Week 1
De subjectieve belastingplicht in de Wet inkomstenbelasting 2001
LITERATUUR
O.C.R. Marres, S.J. Mol-Verver en H. Vermeulen (red.), Hoofdzaken belastingrecht, Boom fiscale
uitgevers: Den Haag 2020, 22e druk, hoofdstukken 2.1 t/m 2.2.7.5.
Opgave 1
Jan houdt zich bezig met de ontwikkeling van culturele projecten en tentoonstellingen. Hiertoe
koopt hij schilderijen, beeldhouwwerken en kunstobjecten aan in het binnen- en buitenland. Na 3
jaar van fors investeren huurt hij een expositieruimte voor tentoonstellingen van waaruit hij de
kunstwerken ook wil gaan verkopen. Ook geeft hij aan derden in het binnen- en buitenland de
opdracht om de kunstobjecten te verkopen en plaats hij advertenties om de tentoonstellingen te
promoten en laat hij folders uitdelen. Tevens start hij met fondsverwervende activiteiten in de
culturele sector ter financiële ondersteuning van de kunstenaars en ter financiering van een
tentoonstellingsruimte. Doordat in de financiële sector al enkele jaren flink bezuinigd wordt levert
dit echter weinig op. Omdat Jan na 6 jaren nog steeds geen winst weet te genereren stopt hij in
2017 met zijn activiteiten. In zijn aangifte inkomstenbelasting 2017 wil hij de kosten die hij heeft
gemaakt voor zijn activiteiten in aftrek brengen.
Vraag a) Ziet u mogelijkheden voor Jan om de kosten in aftrek te brengen?
Allereerst moet er sprake zijn van een bron van inkomen. Hiervoor is vereist:
1. Nemen de activiteiten deel aan het economisch verkeer: Ja, Jan koopt kunstobjecten om deze
vervolgens weer door te verkopen aan zijn afnemers.
2. Vindt de activiteit plaats met een subjectief winstoogmerk: Ja, Jan investeert al jaren en beoogd
hiermee winst te maken.
3. Vindt de activiteit plaats met een objectief winstoogmerk: Nee. Het is aannemelijk dat de kosten
de baten blijvend zullen overstijgen, want in 6 jaren is er nog geen winst gemaakt. Er is dus niet
voldaan aan het objectief winstoogmerk (Generaal-consul-arrest).
Er is dus geen sprake van een bron van inkomen. De kosten kunnen daarom niet afgetrokken
worden voor zijn inkomstenbelasting.
Opgave 2
Jesse drijft een tattooshop in het centrum van Amsterdam. Hij heeft gekozen voor de rechtsvorm
van de eenmanszaak. Tom is de enige werknemer van Jesse en werkt fulltime. Pete is Jesse’s beste
vriend en belastingadviseur. In zijn vrije tijd maakt Pete graag tekeningen. Hij doet dit zo goed dat
Pete incidenteel een ontwerp verkoopt aan Jesse om als tattoo te zetten. Een enkele keer kan Pete
een ontwerp ook aan een andere shop verkopen.
1
, Vraag a) Onder welke inkomenscategorie genieten Jesse, Tom en Pete de voordelen uit het
tatoeëren en ontwerpen?
1. Nemen de activiteiten deel aan het economisch verkeer: Ja, het gaat om een tattooshop in de
vorm van een eenmanszaak.
2. Vindt de activiteit plaats met een subjectief winstoogmerk: Ja, het gaat om een winkel die
tattoos plaats en heeft personeel.
3. Vindt de activiteit plaats met een objectief winstoogmerk: Ja, het gaat om een winkel waar
objectief winst gemaakt kan worden.
Er is sprake van een duurzame organisatie van arbeid en kapitaal die deelneemt aan het economisch
verkeer waar winst beoogd en redelijkerwijze te verwachten valt, art. 3.2. IB.
Is er sprake van een ondernemer: Ja, hij loopt namelijk het ondernemersrisico en is aansprakelijk,
art. 3.4 IB
Jesse: belastbare winst uit onderneming, art. 3.2 IB
Tom: belastbaar loon art. 3.1 lid 2 sub b IB
Pete: belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden (incidenteel karakter), art. 3.1 lid 2 sub c IB
Vraag b) Noem twee opvallende verschillen tussen deze inkomenscategorieën.
