GDRW: H1 – Sociologie???
1. Definitie
Sociologie
= Samenlevingskunde die maatschappelijk speelveld bestudeert
Sociologen: Willen meer weten over hoe mensen in allerhande sociale verbanden
(gezinnen, verenigingen, bedrijven,…) door welke wetmatigheden dat samenleven
wordt gestuurd & waarom
1.2. De samenleving: een speelveld met spelregels & spelers
Vergelijking samenleving & speelveld met spelers & spelregels - voetbal
Speelveld = afgebakend met lijnen
- Binnen de lijnen = spelers die mogen deelnemen aan het spel
- Buiten lijnen = spelers die niet mee kunnen/mogen meespelen => uitsluiting:
door zware inbreuken om spelregels
- Scheidsrechter speelt rol bij spelers die zich niet aan de zegels houden
Maatschappelijk leven
- Beheerst door geboden, verboden, regels & taboes
- Mensen die de regels overtreden worden gestraft
Specifieke posities v.d. spelers
Bv. Keeper -> ballen vangen
Samenleving = geheel v. sociale posities
- Iedere positie heeft bepaalde verwachtingen
- Iedere positie is gepaard met specifieke rollen
Bv. Op school = leerling (luisteren), thuis = zus, dochter,…
Hoge & lage status verbonden naargelang positie
Bv. Aanvallers hebben hogere positie dan verdedigers
In samenleving worden bep. groepen ook hoger gewaardeerd dan andere
Bv. Leerdracht = hoger dan leerling
Positie socioloog – in tribune
Neutrale waarnemers & bekijken alles met zekere distantie
Leveren volledige beschrijving v.d. gebeurtenissen & analyseren & zoeken
verklaringen voor wat er zich afspeelt in de maatschappij
1.3. En nu concreet…
Verschillende voorbeelden van sociologie
Over eten en drinken
Primaire behoeften => bevrediging heet weinig te maken sociologie
MAAR: niet iedereen eet/drinkt op zelfde wijze
- Hoe mensen omgaan met voedsel/drank = ingebed in sociale & cult contect
- Bv. Eetstokjes
Verschillen binnen eenzelfde samenleving:
- Bv. Brunchen = voor rijkeren
Door naar wijze van eten te kijken worden sociale patronen zichtbaar
,Veranderingen in die sociale patronen
Maatschappelijke verschuivingen merkbaar in “ons kookboek”
- Zet laatste jaren meer in op wereldkeuken
- Door toegenomen reislust v.d. Vlaming & multi-culti samenleving
- Koken = niet enkel voorzien als primaire behoefte, ook als vrijetijdsbesteding
Maatschappelijke rol van eten = grondig veranderd
Bv. Koffie is nu ook een sociaal ritueel & heeft symbolische waarde
Over emoties
Uitdrukking emoties = geregeld door allerlei sociale conventies (regels) & geeft
sociale vormgeving een functie
Spelregels voor emoties
- Schending emotieregels legt sociale conventies bloot (cultuurgebonden)
Sociale functies v.d. emoties:
- Verdedigen v. waarden & normen => samenlevingsverbanden
- Dragen bij tot handhaven v.d. sociale identiteit
- Beschremen sociale interactie => ondersteunen rol die we spelen in sociale spel
Over liefde
Partnerkeuze
Mensen huwen binnen hetzelfde sociale milieu
- Zelfde religieuze overtuiging
- Etnische herkomst
- Opleiding,…
Risico op conflicten = kleiner
Sociale druk v.d. sociale omgeving
- Gearangeerde huwelijken
- Mogelijkheid om potentiële partner in eigen kring ontmoeten = groter
Vroeger
Man met universiaire vorming kiest vrouw met lage opleiding
(weinig vrouwleijke soortgenoten)
Echtscheiding
Oorzaken v. echtscheiding = persoonlijk vlak
Allenstaande vrouwen
Hoger risico op armoede
Kinderen lijden hieronder => samenlevingsvormen worden complexer
Doordat echtgenoten economisch onafhankelijk worden
Tekst Karl Marx
GDRW : H2 – Diversiteit?
1. Diversiteit door de tijd heen…
Egalitaire samenleving – iedereen gelijk = NIET MOGELIJK
Waar iedereen gelijk is - bestaat NIET
Waar iedereen gelijke kansen krijgt - bestaat NIET
Overheid doet inspanningen om sociale ongelijkheid te bestrijden
Bv. Voedselbanken, subsidies & inschrijvingsgeld aan soc. tarief,…
Ontstaan soc ongelijkheid & soc stratificatie
Komt voort uit verschillende interacties tussen leden v.e. groep/v.d.
samenleving
Soorten interacties
Integratie
Interacties die leiden tot samenhang & overeenkomst
2 groepen komen overeen met elkaar
Functionele differentiatie
2 groepen komen niet overeen, geen samenhang
Mogelijk dat er een taak/arbeidsverdeling wordt opgesteld
Iedereen neemt dan welbepaalde functie op zich
Sociale ongelijkheid
Er ontstaan verschillende sociale statussen
Aan de verschillende posities wordt een verschillende waardering
gegeven
Bv. CEO & Medewerker => ze hebben gewoon andere talenten
Sociale stratificatie
Bijzondere vorm sociale ongelijkheid
Duidelijk te onderscheiden groepen van individuen
+/- gelijke soc status
Levert hen als groep meer/minder waardering op in vgl met andere
groepen in maatschappij
Zorgt voor sociale gelaagdheid
Bv. Arm & Rijk: binnen de armen = iedereen gelijk, kijk je naar andere
groep => niet gelijk
Open samenleving
Sociale lagen/grenzen zijn doordringbaar
Je kan doorbreken naar hogere sociale laag
Grote kans op sociale mobiliteit
= Verworven sociale posities in open samenleving
- Door eigen inspanning => eigen soc kwalificaties (diploma, eigen
soc netwerk,…)
Om bep. Positie te kunnen bekleden
- Typerend voor moderne open samenleving
Bv. Dakloos -> huis = sociale laag
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper baeyensastrid. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.