TEC 3 – Arbo en Veiligheid
Hoofdstuk 1
VCA staat voor VGM Checklist Aannemers
VGM: V = Veiligheid, G = Gezondheid, M = Milieu
Checklist: vragenlijst, uitgewerkt als doorlichtings- en screeningssysteem
Aannemers: bedrijven die voor en bij anderen (opdrachtgevers) werk uitvoeren.
Het doel van VCA-certificatie is: de activiteiten op de werkvloer op het gebied van veiligheid,
gezondheid en milieu beheersen om incidenten te voorkomen.
VCU: Veiligheid en gezondheid Checklist Uitzendorganisaties
Het doel van deze certificatie is: ervoor zorgen dat uitzendorganisaties de uitzendkrachten
op de juiste manier uitzenden en daarbij rekening houden met de veiligheid en gezondheid
van het werk dat zij moeten doen.
VCO: Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Opdrachtgevers
Het doel van deze certificatie is: ervoor zorgen dat de opdrachtgever voor de juiste
voorwaarden en omstandigheden zorgt.
Veiligheidspaspoort
De gevolgde opleidingen worden bijgehouden in het veiligheidspaspoort (in de vorm van een
boekje of een digitale registratie). Hierin staan ook de medische geschiktheid en de
inentingen.
Centraal Diploma Register (CDR)
Het CDR is een elektronische databank. In het CDR kun je opzoeken wie er wanneer en
waarvoor één diploma heeft gehaald. (B-VCA, VOL-VCA en VIL-VCU)
Arbowet/V&G-wetgeving
Sinds de jaren 80 is er een wetgeving ontwikkeld om de situatie op de werkvloer te
verbeteren en de werknemers te beschermen bij het uitvoeren van het werk. is van
toepassing bij werknemers onder een bepaalde salarisgrens en jongeren.
Welzijn
Een werkgever kan het welzijn op de werkvloer verbeteren door:
- De werkplek zo in te richten dat bij de werknemer past.
- Rekening te houden met: leeftijd, geslacht en de bekwaamheid van de medewerker
- De werknemer geen eentonig werk laten doen
Preventiedienst/arbodienst
Een werkgever moet één of meer deskundigen (preventiemedewerkers) aanstellen om
ongelukken te voorkomen en medewerkers te beschermen. Als hier geen geschikte
werknemers voor zijn binnen het bedrijf, moet de werkgever externe deskundigen
inschakelen; preventiedienst/arbodienst.
Een belangrijke taak van de preventiedienst/arbodienst dat de preventiemedewerkers
meewerken aan een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Daarnaast helpen zij bij:
, - Onderzoeken na een ongeval
- Adviseren van en samenwerken met de werknemers
- Begeleiden van werknemers die door ziekte niet kunnen werken
- Uitvoeren van arbeidsgeneeskundige/medische onderzoeken
Arbeidsinspectie (Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid)
De arbeidsinspectie controleert of bedrijven zich aan de V&G-wetgeving houden. Zij mogen:
- Een onderzoek instellen naar aanleiding van een ongeval
- Werknemers vragen naar een geldige legitimatie
- Eisen dat een bedrijf zich aan de V&G-wetgeving houdt
- Werkzaamheden stilleggen als er een ernstig gevaar is voor personen
- Een proces-verbaal opstellen naar aanleiding van een overtreding/strafbaar feit
- Een waarschuwing geven als mensen zich niet aan de regels houden
Arbeidstijdenwet
- Hoelang je maximaal mag werken
- Hoeveel rust je minimaal moet krijgen
De uitgangspunten zijn:
- Rekening houden met de persoonlijke situatie van de werknemer
- Ervoor zorgen dat er samenhang is tussen de persoonlijke situatie en het veiligheid &
gezondheidsbeleid
Milieuwetgeving
Het doel van de milieuwetgeving is:
- Mens en omgeving beschermen tegen schadelijke stoffen
- Uitstoot van schadelijke stoffen en de hoeveelheid afval verminderen
- Zorgen dat er op de juiste manier wordt omgegaan met afval
Soms moeten hierdoor productieprocessen worden aangepast
CE-markering
- Het product voldoet aan de veiligheid van de Europese richtlijnen
- Het product mag vrij verhandelt en gebruikt worden binnen Europa
Veiligheids- en gezondheidssignalering
Deze signaleringen dragen bij aan het voorkomen van incidenten. Er zijn 5 groepen
signaleringsborden:
- Verbodsborden
o Ronde, witte borden met een rode rand, een rode diagonale streep en een
zwart symbool. (Deze geven aan dat iets niet is toegestaan)
- Gebodsborden
o Ronde, blauwe borden met een wit symbool. (Deze geven aan dat iets
verplicht is)
- Waarschuwingsborden
o Driehoekige, gele borden met een zwarte rand en een zwart symbool.
