Strafprocesrecht – WC 9: beslissingen in het vonnis en
de motivering daarvan
Art. 358 Sv: beslissingen
1. In de gevallen van artikel 349, eerste lid, bevat het vonnis de daarbij vermelde
beslissingen.
2. In de andere gevallen bevat het vonnis de beslissing der rechtbank over de punten,
bij artikel 350 vermeld.
3. Wordt, in strijd met het te dien aanzien door den verdachte uitdrukkelijk
voorgedragen verweer, artikel 349, eerste lid, niet toegepast of aangenomen dat het
bewezen verklaarde een bepaald strafbaar feit oplevert of dat een bepaalde
strafverminderings- of strafuitsluitingsgrond niet aanwezig is, dan geeft het vonnis
daaromtrent bepaaldelijk eene beslissing.
4. Het vonnis vermeldt verder, in geval van oplegging van straf of maatregel, de
wettelijke voorschriften waarop deze is gegrond.
5. Alles op straffe van nietigheid.
Art. 359 Sv: motivering
1. Het vonnis bevat het ten laste gelegde alsmede de vordering van de officier van
justitie.
2. De beslissingen vermeld in de artikelen 349, eerste lid, en 358, tweede en derde lid,
zijn met redenen omkleed. Het vonnis geeft, indien de beslissing afwijkt van door de
verdachte dan wel door de officier van justitie uitdrukkelijk onderbouwde
standpunten, in het bijzonder de redenen op die daartoe hebben geleid.
3. De beslissing dat het feit door de verdachte is begaan, moet steunen op de inhoud
van in het vonnis opgenomen bewijsmiddelen, houdende daartoe redengevende
feiten en omstandigheden. Voor zover de verdachte het bewezen verklaarde heeft
bekend, kan een opgave van bewijsmiddelen volstaan, tenzij hij nadien anders heeft
verklaard dan wel hij of zijn raadsman vrijspraak heeft bepleit.
4. Bij toepassing van artikel 9a of artikel 44a van het Wetboek van Strafrecht geeft het
vonnis in het bijzonder redenen op die tot de beslissing hebben geleid.
5. Het vonnis geeft in het bijzonder de redenen op, die de straf hebben bepaald of tot
de maatregel hebben geleid.
6. Bij de oplegging van een straf of maatregel die vrijheidsbeneming medebrengt, geeft
het vonnis in het bijzonder de redenen op die tot de keuze van deze strafsoort, dan
wel tot deze soort maatregel hebben geleid. Het vonnis geeft voorts zoveel mogelijk
de omstandigheden aan, waarop bij de vaststelling van de duur van de straf is gelet.
7. Als de maatregel van terbeschikkingstelling met verpleging is opgelegd ter zake van
een misdrijf dat gericht is tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid
van het lichaam van een of meer personen, geeft het vonnis dit onder opgave van
redenen aan.
8. Alles op straffe van nietigheid
Art. 359 lid 2 Sv
De beslissingen vermeld in de artikelen 349, eerste lid, en 358, tweede en derde lid, zijn met
redenen omkleed. Het vonnis geeft, indien de beslissing afwijkt van door de verdachte dan
, wel door de officier van justitie uitdrukkelijk onderbouwde standpunten, in het bijzonder de
redenen op die daartoe hebben geleid.
Met redenen omkleed:
Beslissingen art. 349 lid 1 (eerste volzin)
Beslissingen art. 358 lid 2 en 3 (eerste volzin)
Afwijking uitdrukkelijk onderbouwd standpunt (tweede volzin)
Uitzonderingen
Afwijzende beslissingen t.a.v. verweren bewijs of strafmaat (of modaliteit) behoeven geen
beslissing in het vonnis en dus geen motivering,
tenzij:
Bijzonder bewijsverweren
Uitdrukkelijk onderbouwd standpunt
Art 358 Sv: welke beslissingen moeten worden opgenomen in het vonnis – ziet dus niet op
wat moet worden gemotiveerd!
Lid 1: alle einduitspraken met betrekking tot de formele vragen (van 348 Sv)
worden vermeld in het vonnis
Lid 2: het vonnis bevat de beslissingen ten aanzien van de materiele vragen van 350
Sv (ander uitgangspunt dan lid 1: niet alleen de einduitspraken, maar ook de
beslissingen over de materiele vragen moeten worden opgenomen in het vonnis –
gaat over inhoud)
Lid 3: voer je een uitdrukkelijk verweer t.a.v. de formele vragen, en wijst de rechter
dat verweer af, dan moet die afgewezen beslissing worden opgenomen in het vonnis
1. Strafuitsluitingsgrond, kwalificatie …
2. Ook verweren t.a.v. strafverminderingsgronden (verweer dat betrekking heeft
op een door de wet aangegeven strafverminderingsgrond, bijv. moord t.o.v.
op verzoek levensberoving, maar ook meerdaadse en eendaadse samenloop)
3. Verweren t.a.v. van de bewezenverklaring (eerste vraag) en sanctie
(strafmaat) daarvan hoeft de afwijzende beslissing NIET in het vonnis te
komen, tenzij
sprake is van een uitdrukkelijk onderbouwd standpunt
bijzonder bewijs verweer
algemeen kader beslissen en motiveren
art 359 lid 2 Sv: wat er moet worden gemotiveerd
de beslissingen van formele einduitspraken moet worden gemotiveerd
beslissingen t.a.v. de materiele vragen – t.a.v. de bewezenverklaring en sanctie extra
eisen
1. Beslissingen 358 lid 3 Sv: afwijzing van uitdrukkelijk verweer t.a.v. de
formele vragen moet worden gemotiveerd
2. In beginsel bewijsverweren of strafmaatverweren hoeven bij afwijzing NIET
gemotiveerd te worden!
De bewezenverklaring wordt al gemotiveerd, uit de motivering van de
bewezenverklaring wordt dit al gemotiveerd
