieke testen .............................................................................................................................. 26
Brush test/Hydropstest ................................................................................................................ 26
Patellar grind test (Clark sign) .................................................................................................... 26
Varus-stress test........................................................................................................................... 27
Valgus-stress test ......................................................................................................................... 27
Voorste schuifladetest ................................................................................................................. 27
Achterste schuifladetest .............................................................................................................. 28
Lachman test................................................................................................................................. 28
Gravity/Sag sign test.................................................................................................................... 28
McMurray test ............................................................................................................................... 29
Joint line Tenderness................................................................................................................... 29
Thessaly test ................................................................................................................................. 29
Apley test ....................................................................................................................................... 29
Artrogene pijnprovocatie ................................................................................................................. 30
Isometrische weerstandstest ......................................................................................................... 30
Spierkrachttest (MRC-schaal of HHD).......................................................................................... 31
Spierlengtetest ................................................................................................................................. 31
Passieve stabiliteitstesten .............................................................................................................. 32
Actieve stabiliteitstesten ................................................................................................................. 32
De 'single hop for distance' ......................................................................................................... 32
De '6 meter timed hop'................................................................................................................. 32
De 'triple hop for distance'........................................................................................................... 32
De 'cross over hop for distance' ................................................................................................. 33
Knie (behandeling) ............................................................................................................................ 34
Pijndempende passief angulaire technieken in open keten ...................................................... 34
Mobiliserende passief angulaire technieken in open keten ...................................................... 34
Pijndempende actieve angulaire technieken in gesloten keten ............................................... 34
Mobiliserende actieve angulaire technieken in gesloten keten (zonder en met gebruik van
actieve inhibitie)................................................................................................................................ 34
Pijndempende en mobiliserende passieve gewrichtsmobilisaties ........................................... 34
Mobilisations with movement (MWM) ........................................................................................... 35
PNF-stretching.................................................................................................................................. 36
Spierversterking voor de kniemusculatuur................................................................................... 37
Stabilisering ...................................................................................................................................... 37
Stabiliteitstraining ............................................................................................................................. 38
2
, Fase 2 na een voorstekruisband-operatie ................................................................................... 38
Fase 3 na een voorstekruisband-operatie ................................................................................... 39
Concentrische, isometrische en excentrische oefentherapie bij een Jumpers Knee ........... 39
Enkel en onderbeen (onderzoek) .................................................................................................. 41
Inspectie bij enkelbandletsel .......................................................................................................... 41
Inspectie bij klachten aan het onderbeen .................................................................................... 41
Palpatie .............................................................................................................................................. 41
Onderzoek volgens de “Ottawa ankle rules” ............................................................................... 42
Actief en passief bewegingsonderzoek ........................................................................................ 42
Onderzoekende tracties en translaties ......................................................................................... 43
Artogene pijnprovocatie .................................................................................................................. 44
Passieve stabiliteitstesten .............................................................................................................. 44
Voorste schuifladetest ................................................................................................................. 44
Achterste schuifladetest .............................................................................................................. 44
Actieve stabiliteitstesten ................................................................................................................. 44
Thompson’s test ............................................................................................................................... 45
Isometrische weerstandstest ......................................................................................................... 45
