Samenvatting Nederlands Talent, wat je moet weten voor het examen.

Samenvatting Nederlands
Hoofdstuk 2

Tekstdoelen (2.1)

Informeren: lezer iets nieuws vertellen, verslag doen.
- Objectieve informatie en je houdt je aan de feiten.
- Bvb nieuwsberichten en verslagen

Uiteenzetten: vorm van informeren, maar meer iets uitleggen.
- Objectieve informatie en je houdt je aan de feiten.
- Overzicht geven van verschillende mogelijkheden (bvb oplossingen)
- Bvb teksten in een schoolboek of encyclopedie

Beschouwen: probeert een probleem van verschillende kanten te belichten
- Schrijver analyseert een probleem
- Je kunt zelf je mening vormen
- Overwegend objectief
- Bvb commentaren en recensies

Overtuigen/ betoog: je probeert de lezer over te halen.
- Verschillende argumenten: tegenargumenten en weerleggingen
- Subjectief: de mening van de schrijver staat centraal
- Bvb ingezonden brief en de column

Activeren: overtuigen en tot actie aanzetten
- Subjectief
- Oproepen om bvb te gaan demonstreren of om een product of dienst te kopen.
- Bvb advertenties en sollicitatiebrieven


Schema op blz. 22 leren


2.3, 2.4; even doorlezen.

, Hoofdstuk 5

Alinea’s en kernzinnen (5.2)

In langere teksten beginnen alinea’s vaak met een overgangszin, die twee alinea’s, die twee
alinea’s aan elkaar verbindt. Een paar voorbeelden:

 Maar aan het systeem kleven ook enkele bezwaren.
 Laten we eerst vaststellen wat nu precies een ‘multiculturele samenleving’ is.


Als een alinea een overgangszin heeft, zet je de kernzin niet helemaal aan het begin, maar
direct na de overgangszin.

Zoek de kernzin in de 1e, 2e of laatste zin in de alinea.


De inleiding (5.4)

De twee belangrijkste functies van de inleiding zijn: belangstelling wekken en het onderwerp
introduceren. Heb je te maken met een lange tekst, dan geef je de inleiding nog een derde
functie: aankondigen hoe de tekst is opgebouwd.

Belangstelling wekken:
 Een grappige anekdote
 1 of meer voorbeelden
 Een stelling
 Een verwijzing
 Een citaat

Het onderwerp introduceren:
 De aanleiding tot het schrijven
 Uitleg van wat het onderwerp inhoudt

Opbouw van de tekst aankondigen:
 Licht toe welke deelonderwerpen je gaat behandelen


Het slot (5.6)

Manieren om een tekst af te sluiten:
 Samenvatting
 Conclusie
 Afweging (welke oplossing heeft jouw voorkeur?)
 Aanbeveling (goede raad of advies)
 Oproep
 Toekomstverwachting