Samenvatting

Samenvatting Godsdienst h3&h4 havo 2

2 keer bekeken 0 keer verkocht

Vak
Godsdienst

Niveau
HAVO

Deze samenvatting gaat over hoofdstuk 3 en 4 voor havo 2, de begrippen en jaartallen zijn er duidelijk in vermeldt.

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 6 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 26 augustus 2023
Aantal pagina's 6
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

missionarissen
de kerk en het geloof
kloosterorden
calvij
de reformatie
de kerk in het centrum van de macht
kluizenaars en kloosterlingen
spanningen tussen west en oost
veranderingen in kerk en geloof

Instelling Middelbare school
Niveau HAVO
Vak Godsdienst
School jaar 2

€2,99

Toegevoegd

In winkelwagen Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na betaling
Zowel online als in PDF
Je zit nergens aan vast

godsdienst h3& h4 havo 2 samenvatting

DE KERK IN HET CENTRUM VAN DE MACHT
Rond het jaar 450 vielen Germaanse stammen Italië binnen. Hierdoor nam de macht van de
keizers af en nam de macht van de kerk en van de pausen in Europa toe.

Gregorius I = Gregorius de Grote (590-604) verspreidde christendom in Europa waardoor
hij gezag kreeg over grote delen van Italië waardoor hij bisschop werd van Rome. Hierdoor
had hij niet alleen kerkelijke macht, maar kreeg hij ook politieke macht.
Hij zorgde voor opleiding v.d. priesters zodat ze overal hetzelfde konden verkondigen en
dezelfde missen konden opdragen. Het celibaat (bewust kiezen voor een leven zonder
seks) werd een verplichting voor alle priesters.

MISSIONARISSEN
In dezelfde tijd reisden monniken uit Ierland en Engeland naar Europa om daar als
missionaris het evangelie (=geloof) te verkondigen (=verspreiden).
- Willibrord (658-739) gewijd tot 1e bisschop van Utrecht en liet in de Lage Landen
aan de Noordzee kerken en kloosters bouwen.
- Bonifatius (672-754) werd in Dokkum aangevallen en wilde zijn hoofd beschermen
met een Bijbel, maar zowel zijn hoofd als de bijbel werden doorkliefd door een bijl.

KLUIZENAARS EN KLOOSTERLINGEN
Onduidelijk of iem. christendom koos uit overtuiging of omdat deze keuze voordelen
opleverde. Sommigen zagen dit als een gevaar voor het geloof, omdat er meer aandacht
was voor macht en rijkdom dan voor het geloof. Deze gelovigen protesteerden door zich
terug te trekken als kluizenaar (in eenzaamheid te bidden, studeren en vasten). Hierdoor
lieten ze zien dat ze achter de woorden stonden van Jezus: “ Indien je volmaakt wilt worden,
ga heen, verkoop je bezit, en geef het geld aan de armen”. Eén v.d. kluizenaars was
Antonius uit Egypte.

Sommige christenen waren geen kluizenaar, maar kozen voor een teruggetrokken leven in
groepsverband in kloostergemeenschappen. Klooster = claustrum = afgesloten.
Benedictus van Nursia stichtte een klooster op de Monte Cassino (tussen Rome en
Napels). Deze kloosterlingen werden Benedictijnen genoemd.
Benedictus had 3 basisregels:
- armoede (geen rijkdom of carrière nastreven)
- gehoorzaamheid (aan de leiding v.h. klooster)
- kuisheid (geen seks)

SPANNINGEN TUSSEN WEST EN OOST
In 1054 was er het eerste schisma (=splitsing) in de christelijke kerk door de groeiende
kerkelijke en politieke macht van de paus (=bisschop van Rome) waarmee de christenen het
niet eens waren.
De christenen in het westelijk deel van Europa noemden hun kerk rooms-katholiek
(katholiek = algemeen = verwijst naar de éne christelijk kerk die niet aan landsgrenzen is
gebonden (= gaat verder dan de landsgrenzen)), vernoemt naar de stad Rome waar de paus
zetelt.
De christenen in het Midden-Oosten en Oost-Europa noemden hun kerk orthodox (zij
geloven volgens de juiste leer en aanbidding). De meeste van deze kerken kwamen voor in
het Oost-Romeinse Rijk, daarom ook wel Oosters-orthodoxe kerk genoemd. De