Spierkrachttest (MRC-schaal of HHD).......................................................................................... 45
Spierlengtetest ................................................................................................................................. 46
Enkel en onderbeen (behandeling) .............................................................................................. 48
Pijndempende passief angulaire technieken ............................................................................... 48
Mobiliserende passief angulaire technieken ............................................................................... 48
Pijndempende actieve angulaire technieken ............................................................................... 48
Mobiliserende actieve angulaire technieken ............................................................................... 48
Pijndempende en mobiliserende gewrichtsmobilisaties ............................................................ 48
Mobilisation with movement (MWM) ............................................................................................. 49
Spierversterking ............................................................................................................................... 50
Stabilisering van het onderbeen en de enkel, inclusief stabiliteitstraining .............................. 50
Pijninhibtie middels training bij achillestendinopathie ................................................................ 51
Ziekte van Bechterew (Onderzoek) .............................................................................................. 53
Actief en passief bewegingsonderzoek ........................................................................................ 53
Rugklachten en M. Bechterew ....................................................................................................... 54
BASMI-score..................................................................................................................................... 54
Tragus to wall................................................................................................................................ 54
Lumbar side flexion ...................................................................................................................... 54
Lumbar flexion .............................................................................................................................. 55
Cervical rotation............................................................................................................................ 55
Intermalleolair distance ............................................................................................................... 55
Beoordeling ................................................................................................................................... 55
3
, Spierkrachttest (MRC-schaal) ........................................................................................................ 55
Ziekte van Bechterew (behandeling)............................................................................................ 57
Pijndempende en mobiliserende passief angulaire technieken ............................................... 57
Pijndempende en mobiliserende actieve angulaire technieken ............................................... 57
Spierversterking ............................................................................................................................... 57
Looptraining ...................................................................................................................................... 58
PNF-stretching.................................................................................................................................. 58
Informeren en adviseren ................................................................................................................. 59
Patiënt met klachten van de heup (nevendiagnose: artrosis deformans)............................... 59
Patiënt met postoperatieve heupklachten (total hip replacement) ........................................... 59
Patiënt met de Ziekte van Bechterew ........................................................................................... 60
Patiënt met knieklachten (Pijnklachten aan de mediale/laterale zijde) ................................... 60
Patiënt met een voorstekruisbandlaesie ...................................................................................... 60
Patiënt met enkelbandletsel ........................................................................................................... 61
Patiënt met klachten aan het onderbeen ..................................................................................... 63
Patiënt met klachten aan de achillespees ................................................................................... 63
Patiënt met klachten aan de mediale zijde van het onderbeen ................................................ 63
4
,STANDAARD ONDERZOEK
INSPECTIE
Tijdens de inspectie kijkt de therapeut naar de stand van het lichaam. Een inspectie kan
worden uitgevoerd op totaal, lokaal en functioneel niveau.
▪ Totale inspectie: bij een totale inspectie wordt gekeken naar het hele lichaam.
▪ Lokale inspectie: bij een lokale inspectie wordt ingezoomd op het gebied van de
klachten.
Totale inspectie ▪ Wervelcurvatuur (lordose, kyfose en scoliose);
▪ Stand van het hoofd (pro- of retractie);
▪ Schouderhoogte (asymmetrie);
▪ Sleutelbenen (hoogte);
▪ Carrying angle;
▪ Stand van het bekken (beenlengteverschil);
▪ Luchtfiguur;
▪ Volume bovenbeen;
▪ Patella;
▪ Enkelhoogte;
▪ Voetcontact;
▪ Rotatie voeten;
▪ Stand breedte.
Lokale inspectie ▪ Warmte;
▪ Zwelling;
▪ Huidverkleuringen;
▪ Spiertonus;
▪ Deformiteit/anatomische afwijkingen;
▪ Droge huid;
▪ Beharing;
▪ Asymmetrie tussen links en rechts.
Functionele inspectie
Laat de patiënt minimaal vijf activiteiten demonstreren waar hij in de anamnese over “klaagt”,
bijvoorbeeld aankleden, tillen, verplaatsen, bovenhandse activiteiten, haarkammen,
enzovoort. Je beoordeelt de mechanische belasting (houding, duur en zwaarte activiteit),
vergelijk links en rechts (kijk naar verschillen in bewegingsomvang en kwaliteit) en let op de
reacties van de patiënt.
PALPATIE
Bij palpatie wordt gekeken naar temperatuur, zwelling, tonus of standsafwijking. Je palpeert
hierbij voornamelijk met vier vingers. De duim wordt hierbij niet of minder gebruikt.
5
, HEUP (ONDERZOEK)
ACTIEF EN PASSIEF BEWEGINGSONDERZOEK (+ GONIOMETER)
Voer het actieve bewegingsonderzoek uit en geef aan of er al dan niet bewegingen
beperkt zijn. De patiënt maakt zelf de beweging. Je laat hem beginnen met de niet-
aangedane zijde en vergelijkt dit met de aangedane zijde.
▪ In geval van bewegingsbeperkingen: benoem welke bewegingen beperkt zijn. Geef
bij de bewegingsbeperkingen aan in welke mate de bewegingen beperkt zijn.
