Samenvatting
Samenvatting richtlijnen voor toets ethiek filosofie
- Vak
- Filosofie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting van 7 pagina's voor het vak filosofie aan de VWO / Gymnasium (handig!)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Richtlijnen repetitie ethiek filosofie (7 juni)Socrates/Plato, p. 81, 94, 103-104
- Ken de uitspraak ‘Wie het goede kent, zal het goede ook doen’. Leg uit wat Socrates hiermee
bedoelde, door in te gaan op de relatie tussen geluk, inzicht en juist handelen.
Volgens Socrates leidde het juiste inzicht tot het juiste handelen, en alleen hij die het juist doet wordt
een ‘echt mens’. Als we verkeerd handelen, dan komt dat doordat we niet beter weten. Socrates
stelt dat het onmogelijk is om gelukkig te worden, als je tegen je overtuiging in handelt. En hij die
weet hoe je een gelukkig mens wordt, zal dit ook proberen te bereiken. Daarom zal hij die weet wat
juist is, ook het juiste doen, want geen enkel mens wil graag ongelukkig zijn.
- Je kunt het verschil uitleggen tussen hoe Socrates/Plato en de sofisten dachten over goed en
kwaad.
De sofisten vonden dat de vraag wat goed en fout is, iets is wat van stadstaat tot stadstaat en van
generatie tot generatie kan verschillen. De vraag over goed en fout is dus volgens de sofisten iets
‘stromends’.
Socrates en Plato vonden echter dat er eeuwige, tijdloze regels bestonden voor wat goed en fout is.
Door hun verstand te gebruiken, kunnen alle mensen dergelijke onveranderlijke normen ontdekken,
want het menselijk verstand is nu eenmaal iets wat eeuwig en onveranderlijk is.
Kortom: In tegenstelling tot de sofisten vonden Socrates en Plato dat het vermogen om onderscheid
tussen goed en fout te maken in de rede en niet in de maatschappij besloten ligt.
- Beschrijf hoe volgens Plato, de driedeling van het lichaam correspondeert met de driedeling van
de ziel en van de samenleving en welke drie deugden hierbij horen.
Volgens Plato is het menselijk lichaam in drieën verdeeld: hoofd, borst en onderlijf. Deze drie delen
corresponderen met drie afzonderlijke zielsvermogens: het hoofd correspondeert met het verstand,
de borst met de wil en het onderlijf met de begeerte / lust. Bij alle drie de mogelijkheden hoort
bovendien een deugd: het verstand moet leiden tot wijsheid, de wil moet moed tonen en de
begeerte moet worden beteugeld zodat de mensen matigheid tonen. Plato stelt zich bovendien een
staat voor die net zo is opgebouwd als een mens met dezelfde drieledigheid: zoals de mens een
hoofd, borst en onderlijf heeft, heeft de staat regenten, wachters en neringdoenden.
Pas als de drie delen van het lichaam als een geheel fungeren, is er sprake van een harmonieus of
‘rechtschapen’ mens.
Extra: Plato’s beeld van een ideale staat is dat die wordt geregeerd door filosofen en die wordt geleid
met de rede: zoals het hoofd ons lichaam leidt, zo moeten de filosofen de maatschappij leiden.
, Aristoteles, p. 128-130
- Ken Aristoteles driedeling van de ziel.
Volgens Aristoteles bestaat de vorm van de mens er uit dat hij zowel een plantenziel, een dierenziel
als een denkende ziel heeft.
- Welke drie vormen van geluk onderscheidt Aristoteles?
Aristoteles stelde dat de mens alleen gelukkig wordt als hij van al zijn vermogens en mogelijkheden
gebruik maakt.
Aristoteles stelde dat er drie vormen van geluk bestaan: de eerste vorm van geluk is een leven vol
lust en genot. De tweede vorm van geluk is het leven als vrije en verantwoordelijke burger. De derde
vorm van geluk is het leven als onderzoeker en filosoof.
- Wanneer wordt iemand volgens Aristoteles een gelukkig mens?
Volgens Aristoteles wordt iemand pas een gelukkig mens als álle drie de voorwaarden aanwezig zijn.
Pas dan kan de mens een gelukkig leven leiden. Aristoteles wijst dus alle vormen van eenzijdigheid af.
(Iemand die alleen voor zijn lichaam zorgt, leeft net zo eenzijdig als iemand die alleen zijn hoofd
gebruikt. Beide uitersten wijzen op een scheefgegroeide levenswandel.)
- Ken Aristoteles definitie van de deugd als de dispositie die ons in staat stelt het midden te vinden
tussen twee ondeugden, ten opzichte van mijn eigen vermogens en overeenkomstig de
redelijkheid. Besef dat het Griekse woord arètè, wat we
met deugd vertalen, voortreffelijk betekent. De middenweg kiezen, gaat dus om het optimum, niet
om een soort middelmatig compromis.
Aristoteles wees een ‘gouden middenweg’ aan: we moeten niet laf en ook niet roekeloos zijn, maar
we moeten dapper zijn. (Te weinig dapperheid is lafheid en te veel dapperheid is roekeloosheid.) Zo
moeten we ook niet gierig of spilziek zijn, maar we moeten vrijgevig zijn. (Te weinig vrijgevigheid is
gierig, te veel vrijgevigheid is verkwisting.)
Kortom: alleen door evenwicht en matigheid te betrachten word je een gelukkig of ‘harmonieus’
mens.
Jezus, p. 173-175
- Weet drie kernwaarden te noemen uit het koninkrijk van God dat Jezus verkondigde
(naastenliefde en barmhartigheid, gelijkheid, vergevingsgezindheid).
Naastenliefde en barmhartigheid (liefde voor medemens), gelijkheid (zorg voor zwakken en
behoeftigen) en vergevingsgezindheid (vergeving van hen die een fout hebben gemaakt).
- Leg uit wat er zo revolutionair en radicaal is aan de ethiek die Jezus leerde. Werk met name zijn
begrip van 'rechtvaardigheid' uit.
Het radicale aan de ethiek die Jezus leerde was dat Jezus vond dat we zelfs onze vijanden moeten
liefhebben. Als zij ons slaan, moeten we hen niet met gelijke munt betalen, maar we moeten hen
juist ‘onze andere wang keren’. We moeten bovendien vergiffenis schenken, zo vaak als nodig is.
Jezus gaat nog een stapje verder: hij zegt ook dat een slonzige tollenaar die geld heeft verduisterd
rechtvaardig is voor God, als hij zich maar tot God wendt en om vergeving vraagt. Zo groot is God in
zijn genade. Zelfs zegt Jezus dat zulke zondaars méér rechtvaardig zijn voor God, dus Gods vergeving
méér verdienden, dan de voorbeeldige burgers die trots waren op hun onberispelijkheid.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 106854N. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73314 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen