, Hoofdstuk 1 Inleiding
1.4 onderwijs- en ondersteuningsroute
Als onderwijsprofessionals en deskundigen in en rondom de school werken volgens dezelfde
zeven uitgangspunten, dan hanteren ze dezelfde visie, streven ze naar hetzelfde doel en
spreken ze dezelfde taal.
Als HGW voor een bestuur of samenwerkingsverband fungeert ontstaat er een doorgaande
lijn vanuit een gedeeld werkconcept:
- De teams van de reguliere scholen en de interne deskundigen werken
handelingsgericht, evenals de deskundigen rondom de school
- De toekenning van extra externe ondersteuning gebeurt handelingsgericht
- De teams van de speciale (basis)scholen werken volgens dezelfde principes
Er zijn drie niveaus te onderscheiden:
1. Basisaanbod; goed onderwijs voor alle leerlingen – HGW-cyclus voor de groep
Hoe beter het basisaanbod, hoe minder leerlingen buiten de boot vallen. De HGW-
cyclus bestaat uit de fasen waarnemen, begrijpen, plannen, realiseren en evalueren.
Deze cyclus helpt teams bij het in kaart brengen van de overeenkomsten en verschillen
in een groep en het afstemmen van het onderwijs hierop.
2. Interne ondersteuning; sommige leerlingen – leerlingbespreking
In de leerlingbespreking gaat het om de volgende vragen:
- Wat is er aan de hand en wat betekent dit voor de doelen en de aanpak?
- Hoe kunnen we deze leerling en diens leerkrachten en ouders ondersteunen?
Daarna gaan de betrokkenen doelgericht aan de slag en evalueren ze de impact van de
ondersteuning.
3. Externe ondersteuning; enkele leerlingen – multidisciplinair overleg
Hierbij participeert er een externe deskundige. Na een analyse van de situatie
ontwerpen zij een onderwijs- en/of jeugdhulparrangement: dat wat nodig is om de
doelen te behalen.
Hoofdstuk 2 Uitgangspunten handelingsgericht werken
Zeven uitgangspunten HGW:
1. HGW is doelgericht
2. HGW gaat om wisselwerking en afstemming.
3. Onderwijsbehoeften staan centraal.
4. Leerkrachten maken het verschil, ouders doen er evenzeer toe.
5. Positieve aspecten van leerlingen, leerkrachten en ouders zijn van groot belang.
6. De betrokkenen werken constructief samen.
7. De werkwijze is systematisch en transparant.
2.2 HGW is doelgericht
Zonder doelen, geen koers en geen waardevolle feedback.
Ambitieuze doelen en effectieve feedback zijn belangrijke kenmerken van goed onderwijs.
Vanuit een kritische houding wordt doelbewust geëxperimenteerd met het effect van hun
aanpak. Doelen zijn daarbij nodig om te monitoren of ze op de goede weg zijn. Uitdagende
doelen zijn goed voor alle leerlingen, ook voor de leerlingen die extra ondersteuning nodig
hebben. Zolang deze uitdagingen maar realistisch zijn. Leerlingen die gerichte feedback
1.4 onderwijs- en ondersteuningsroute
Als onderwijsprofessionals en deskundigen in en rondom de school werken volgens dezelfde
zeven uitgangspunten, dan hanteren ze dezelfde visie, streven ze naar hetzelfde doel en
spreken ze dezelfde taal.
Als HGW voor een bestuur of samenwerkingsverband fungeert ontstaat er een doorgaande
lijn vanuit een gedeeld werkconcept:
- De teams van de reguliere scholen en de interne deskundigen werken
handelingsgericht, evenals de deskundigen rondom de school
- De toekenning van extra externe ondersteuning gebeurt handelingsgericht
- De teams van de speciale (basis)scholen werken volgens dezelfde principes
Er zijn drie niveaus te onderscheiden:
1. Basisaanbod; goed onderwijs voor alle leerlingen – HGW-cyclus voor de groep
Hoe beter het basisaanbod, hoe minder leerlingen buiten de boot vallen. De HGW-
cyclus bestaat uit de fasen waarnemen, begrijpen, plannen, realiseren en evalueren.
Deze cyclus helpt teams bij het in kaart brengen van de overeenkomsten en verschillen
in een groep en het afstemmen van het onderwijs hierop.
2. Interne ondersteuning; sommige leerlingen – leerlingbespreking
In de leerlingbespreking gaat het om de volgende vragen:
- Wat is er aan de hand en wat betekent dit voor de doelen en de aanpak?
- Hoe kunnen we deze leerling en diens leerkrachten en ouders ondersteunen?
Daarna gaan de betrokkenen doelgericht aan de slag en evalueren ze de impact van de
ondersteuning.
3. Externe ondersteuning; enkele leerlingen – multidisciplinair overleg
Hierbij participeert er een externe deskundige. Na een analyse van de situatie
ontwerpen zij een onderwijs- en/of jeugdhulparrangement: dat wat nodig is om de
doelen te behalen.
Hoofdstuk 2 Uitgangspunten handelingsgericht werken
Zeven uitgangspunten HGW:
1. HGW is doelgericht
2. HGW gaat om wisselwerking en afstemming.
3. Onderwijsbehoeften staan centraal.
4. Leerkrachten maken het verschil, ouders doen er evenzeer toe.
5. Positieve aspecten van leerlingen, leerkrachten en ouders zijn van groot belang.
6. De betrokkenen werken constructief samen.
7. De werkwijze is systematisch en transparant.
2.2 HGW is doelgericht
Zonder doelen, geen koers en geen waardevolle feedback.
Ambitieuze doelen en effectieve feedback zijn belangrijke kenmerken van goed onderwijs.
Vanuit een kritische houding wordt doelbewust geëxperimenteerd met het effect van hun
aanpak. Doelen zijn daarbij nodig om te monitoren of ze op de goede weg zijn. Uitdagende
doelen zijn goed voor alle leerlingen, ook voor de leerlingen die extra ondersteuning nodig
hebben. Zolang deze uitdagingen maar realistisch zijn. Leerlingen die gerichte feedback