Vergelijk hierbij de beide zijden.
▪ Constateer of er al dan niet pijn optreedt bij het uitvoeren van de bewegingen. Geef
bij pijn aan bij welke bewegingen dit optreedt.
▪ Beoordeel hoe de bewegingen worden uitgevoerd en geef de kwaliteit van de
beweging correct weer.
Voor een actief onderzoek van de heup laat je de patiënt de volgende bewegingen maken:
▪ Flexie en extensie;
▪ Endorotatie en exorotatie;
▪ Abductie en adductie.
Tijdens het passieve bewegingsonderzoek beweegt de therapeut voor de patiënt. Je begint
aan de niet aangedane zijde en vergelijkt dit met de aangedane zijde. Op het moment dat je
het onderzoek zittend uitvoert, is het van belang op te letten dat de patiënt rechtop zit.
Gebruik bij het passieve bewegingsonderzoek de juiste handvatting: mild en met zowel de
fixerende als werkende hand zo dicht mogelijk bij het gewricht. Benoem het eindgevoel
correct en stel vast of er al dan niet sprake is van een kapselpatroon. Geef daarnaast het
verschil tussen het actief en passief bewegingsonderzoek weer.
Belangrijk: in de heup maak je voor exorotatie een beweging naar binnen en voor
endorotatie een beweging naar buiten. De bewegingen zijn hier tegengesteld.
Actief bewegingsonderzoek
Beweging Uitvoering Bewegingsuitslag
Flexie Je vraagt de patiënt in rugligging zijn knie naar de borst 110-120 graden
te trekken.
Extensie Je vraagt de patiënt in stand zijn been zo ver mogelijk 10-15 graden
naar achteren te bewegen of je laat de patiënt in ruglig
zijn been zover mogelijk van de tafel optillen.
Endorotatie Je laat de patiënt in buikligging liggen, met de heup en 30-50 graden
knie in 90 graden flexie. Je vraagt de patiënt zijn voet
zo ver mogelijk naar buiten te bewegen.
Exorotatie Je laat de patiënt in buikligging liggen, met de heup en 30 graden
knie in 90 graden flexie. Je vraagt de patiënt zijn voet
zo ver mogelijk naar binnen te bewegen.
Abductie Je laat de patiënt in rugligging zijn been zo ver mogelijk 40-60 graden
zijwaarts (van de bank af) te bewegen.
Adductie Je laat de patiënt staan, zijn benen kruisen en door het 30-40 graden
been heen zakken of je legt het niet-te-testen been
over het te-testen-been heen en vraagt de patiënt het
te-testen-been zo ver mogelijk naar buiten de brengen.
6
FYSIOTHERAPIE
Blok 1.3 – Onderste Extremiteit
,INHOUDSOPGAVE
Standaard onderzoek ......................................................................................................................... 5
Inspectie .............................................................................................................................................. 5
Palpatie ................................................................................................................................................ 5
Heup (onderzoek) ................................................................................................................................ 6
Actief en passief bewegingsonderzoek (+ goniometer) ............................................................... 6
Onderzoek bij artrosis deformans ................................................................................................... 7
Onderzoek Acute fase (direct postoperatief) na een total hip replacement ............................. 8
Onderzoek in de chronische fase na een total hip replacement ................................................ 8
Beenlengteverschil ............................................................................................................................ 8
Kapselpatroon van de heup ............................................................................................................. 8
(Primaire) tracties en translaties ...................................................................................................... 9
Specifieke testen .............................................................................................................................. 10
Test van trendelenburg ............................................................................................................... 10
Patrick’s sign (Faber-test) ........................................................................................................... 10
Provocatietest voor atrogene pijn (Scour test) ........................................................................ 10
Provocatietest voor myogene pijn ............................................................................................. 11
Isometrische weerstandstest ......................................................................................................... 11
Spierkrachttest (MRC-schaal of HHD).......................................................................................... 12
Spierlengtetest ................................................................................................................................. 14
Heup (behandeling) .......................................................................................................................... 16
Pijndempende passief angulaire technieken in open keten ...................................................... 16
Mobiliserende passief angulaire technieken in open keten ...................................................... 16
Pijndempende actieve angulaire technieken in open keten...................................................... 16
Mobiliserende actieve angulaire technieken in open keten ...................................................... 16
Mobiliserende actieve angulaire technieken in gesloten keten ................................................ 16
Pijndempende mobilisering middels passieve gewrichtsmobilisaties ..................................... 17
Mobilisation with movement (MWM) ............................................................................................. 18
PNF-stretching.................................................................................................................................. 19
Transfertraining na een total hip replacement............................................................................. 20
Gebruik van een looprek, kruk of vierpoot ................................................................................... 20
Traplopen met hulpmiddelen ......................................................................................................... 21
Verbeteren van het looppatroon zonder loophulpmiddelen ...................................................... 21
Spierversterking ............................................................................................................................... 21
Stabilisering van de heup en bekkenregio ................................................................................... 22
Knie (onderzoek) ............................................................................................................................... 23
