Banen
Sensibele banen (gnostisch en vitaal)
Gnostisch sensibiliteit -> diepe gevoel, ook wel propriocepsis en/of houdingszin genoemd.
(aanrakingszin, fijne tast, bewegingszin, positiezin, vibratiezin)
Vitaal sensibiliteit -> oppervlakkige gevoel (aanrakingen, pijn, enz.)
(pijn, temperatuur, grove tast)
Sensibiliteit wordt geregistreerd door receptoren in huid, bindweefsel of spierweefsel. Je hebt
mechanoreceptoren voor registreren van gnostische sensbiliteit en nociceptoren voor registreren
vitale sensibiliteit.
De gnostische sensibliteit en de vitale sensibliteit hebben elk
hun eigen banen in het ruggenmerg omhoog naar de
hersenstam en hersenen. Voor gnostische sensibliteit is dat
de achterstrengen omhoog. Informatie van de vitale
sensibiliteit verloopt via de tractus spinothalamicus die
lateraal in ruggenmerg ligt. Gnostische sensibiliteit kruist pas
in de medulla oblongata. Vitale sensibliteit kruizen direct na
binnenkomst in ruggenmerg.
Gnostische sensibiliteit -> 1e neuron komt binnen in ruggenmerg en
gaat omhoog in achterstrengen naar de medulla oblongato en
synapteert daar over in nucleus gracilis (been) en cuneatus (arm)
2e neuron kruist de midline en gaat omhoog in de lemniscus medialis
naar de thalamus en synapteert daar over. 3e neuron ontstaat in de
thalamus en gaat naar de primaire sensore cortex.
Vitale sensibiliteit -> 1e neuron komt binnen in ruggenmerg en synapteert
over. 2e neuron kruist de midline en gaat omhoog in de tractus
spinothalamicus naar de thalamus en synapteert daar over. 3e neuron
ontstaat in de VPL van de thalamus en gaat naar de primaire sensorische
cortex.
Het 1e neuron is het neuron die afkomstig is van de receptor.
Deze synapteert vervolgens over naar een 2e neuron. Dit is ook
verschillen. Voor gnostische informatie vindt deze overschakeling
plaats in de medulla oblongata. De kernen waar dit plaats vindt
heten de nucleus gracilis (voor informatie van been) en de
nucleus cuneatus (voor informatie van arm). Voor vitale
informatie gebeurt dit direct na binnenkomst in het ruggenmerg
in de grijze stof. Hier start het 2e neuron die vervolgens in de
tractus spinothalamicus omhoog stijgt.
, Thalamus: de 2e neuron van beide banen komen daarna aan in de thalamus en schakelen daar over
naar het 3e neuron. De kern van de thalamus waar deze banen overschakelen heet de ventrale
posterior laterale kern (VPL)
Primaire sensorische cortex: vanaf daar gaat het 3e neuron naar de primaire sensorische cortex en
worden we als mens gewaar dat we iets voelen.
Informatie van het gezicht: de sensibele informatie van het gezicht wordt geregistreerd door de
nervus trigeminus, de 5e hersenzenuw. Deze informatie komt binnen in de pons. Omdat deze
informatie al in de hersenstam binnenkomt, hoeven de banen niet op te stijgen zoals bij de
informatie die afkomstig is van de armen en de benen. Beide schakelen dus over in de hersenstam.
De baan voor de gnostische sensbiliteit doet dat direct in de pons. De baan voor de vitale sensbiliteit
daalt nog af naar de medullo oblongata en schakelt daar over om vervolgens over de midline te
kruisen.
Ook hier gaan de 2e neuronen naar de thalamus, maar dan naar de VPM. Daar schakelen ze over
naar het 3e neuron die weer naar de primaire sensorische cortex gaat.
Gnostische en vitale sensbiliteit gelaat
1e neuron is de nervus trigeminus deze komt binnen
in de pons en synapteert over op de 2 e neuron in de
pons (gnostisch) in de medulla oblongata (vitaal) en
kruist dan over de midline naar de thalamus en
synapteert daar over op het 3e neuron, die ontstaat in
de VPM van de thalamus en gaat naar de primaire
sensorische cortex.
Somatotopie
Deze informatie van de banen en in de hersenen ligt netjes
georganiseerd. Informatie van het been ligt bij het been en die
van de arm bij de arm. Ook in de hersenen is er zon
somatotopie.
3e baan spinocerebellair
Er bestaat ook een baan van het ruggenmerg naar het cerebellum om proprioceptieve informatie
door te geven naar het cerebellum. Het cerebellum vergelijkt deze informatie met het oorspronkelijk
beweegplan en stuurt zo nodig bij.
