Samenvatting Verloskundige zorg in de tweede lijn: prenataal

Vroegtijdig breken van de vliezen en premature contracties

Preterme arbeid

Definitie VVOG:
• Het voorkomen van 6 tot 8 contracties per uur, of 4 contracties per 20 min.,
geassocieerd met cervixwijzigingen op een zwangerschapstermijn minder dan 37
weken.
• Het voorkomen van een verstrijking van de cervix voor meer dan 80% of een dilatatie
van 2 of meer cm in associatie met uteruscontracties op een termijn minder dan 37
weken.

• Spontane vroeggeboorte: treedt op zonder aanwijsbare oorzaak
• Iatrogene vroeggeboorte: is het gevolg van het termineren van de zwangerschap tgv
ziekte van vrouw of foetus.

RISICO’S preterme arbeid en (P)prom:
• Bij een kortere zwangerschapsduur: vroeggeboorte
• Opstijgende infectie vanuit vagina en cervix naar uterus
• Navelstrengprolaps
• Abruptio placenta
• Oligohydramnios met evt. navelstrengcompressie
• Verder meer kans op:
− Sectio
− Retentie van (delen van) placenta na vaginale partus
− Bloedtransfusie
− In postpartum endo(myo)metritis

Etiologie:
• Volgende factoren spelen een rol:
− Grote uitzetting van de uterus (vb bij polyhydramnion, meerling)
− Prikkeling van de uteruswand met beschadiging van decidua zoals bij
bloedingen (placenta praevia of solutio placentae) als gevolg van een
toename van prostaglandinesynthese
− Febriele aandoeningen van de moeder met een toename van
prostaglandinesynthese (vb pyelonefritis)
− Congenitale uterusafwijkingen (vb uterus didelphys, bicornis, septus)
− Verticale transmissie van infectieziekten zoals syfilis en listeriose
− Vroegtijdig breken van de vliezen
− Cervixinsufficiëntie (constitutionele of na baarmoederhalstrauma,
bijvoorbeeld curettage of conisatie)
• In de helft van de gevallen van preterme arbeid bestaat geen risicofactor

Preventie:
• Frequente baarmoederhalsonderzoeken
• Het snel detecteren van CT en agressieve tocolyse

, • Profylactische tocolyse per os
• Voorschrijven van rust of bedrust in 2de en 3de trimester
• Afzien van seksuele betrekkingen
• Profylactische cerclage (wel nuttig bij cervixinsufficiëntie)


VOORSPELLENDE TESTEN VOOR VROEGGEBOORTE:
• Echografische meting van cervixlengte:
− > 30 mm dreigt niet vroegtijdig te bevallen, ook niet als funelling gezien wordt
− < 15 mm: reëel risico in preterme arbeid te zijn en te bevallen
− Indien cervixlengte tussen 15 en 25 mm: ‘wait and see’
• Indien dan negatieve FFN: geruststelling
• Indien positieve FFN: dit is een reden voor starten corticosteroïden
− Indien funelling van vruchtzak in ostium internum: verbetert predictieve
waarde niet en heeft geen invloed op het beleid
− Blaas moet leeg zijn voor deze vaginale echo, rugligging
• Bepalen van foetaal fibronectine (FFN)
− Met vaginale wisser (RapidFFn®)
− Tussen 22-34w kan men voorspellen wie niet gaat bevallen: Indien negatieve
fibronectine-test  geringe kans op vroeggeboorte (99% zeker dat de vrouw
niet gaat bevallen binnen de 2 weken)
− Grote aantal vals positieve tests (dus indien + fibronectine-test wil dit niet
zeggen dat de vrouw gaat bevallen; 1 op 6 zal dan bevallen binnen de 14
dagen)




• De 4 pijlen van de behandeling:
− Rust
− Voorbereiden van kind op premature partus
• corticosteroïden toedienen
− Remmen van de CT (doel partus 48uur uitstellen voor optimale voorbereiding
van foetus op extra uteriene leven)
• Door toedienen van tocolytica
− Behandelen van infecties

Beleid
1. Observatie in ziekenhuis:
Ø (dreigend) in partu of
Ø vals alarm
F Aanwezigheid van CT + veranderingen cervix (dmv steriel
speculumonderzoek)
F Bloedverlies?
F Gebroken vliezen?
F Etiologische factoren?
2. Oorzaak achterhalen:
 Atypische placentaloslating?