Actief en passief bewegingsonderzoek ........................................................................................ 23
1
, Palpatie .............................................................................................................................................. 24
Laesies van bindweefselstructuren ............................................................................................... 24
Voorste kruisband laesie: conservatief behandeld ..................................................................... 24
Voorste kruisband laesie: direct postoperatief ............................................................................ 24
Voorste kruisband laesie: 6 weken postoperatief ....................................................................... 25
Kapselpatroon van de knie ............................................................................................................. 25
Onderzoekende tracties en translaties ......................................................................................... 25
Specifieke testen .............................................................................................................................. 26
Brush test/Hydropstest ................................................................................................................ 26
Patellar grind test (Clark sign) .................................................................................................... 26
Varus-stress test........................................................................................................................... 27
Valgus-stress test ......................................................................................................................... 27
Voorste schuifladetest ................................................................................................................. 27
Achterste schuifladetest .............................................................................................................. 28
Lachman test................................................................................................................................. 28
Gravity/Sag sign test.................................................................................................................... 28
McMurray test ............................................................................................................................... 29
Joint line Tenderness................................................................................................................... 29
Thessaly test ................................................................................................................................. 29
Apley test ....................................................................................................................................... 29
Artrogene pijnprovocatie ................................................................................................................. 30
Isometrische weerstandstest ......................................................................................................... 30
Spierkrachttest (MRC-schaal of HHD).......................................................................................... 31
Spierlengtetest ................................................................................................................................. 31
Passieve stabiliteitstesten .............................................................................................................. 32
Actieve stabiliteitstesten ................................................................................................................. 32
De 'single hop for distance' ......................................................................................................... 32
De '6 meter timed hop'................................................................................................................. 32
De 'triple hop for distance'........................................................................................................... 32
De 'cross over hop for distance' ................................................................................................. 33
Knie (behandeling) ............................................................................................................................ 34
Pijndempende passief angulaire technieken in open keten ...................................................... 34
Mobiliserende passief angulaire technieken in open keten ...................................................... 34
Pijndempende actieve angulaire technieken in gesloten keten ............................................... 34
Mobiliserende actieve angulaire technieken in gesloten keten (zonder en met gebruik van
actieve inhibitie)................................................................................................................................ 34
Pijndempende en mobiliserende passieve gewrichtsmobilisaties ........................................... 34
Mobilisations with movement (MWM) ........................................................................................... 35
PNF-stretching.................................................................................................................................. 36
Spierversterking voor de kniemusculatuur................................................................................... 37
Stabilisering ...................................................................................................................................... 37
Stabiliteitstraining ............................................................................................................................. 38
2
, Fase 2 na een voorstekruisband-operatie ................................................................................... 38
Fase 3 na een voorstekruisband-operatie ................................................................................... 39
Concentrische, isometrische en excentrische oefentherapie bij een Jumpers Knee ........... 39
Enkel en onderbeen (onderzoek) .................................................................................................. 41
Inspectie bij enkelbandletsel .......................................................................................................... 41
Inspectie bij klachten aan het onderbeen .................................................................................... 41
Palpatie .............................................................................................................................................. 41
Onderzoek volgens de “Ottawa ankle rules” ............................................................................... 42
Actief en passief bewegingsonderzoek ........................................................................................ 42