Sensibele banen (gnostisch en vitaal)
Gnostisch sensibiliteit -> diepe gevoel, ook wel propriocepsis en/of houdingszin genoemd.
(aanrakingszin, fijne tast, bewegingszin, positiezin, vibratiezin)
Vitaal sensibiliteit -> oppervlakkige gevoel (aanrakingen, pijn, enz.)
(pijn, temperatuur, grove tast)
Sensibiliteit wordt geregistreerd door receptoren in huid, bindweefsel of spierweefsel. Je hebt
mechanoreceptoren voor registreren van gnostische sensbiliteit en nociceptoren voor registreren
vitale sensibiliteit.
De gnostische sensibliteit en de vitale sensibliteit hebben elk
hun eigen banen in het ruggenmerg omhoog naar de
hersenstam en hersenen. Voor gnostische sensibliteit is dat
de achterstrengen omhoog. Informatie van de vitale
sensibiliteit verloopt via de tractus spinothalamicus die
lateraal in ruggenmerg ligt. Gnostische sensibiliteit kruist pas
in de medulla oblongata. Vitale sensibliteit kruizen direct na
binnenkomst in ruggenmerg.
Gnostische sensibiliteit -> 1e neuron komt binnen in ruggenmerg en
gaat omhoog in achterstrengen naar de medulla oblongato en
synapteert daar over in nucleus gracilis (been) en cuneatus (arm)
2e neuron kruist de midline en gaat omhoog in de lemniscus medialis
naar de thalamus en synapteert daar over. 3e neuron ontstaat in de
thalamus en gaat naar de primaire sensore cortex.
Vitale sensibiliteit -> 1e neuron komt binnen in ruggenmerg en synapteert
over. 2e neuron kruist de midline en gaat omhoog in de tractus
spinothalamicus naar de thalamus en synapteert daar over. 3e neuron
ontstaat in de VPL van de thalamus en gaat naar de primaire sensorische
cortex.
Het 1e neuron is het neuron die afkomstig is van de receptor.
Deze synapteert vervolgens over naar een 2e neuron. Dit is ook
verschillen. Voor gnostische informatie vindt deze overschakeling
plaats in de medulla oblongata. De kernen waar dit plaats vindt
heten de nucleus gracilis (voor informatie van been) en de
nucleus cuneatus (voor informatie van arm). Voor vitale
informatie gebeurt dit direct na binnenkomst in het ruggenmerg
in de grijze stof. Hier start het 2e neuron die vervolgens in de
tractus spinothalamicus omhoog stijgt.
, Thalamus: de 2e neuron van beide banen komen daarna aan in de thalamus en schakelen daar over
naar het 3e neuron. De kern van de thalamus waar deze banen overschakelen heet de ventrale
posterior laterale kern (VPL)
Primaire sensorische cortex: vanaf daar gaat het 3e neuron naar de primaire sensorische cortex en
worden we als mens gewaar dat we iets voelen.
Informatie van het gezicht: de sensibele informatie van het gezicht wordt geregistreerd door de
nervus trigeminus, de 5e hersenzenuw. Deze informatie komt binnen in de pons. Omdat deze
informatie al in de hersenstam binnenkomt, hoeven de banen niet op te stijgen zoals bij de
informatie die afkomstig is van de armen en de benen. Beide schakelen dus over in de hersenstam.
De baan voor de gnostische sensbiliteit doet dat direct in de pons. De baan voor de vitale sensbiliteit
daalt nog af naar de medullo oblongata en schakelt daar over om vervolgens over de midline te
kruisen.
Ook hier gaan de 2e neuronen naar de thalamus, maar dan naar de VPM. Daar schakelen ze over
naar het 3e neuron die weer naar de primaire sensorische cortex gaat.
Gnostische en vitale sensbiliteit gelaat
1e neuron is de nervus trigeminus deze komt binnen
in de pons en synapteert over op de 2 e neuron in de
pons (gnostisch) in de medulla oblongata (vitaal) en
kruist dan over de midline naar de thalamus en
synapteert daar over op het 3e neuron, die ontstaat in
de VPM van de thalamus en gaat naar de primaire
sensorische cortex.
Somatotopie
Deze informatie van de banen en in de hersenen ligt netjes
georganiseerd. Informatie van het been ligt bij het been en die
van de arm bij de arm. Ook in de hersenen is er zon
somatotopie.
3e baan spinocerebellair
Er bestaat ook een baan van het ruggenmerg naar het cerebellum om proprioceptieve informatie
door te geven naar het cerebellum. Het cerebellum vergelijkt deze informatie met het oorspronkelijk
beweegplan en stuurt zo nodig bij.