(Algemene betekenis: gevaar, waarschuwing, pas op)
, - Borden voor veiligheidsvoorzieningen
o Vierkante of rechthoekige, groene borden met een wit pictogram. (Algemene
betekenis: aangeven waar de (nood)uitgangen en de hulpverleningsmiddelen
en evacuatiebewegingen te vinden zijn.
- Borden voor brandbestrijdingsmiddelen
o Vierkante of rechthoekige, rode borden met een wit pictogram. (Algemene
betekenis: de weg naar de brandbestrijdingsmiddelen aangeven en de plaats
ervan aangeven)
Markeringen
Markeringen geven aan dat er op een bepaalde plek gevaar is. Markeringen kunnen linten,
strepen of borden zijn. (linten geven een gevaar of risico aan, maar zijn geen afscherming)
Rechten van de werknemer
- Voorlichting en opleiding
- Een veilige en gezonde werkomgeving
- Een werkonderbreking als er ernstig en acuut gevaar dreigt
Plichten van werkgevers
Een paar plichten van werkgevers zijn:
- Een preventiebeleid opstellen en zich hieraan houden
- Werknemers voorlichten en opleiden
- Overleggen en samenwerken met de werknemers
Hoofdstuk 2
Algemene veiligheidsregels
- Aan- en afmelden van medewerkers
- Handelswijze van medewerkers bij incidenten
- Melding van ongevallen, brand en incidenten
- Verkeersregels op het terrein
- Scheiden van afval
Gevaar en risico
Soorten gevaar:
- Snijgevaar en val gevaar (70% van alle ongevallen)
- Brand- en explosiegevaar
- Straling
- Giftige stoffen
Bronnen van gevaar:
- Soort werk (graafwerkzaamheden)
- Kennis en vakbekwaamheid (hoe goed ben je in je werk)
- Gedrag van de medewerker
- Werkplek of de omgeving van de werkplek (kou/hitte)
Gevaar
Een kenmerk van een stof of product dat een incident kan veroorzaken of situatie die een
ongeval kan veroorzaken. (Risico = kans x effect (omvang schade))
Hoofdstuk 1
VCA staat voor VGM Checklist Aannemers
VGM: V = Veiligheid, G = Gezondheid, M = Milieu
Checklist: vragenlijst, uitgewerkt als doorlichtings- en screeningssysteem
Aannemers: bedrijven die voor en bij anderen (opdrachtgevers) werk uitvoeren.
Het doel van VCA-certificatie is: de activiteiten op de werkvloer op het gebied van veiligheid,
gezondheid en milieu beheersen om incidenten te voorkomen.
VCU: Veiligheid en gezondheid Checklist Uitzendorganisaties
Het doel van deze certificatie is: ervoor zorgen dat uitzendorganisaties de uitzendkrachten
op de juiste manier uitzenden en daarbij rekening houden met de veiligheid en gezondheid
van het werk dat zij moeten doen.
VCO: Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Opdrachtgevers
Het doel van deze certificatie is: ervoor zorgen dat de opdrachtgever voor de juiste
voorwaarden en omstandigheden zorgt.
Veiligheidspaspoort
De gevolgde opleidingen worden bijgehouden in het veiligheidspaspoort (in de vorm van een
boekje of een digitale registratie). Hierin staan ook de medische geschiktheid en de
inentingen.
Centraal Diploma Register (CDR)
Het CDR is een elektronische databank. In het CDR kun je opzoeken wie er wanneer en
waarvoor één diploma heeft gehaald. (B-VCA, VOL-VCA en VIL-VCU)
Arbowet/V&G-wetgeving
Sinds de jaren 80 is er een wetgeving ontwikkeld om de situatie op de werkvloer te
verbeteren en de werknemers te beschermen bij het uitvoeren van het werk. is van
toepassing bij werknemers onder een bepaalde salarisgrens en jongeren.
Welzijn
Een werkgever kan het welzijn op de werkvloer verbeteren door:
- De werkplek zo in te richten dat bij de werknemer past.
- Rekening te houden met: leeftijd, geslacht en de bekwaamheid van de medewerker
- De werknemer geen eentonig werk laten doen
Preventiedienst/arbodienst
Een werkgever moet één of meer deskundigen (preventiemedewerkers) aanstellen om
ongelukken te voorkomen en medewerkers te beschermen. Als hier geen geschikte
werknemers voor zijn binnen het bedrijf, moet de werkgever externe deskundigen
inschakelen; preventiedienst/arbodienst.