Onderzoekende tracties en translaties ......................................................................................... 43
Artogene pijnprovocatie .................................................................................................................. 44
Passieve stabiliteitstesten .............................................................................................................. 44
Voorste schuifladetest ................................................................................................................. 44
Achterste schuifladetest .............................................................................................................. 44
Actieve stabiliteitstesten ................................................................................................................. 44
Thompson’s test ............................................................................................................................... 45
Isometrische weerstandstest ......................................................................................................... 45
Spierkrachttest (MRC-schaal of HHD).......................................................................................... 45
Spierlengtetest ................................................................................................................................. 46
Enkel en onderbeen (behandeling) .............................................................................................. 48
Pijndempende passief angulaire technieken ............................................................................... 48
Mobiliserende passief angulaire technieken ............................................................................... 48
Pijndempende actieve angulaire technieken ............................................................................... 48
Mobiliserende actieve angulaire technieken ............................................................................... 48
Pijndempende en mobiliserende gewrichtsmobilisaties ............................................................ 48
Mobilisation with movement (MWM) ............................................................................................. 49
Spierversterking ............................................................................................................................... 50
Stabilisering van het onderbeen en de enkel, inclusief stabiliteitstraining .............................. 50
Pijninhibtie middels training bij achillestendinopathie ................................................................ 51
Ziekte van Bechterew (Onderzoek) .............................................................................................. 53
Actief en passief bewegingsonderzoek ........................................................................................ 53
Rugklachten en M. Bechterew ....................................................................................................... 54
BASMI-score..................................................................................................................................... 54
Tragus to wall................................................................................................................................ 54
Lumbar side flexion ...................................................................................................................... 54
Lumbar flexion .............................................................................................................................. 55
Cervical rotation............................................................................................................................ 55
Intermalleolair distance ............................................................................................................... 55
Beoordeling ................................................................................................................................... 55
3
, Spierkrachttest (MRC-schaal) ........................................................................................................ 55
Ziekte van Bechterew (behandeling)............................................................................................ 57
Pijndempende en mobiliserende passief angulaire technieken ............................................... 57
Pijndempende en mobiliserende actieve angulaire technieken ............................................... 57
Spierversterking ............................................................................................................................... 57
Looptraining ...................................................................................................................................... 58
PNF-stretching.................................................................................................................................. 58
Informeren en adviseren ................................................................................................................. 59
Patiënt met klachten van de heup (nevendiagnose: artrosis deformans)............................... 59
Patiënt met postoperatieve heupklachten (total hip replacement) ........................................... 59
Patiënt met de Ziekte van Bechterew ........................................................................................... 60
Patiënt met knieklachten (Pijnklachten aan de mediale/laterale zijde) ................................... 60
Patiënt met een voorstekruisbandlaesie ...................................................................................... 60
Patiënt met enkelbandletsel ........................................................................................................... 61
Patiënt met klachten aan het onderbeen ..................................................................................... 63
Patiënt met klachten aan de achillespees ................................................................................... 63
Patiënt met klachten aan de mediale zijde van het onderbeen ................................................ 63
4
,STANDAARD ONDERZOEK
INSPECTIE
Tijdens de inspectie kijkt de therapeut naar de stand van het lichaam. Een inspectie kan
worden uitgevoerd op totaal, lokaal en functioneel niveau.
▪ Totale inspectie: bij een totale inspectie wordt gekeken naar het hele lichaam.
▪ Lokale inspectie: bij een lokale inspectie wordt ingezoomd op het gebied van de
klachten.
Totale inspectie ▪ Wervelcurvatuur (lordose, kyfose en scoliose);
▪ Stand van het hoofd (pro- of retractie);
▪ Schouderhoogte (asymmetrie);
▪ Sleutelbenen (hoogte);
▪ Carrying angle;
▪ Stand van het bekken (beenlengteverschil);
▪ Luchtfiguur;
▪ Volume bovenbeen;
▪ Patella;
▪ Enkelhoogte;
▪ Voetcontact;
▪ Rotatie voeten;
▪ Stand breedte.