, godsdienst h3& h4 havo 2 samenvatting

Oosters-orthodoxe kerk kent alleen plaatselijke leiders, de patriarchen, gezeteld in
Jeruzalem, Alexandrië en Constantinopel. Deel v.d. dienst vindt plaats achter de iconostase
(= wand met iconen (= schilderijen van heiligen, waaronder Christus en Maria)).

REFORMATIE EN VERNIEUWING
DE KERK EN HET GELOOF
In de Middeleeuwen waren de pausen vaak machtiger dan koningen en keizers.
De machtigste paus was Innocentius III (1198-1216).
- Hij was een felle bestrijder van ketters (= mensen die afweken v.h. officieel
christelijke geloof), afgeleid van katharen. De katharen erkenden niet het gezag, v.d.
paus en v.d. kerkelijke sacramenten en kwamen hierdoor op de brandstapel .
- Hij stelde ook de inquisitie (= kerkelijke rechtbank) in.
Ten tijde van paus Gregorius VII (1073-1085) ontstonden de eerste plannen voor
kruistochten. De eerste was in 1095 en had als doel : de bevrijding v.d. heilige plaatsen in
Palestina van de islamieten. In totaal waren er 8 kruistochten, waaronder een
kinderkruistocht in 1212. De meeste waren een totale mislukking.

UITDRUKKINGEN EN GEZEGDEN
Bij de duivel te biecht gaan. = Je ergste vijand om raad vragen.
De dader ligt op het kerkhof. = De schuldige is niet te vinden.
De kogel is door de kerk. = Het besluit is genomen.
Een engeltje op de schouder hebben.= Heel veel geluk hebben.
Er gaat een dominee voorbij. = Plotseling wordt het stil in de groep.
Gelijke monniken, gelijke kappen. = Mensen die hetzelfde doen, krijgen dezelfde
beloning.
Iedere heilige komt zijn kaarsje toe. = Ieder wil waardering voor zijn inspanning
In de kerk geboren zijn. = De deur open laten staan.
Ledigheid is des duivels oor kussen . = Iem.die zich verveelt, komt snel tot
misdadigheid.
Leven als God in Frankrijk. = Een vrij en onbezorgd leven leiden.
Roomser dan de paus willen zijn. = Zich overdreven precies aan de regels houden.
Uit de biecht klappen. = Een geheim verraden

De groeiende macht v.d. paus en de kerk riep ook protest en verzet op door leken (=
gewone gelovigen) en zo ontstond de lekenbeweging (= Waldenzen) in 1175, ook wel
‘armen van Lyon’ genoemd. Oprichter was Petrus Waldes. Tijdens paus Innocentius III werd
deze beweging van ketterij beschuldigd en door de inquisitie vervolgd.
Kerkelijke leiders waren meer bezig met macht en geld en met de navolging (= Christus
nadien in gedrag en uiterlijk) van Christus.
Op 22 juni 2015 heeft de paus zijn excuses gemaakt voor de vervolging van de Waldenzen.
Een andere lekenbeweging ontstond in Assisi in Italië door Franciscus, die in 1209 door de
paus officieel mondeling toestemming kreeg voor hun manier van leven. Franciscus stierf op
3 oktober 1226 en werd 2 jaar later heilig verklaard. Hij zag de dieren als medeschepselen,
waardoor na zijn dood 4 oktober als zijn feestdag in de kerkelijke heiligenkalender werd
vastgelegd. In 1929 werd deze datum uitgeroepen tot Werelddierendag.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.