Jesse kan gebruik maken van de ondernemersfaciliteiten, omdat hij ondernemer is in de zin van art.
3. 4 IB. Hij loopt namelijk ondernemersrisico en is aansprakelijk. De andere twee hebben dit niet.
Jesse heeft dus fiscale voordelen.
Tom heeft echter arbeidsrechtelijke voordelen, omdat zijn inkomen voortvloeit uit een
arbeidsovereenkomst. Hierdoor is hij beschermd door sociale uitkeringen, betaalt de werkgever al
loonheffing, etc.
Opgave 3
Alex Kuipers werkt als timmerman bij een renovatiebedrijf dat zich bezighoudt met exclusieve
renovaties van oude panden en houten trappen en vloeren. Alex heeft als hobby het maken van
houten beelden. Hij verkoopt deze tegen een kleine vergoeding aan familie en vrienden. Hij besluit
zijn hobby uit te breiden en gaat nu nog maar parttime bij het renovatiebedrijf werken. Met zijn
houtsnijwerk richt hij zich nu op grotere projecten. Hij stort zich op het interieur van oude panden
en maakt en bewerkt houten tafels en keuken- en badkamermeubels. Door zijn jarenlange
werkervaring met renovaties in oude panden en bekendheid daardoor bouwt hij al snel een grote
klantenkring op. Ter promotie en omdat het zijn hobby is rekent Alex in de opstartfase slechts een
gering bedrag voor zijn meubels. Desondanks maakt hij wel een kleine winst.
Alex doet vervolgens forse investeringen in professioneel gereedschap en huurt een opslagruimte
voor zijn meubels en houtvoorraad. Teven gebruikt hij een afgescheiden gedeelte van deze ruimte
om zijn werk tentoon te stellen. Alex besteedt veel tijd aan zijn eigen bedrijf en maakt reclame bij
interieurbedrijven en in woonbladen. Hij krijgt al snel diverse interieurbedrijven als klant en behaalt
nu een forse winst met zijn werkzaamheden.
2
De subjectieve belastingplicht in de Wet inkomstenbelasting 2001
LITERATUUR
O.C.R. Marres, S.J. Mol-Verver en H. Vermeulen (red.), Hoofdzaken belastingrecht, Boom fiscale
uitgevers: Den Haag 2020, 22e druk, hoofdstukken 2.1 t/m 2.2.7.5.
Opgave 1
Jan houdt zich bezig met de ontwikkeling van culturele projecten en tentoonstellingen. Hiertoe
koopt hij schilderijen, beeldhouwwerken en kunstobjecten aan in het binnen- en buitenland. Na 3
jaar van fors investeren huurt hij een expositieruimte voor tentoonstellingen van waaruit hij de
kunstwerken ook wil gaan verkopen. Ook geeft hij aan derden in het binnen- en buitenland de
opdracht om de kunstobjecten te verkopen en plaats hij advertenties om de tentoonstellingen te
promoten en laat hij folders uitdelen. Tevens start hij met fondsverwervende activiteiten in de
culturele sector ter financiële ondersteuning van de kunstenaars en ter financiering van een
tentoonstellingsruimte. Doordat in de financiële sector al enkele jaren flink bezuinigd wordt levert
dit echter weinig op. Omdat Jan na 6 jaren nog steeds geen winst weet te genereren stopt hij in
2017 met zijn activiteiten. In zijn aangifte inkomstenbelasting 2017 wil hij de kosten die hij heeft
gemaakt voor zijn activiteiten in aftrek brengen.
Vraag a) Ziet u mogelijkheden voor Jan om de kosten in aftrek te brengen?
Allereerst moet er sprake zijn van een bron van inkomen. Hiervoor is vereist:
1. Nemen de activiteiten deel aan het economisch verkeer: Ja, Jan koopt kunstobjecten om deze
vervolgens weer door te verkopen aan zijn afnemers.
2. Vindt de activiteit plaats met een subjectief winstoogmerk: Ja, Jan investeert al jaren en beoogd
hiermee winst te maken.