Een belangrijke taak van de preventiedienst/arbodienst dat de preventiemedewerkers
meewerken aan een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Daarnaast helpen zij bij:
, - Onderzoeken na een ongeval
- Adviseren van en samenwerken met de werknemers
- Begeleiden van werknemers die door ziekte niet kunnen werken
- Uitvoeren van arbeidsgeneeskundige/medische onderzoeken
Arbeidsinspectie (Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid)
De arbeidsinspectie controleert of bedrijven zich aan de V&G-wetgeving houden. Zij mogen:
- Een onderzoek instellen naar aanleiding van een ongeval
- Werknemers vragen naar een geldige legitimatie
- Eisen dat een bedrijf zich aan de V&G-wetgeving houdt
- Werkzaamheden stilleggen als er een ernstig gevaar is voor personen
- Een proces-verbaal opstellen naar aanleiding van een overtreding/strafbaar feit
- Een waarschuwing geven als mensen zich niet aan de regels houden
Arbeidstijdenwet
- Hoelang je maximaal mag werken
- Hoeveel rust je minimaal moet krijgen
De uitgangspunten zijn:
- Rekening houden met de persoonlijke situatie van de werknemer
- Ervoor zorgen dat er samenhang is tussen de persoonlijke situatie en het veiligheid &
gezondheidsbeleid
Milieuwetgeving
Het doel van de milieuwetgeving is:
- Mens en omgeving beschermen tegen schadelijke stoffen
- Uitstoot van schadelijke stoffen en de hoeveelheid afval verminderen
- Zorgen dat er op de juiste manier wordt omgegaan met afval
Soms moeten hierdoor productieprocessen worden aangepast
CE-markering
- Het product voldoet aan de veiligheid van de Europese richtlijnen
- Het product mag vrij verhandelt en gebruikt worden binnen Europa
Veiligheids- en gezondheidssignalering
Deze signaleringen dragen bij aan het voorkomen van incidenten. Er zijn 5 groepen
signaleringsborden:
- Verbodsborden
o Ronde, witte borden met een rode rand, een rode diagonale streep en een
zwart symbool. (Deze geven aan dat iets niet is toegestaan)
- Gebodsborden
o Ronde, blauwe borden met een wit symbool. (Deze geven aan dat iets
verplicht is)
- Waarschuwingsborden
o Driehoekige, gele borden met een zwarte rand en een zwart symbool.
(Algemene betekenis: gevaar, waarschuwing, pas op)
, - Borden voor veiligheidsvoorzieningen
o Vierkante of rechthoekige, groene borden met een wit pictogram. (Algemene
betekenis: aangeven waar de (nood)uitgangen en de hulpverleningsmiddelen
en evacuatiebewegingen te vinden zijn.
- Borden voor brandbestrijdingsmiddelen
o Vierkante of rechthoekige, rode borden met een wit pictogram. (Algemene
betekenis: de weg naar de brandbestrijdingsmiddelen aangeven en de plaats
ervan aangeven)
Markeringen
Markeringen geven aan dat er op een bepaalde plek gevaar is. Markeringen kunnen linten,
strepen of borden zijn. (linten geven een gevaar of risico aan, maar zijn geen afscherming)
Rechten van de werknemer
- Voorlichting en opleiding
- Een veilige en gezonde werkomgeving
- Een werkonderbreking als er ernstig en acuut gevaar dreigt
Plichten van werkgevers
Een paar plichten van werkgevers zijn:
- Een preventiebeleid opstellen en zich hieraan houden
- Werknemers voorlichten en opleiden
- Overleggen en samenwerken met de werknemers
Hoofdstuk 2
Algemene veiligheidsregels
- Aan- en afmelden van medewerkers
- Handelswijze van medewerkers bij incidenten
- Melding van ongevallen, brand en incidenten
- Verkeersregels op het terrein
- Scheiden van afval
Gevaar en risico
Soorten gevaar:
- Snijgevaar en val gevaar (70% van alle ongevallen)
- Brand- en explosiegevaar
- Straling
- Giftige stoffen
Bronnen van gevaar:
- Soort werk (graafwerkzaamheden)
- Kennis en vakbekwaamheid (hoe goed ben je in je werk)
- Gedrag van de medewerker
- Werkplek of de omgeving van de werkplek (kou/hitte)
Gevaar
Een kenmerk van een stof of product dat een incident kan veroorzaken of situatie die een
ongeval kan veroorzaken. (Risico = kans x effect (omvang schade))