Lokale inspectie ▪ Warmte;
▪ Zwelling;
▪ Huidverkleuringen;
▪ Spiertonus;
▪ Deformiteit/anatomische afwijkingen;
▪ Droge huid;
▪ Beharing;
▪ Asymmetrie tussen links en rechts.
Functionele inspectie
Laat de patiënt minimaal vijf activiteiten demonstreren waar hij in de anamnese over “klaagt”,
bijvoorbeeld aankleden, tillen, verplaatsen, bovenhandse activiteiten, haarkammen,
enzovoort. Je beoordeelt de mechanische belasting (houding, duur en zwaarte activiteit),
vergelijk links en rechts (kijk naar verschillen in bewegingsomvang en kwaliteit) en let op de
reacties van de patiënt.
PALPATIE
Bij palpatie wordt gekeken naar temperatuur, zwelling, tonus of standsafwijking. Je palpeert
hierbij voornamelijk met vier vingers. De duim wordt hierbij niet of minder gebruikt.
5
, HEUP (ONDERZOEK)
ACTIEF EN PASSIEF BEWEGINGSONDERZOEK (+ GONIOMETER)
Voer het actieve bewegingsonderzoek uit en geef aan of er al dan niet bewegingen
beperkt zijn. De patiënt maakt zelf de beweging. Je laat hem beginnen met de niet-
aangedane zijde en vergelijkt dit met de aangedane zijde.
▪ In geval van bewegingsbeperkingen: benoem welke bewegingen beperkt zijn. Geef
bij de bewegingsbeperkingen aan in welke mate de bewegingen beperkt zijn.
Vergelijk hierbij de beide zijden.
▪ Constateer of er al dan niet pijn optreedt bij het uitvoeren van de bewegingen. Geef
bij pijn aan bij welke bewegingen dit optreedt.
▪ Beoordeel hoe de bewegingen worden uitgevoerd en geef de kwaliteit van de
beweging correct weer.
Voor een actief onderzoek van de heup laat je de patiënt de volgende bewegingen maken:
▪ Flexie en extensie;
▪ Endorotatie en exorotatie;
▪ Abductie en adductie.
Tijdens het passieve bewegingsonderzoek beweegt de therapeut voor de patiënt. Je begint
aan de niet aangedane zijde en vergelijkt dit met de aangedane zijde. Op het moment dat je
het onderzoek zittend uitvoert, is het van belang op te letten dat de patiënt rechtop zit.
Gebruik bij het passieve bewegingsonderzoek de juiste handvatting: mild en met zowel de
fixerende als werkende hand zo dicht mogelijk bij het gewricht. Benoem het eindgevoel
correct en stel vast of er al dan niet sprake is van een kapselpatroon. Geef daarnaast het
verschil tussen het actief en passief bewegingsonderzoek weer.
Belangrijk: in de heup maak je voor exorotatie een beweging naar binnen en voor
endorotatie een beweging naar buiten. De bewegingen zijn hier tegengesteld.
Actief bewegingsonderzoek
Beweging Uitvoering Bewegingsuitslag
Flexie Je vraagt de patiënt in rugligging zijn knie naar de borst 110-120 graden
te trekken.
Extensie Je vraagt de patiënt in stand zijn been zo ver mogelijk 10-15 graden
naar achteren te bewegen of je laat de patiënt in ruglig
zijn been zover mogelijk van de tafel optillen.
Endorotatie Je laat de patiënt in buikligging liggen, met de heup en 30-50 graden
knie in 90 graden flexie. Je vraagt de patiënt zijn voet
zo ver mogelijk naar buiten te bewegen.
Exorotatie Je laat de patiënt in buikligging liggen, met de heup en 30 graden
knie in 90 graden flexie. Je vraagt de patiënt zijn voet
zo ver mogelijk naar binnen te bewegen.
Abductie Je laat de patiënt in rugligging zijn been zo ver mogelijk 40-60 graden
zijwaarts (van de bank af) te bewegen.
Adductie Je laat de patiënt staan, zijn benen kruisen en door het 30-40 graden
been heen zakken of je legt het niet-te-testen been
over het te-testen-been heen en vraagt de patiënt het
te-testen-been zo ver mogelijk naar buiten de brengen.
6