3. Vindt de activiteit plaats met een objectief winstoogmerk: Nee. Het is aannemelijk dat de kosten
de baten blijvend zullen overstijgen, want in 6 jaren is er nog geen winst gemaakt. Er is dus niet
voldaan aan het objectief winstoogmerk (Generaal-consul-arrest).
Er is dus geen sprake van een bron van inkomen. De kosten kunnen daarom niet afgetrokken
worden voor zijn inkomstenbelasting.
Opgave 2
Jesse drijft een tattooshop in het centrum van Amsterdam. Hij heeft gekozen voor de rechtsvorm
van de eenmanszaak. Tom is de enige werknemer van Jesse en werkt fulltime. Pete is Jesse’s beste
vriend en belastingadviseur. In zijn vrije tijd maakt Pete graag tekeningen. Hij doet dit zo goed dat
Pete incidenteel een ontwerp verkoopt aan Jesse om als tattoo te zetten. Een enkele keer kan Pete
een ontwerp ook aan een andere shop verkopen.
1
, Vraag a) Onder welke inkomenscategorie genieten Jesse, Tom en Pete de voordelen uit het
tatoeëren en ontwerpen?
1. Nemen de activiteiten deel aan het economisch verkeer: Ja, het gaat om een tattooshop in de
vorm van een eenmanszaak.
2. Vindt de activiteit plaats met een subjectief winstoogmerk: Ja, het gaat om een winkel die
tattoos plaats en heeft personeel.
3. Vindt de activiteit plaats met een objectief winstoogmerk: Ja, het gaat om een winkel waar
objectief winst gemaakt kan worden.
Er is sprake van een duurzame organisatie van arbeid en kapitaal die deelneemt aan het economisch
verkeer waar winst beoogd en redelijkerwijze te verwachten valt, art. 3.2. IB.
Is er sprake van een ondernemer: Ja, hij loopt namelijk het ondernemersrisico en is aansprakelijk,
art. 3.4 IB
Jesse: belastbare winst uit onderneming, art. 3.2 IB
Tom: belastbaar loon art. 3.1 lid 2 sub b IB
Pete: belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden (incidenteel karakter), art. 3.1 lid 2 sub c IB
Vraag b) Noem twee opvallende verschillen tussen deze inkomenscategorieën.
Jesse kan gebruik maken van de ondernemersfaciliteiten, omdat hij ondernemer is in de zin van art.
3. 4 IB. Hij loopt namelijk ondernemersrisico en is aansprakelijk. De andere twee hebben dit niet.
Jesse heeft dus fiscale voordelen.
Tom heeft echter arbeidsrechtelijke voordelen, omdat zijn inkomen voortvloeit uit een
arbeidsovereenkomst. Hierdoor is hij beschermd door sociale uitkeringen, betaalt de werkgever al
loonheffing, etc.
Opgave 3
Alex Kuipers werkt als timmerman bij een renovatiebedrijf dat zich bezighoudt met exclusieve
renovaties van oude panden en houten trappen en vloeren. Alex heeft als hobby het maken van
houten beelden. Hij verkoopt deze tegen een kleine vergoeding aan familie en vrienden. Hij besluit
zijn hobby uit te breiden en gaat nu nog maar parttime bij het renovatiebedrijf werken. Met zijn
houtsnijwerk richt hij zich nu op grotere projecten. Hij stort zich op het interieur van oude panden
en maakt en bewerkt houten tafels en keuken- en badkamermeubels. Door zijn jarenlange
werkervaring met renovaties in oude panden en bekendheid daardoor bouwt hij al snel een grote
klantenkring op. Ter promotie en omdat het zijn hobby is rekent Alex in de opstartfase slechts een
gering bedrag voor zijn meubels. Desondanks maakt hij wel een kleine winst.
Alex doet vervolgens forse investeringen in professioneel gereedschap en huurt een opslagruimte
voor zijn meubels en houtvoorraad. Teven gebruikt hij een afgescheiden gedeelte van deze ruimte
om zijn werk tentoon te stellen. Alex besteedt veel tijd aan zijn eigen bedrijf en maakt reclame bij
interieurbedrijven en in woonbladen. Hij krijgt al snel diverse interieurbedrijven als klant en behaalt
nu een forse winst met zijn werkzaamheden.
2
