Samenvatting Radiotherapie OP1.3 (jaar 1 periode 3)

Samenvatting Radiotherapie OP1.3
OP1.3a College Wiggen
Waarom wiggen? = Om de dosis in de patiënt te sturen.
Verhogen van de homogeniteit in het PTV.
Wanneer wiggen?
- Bundels onder een hoek van < 180 graden.
- Compensatie van een schuin oppervlak.
- De dosis in de diepte sturen.
- Combinaties van bovengenoemde factoren.
o Een wig is geen afblokking.

Hoe ga je wiggen?
- Wighoek kiezen in planning.
- Goede collimatorhoek kiezen.
- Volledige wig (60 graden wig) = gehele bestraling met wig.
- Gedeelte van bestraling met wig.
- Gedeelte van de bestraling zonder wig.
- Bestraling op pauze bij het terugschuiven van de wig.
o Dynamische wig
o Virtuele wig
o Bundel schuift geleidelijk open/dicht

Wighoek
De hoek die een isodoselijn op een diepte van 10 cm maakt met een vlak
loodrecht op de bundelas.
- Meten aan de hand van isodoselijnen.
- 10 cm diepte.
- Lijn loodrecht op bundelas

Wigfactor
De wigfactor is het getal waarmee men het aantal monitoreenheden (ME) moet vermenigvuldigen
om in dmax van de bundel met wig dezelfde dosis te krijgen als bij eenzelfde bundel zonder wig.
- Wig absorbeert.
- Corrigeren door meer ME te geven.
- Verlengt bestralingsduur.

OP1.3b College ME-berekeningen
Monitoreenheden = Vanuit de voorgeschreven dosis moet bepaald worden hoeveel
monitoreenheden nodig zijn om de benodigde schade aan te richten.

cGy = Geabsorbeerde energie = schade

Eenheid voor de door de bestralingskop gegeven straling die gelijk staan aan een dosis van 1 cGy op
diepte Dmax bij een veld van 10x10 en een FHA = 100 cm.

Bouw lineaire versneller
Ionisatiekamer meet de ME’s

ME-berekeningen = aantal ME =100 x 100 x Fa x Fv x Fg x dosis (in cGy)
P ref MO

, Fa: Afstandscorrectie factor
Toename FHA geeft een kwadratische afname van de absolute dosis. Voor dezelfde dosis moeten
meer ME’s gegeven worden. Bv. Afstand wordt vergroot van 100 naar 120 (120/100) 2 = 1,44. Men
moet 1,44 meer ME’s geven voor dezelfde dosis  Fa is dan groter dan 1.

Fv: Veldgroottecorrectiefactor
- 10x10 cm is de standaard  Fv 1.00
- Invloed van veldgrootte op PDD  strooistraling
- Groter veld Fv < 1  resulteert in afname ME’s (meer strooistraling)
- Kleiner veld Fv > 1  toename ME’s (door minder strooistraling)
- Fv is gemeten voor vierkante velden
o Equivalente veldzijde: 2xaxb/(a+b)
o Equivalente veldzijde bij blokken:

Fg: Gewichtsfactor
- Alle bundels samen zijn altijd 100%.
- De relatieve bijdrage van elke afzonderlijke bundel.
- Ligt altijd tussen (0-1)
- Bij planparallele velden is het verhoudingsgetal meestal 0,5-0,5 (50% in pinnacle).
- Bij meerdere bestralingsbundels kan het % verschillen.

D: Dosis in cGy
- Dosis D = toe te dienen dosis in cGy.
- Per fractie.
- Relatie met Fg.

Fw: Wigfactor
Factor waarmee het aantal ME vermenigvuldigd moet worden om bij wiggebruik eenzelfde dosis in
de patiënt te krijgen. 1 = geen wig, meer dan 1 = wel een wig.

Pref: Referentiepunt
- De plaats van je NP.
- Dosispercentage  NP 100%.
- Bij opdrachten ME-berekeningen waarde = 100.
- 100/100 = 1. Dus dit kun je uit de formule halen.

M0: Normeringspercentage
- PDD waarde op betreffende diepte (aflezen in PDD tabel).
- Moet gecorrigeerd worden indien FHA geen 100 cm is.
- Toename FHA geeft een toename van de relatieve dosis.
- De correctiefactor op de PDD  Mayneardfactor.

OP1.3c College IGRT
Staat voor kwaliteitscontrole tijdens radiotherapie op de linac, door middel van beeldvorming (EPID
en CBCT).

Doel IGRT
- Doelgebied goed bestralen (juiste locatie).
- Organs at Risk (OAR) sparen.

CT (imaging)  intekening  planning  bestraling