Samenvatting Hoofdstuk 1
1.1 Atoommodel
Volgens het atoommodel van Bohr is een atoom opgebouwd uit een kern met daarin
positief geladen protonen en ongeladen neutronen. Rondom de kern bewegen
negatief geladen elektronen in banen (schillen).
Er zijn drie schillen: K, L en M. Deze schillen hebben elk een maximaal aantal
elektronen (tabel 1). De verdeling van elektronen over de schillen wordt
elektronenconfiguratie genoemd (Binas tabel 99).
Doordat elk atoom neutraal is, is het aantal elektronen gelijk aan het aantal
protonen.
Vrijwel het grootste deel van de massa van een atoom wordt bepaald door de
deeltjes in de kern.
De elektronen in de buitenste schil heten valentie-elektronen. Deze zijn het
belangrijkst, omdat ze betrokken zijn bij het vormen van bindingen tussen atomen in
een molecuul. Uit het aantal valentie-elektronen kun je afleiding hoeveel bindingen
een atoom kan vormen in een molecuul.
De massa van een atoom wordt aangegeven in de atomaire massa-eenheid u. 1,0 u
komt overeen met 1,66∙10-27 kg. Protonen en neutronen hebben een massa van 1,0
u. De massa van een atoom wordt bepaald door de deeltjes in de kern.
Elk atoomsoort heeft een atoomnummer. Dit nummer komt overeen met het aantal
protonen in de kern. Het aantal elektronen is gelijk aan het aantal protonen.
Een atoom heeft ook een massagetal. Dit is de som van het aantal protonen en het
aantal neutronen.
Atoomnummer = aantal protonen = aantal elektronen.
Massagetal = aantal protonen + aantal neutronen.
Atomen van hetzekgde element die een verschillend aantal neutronen in de kern
hebben, noem je isotopen. Isotopen hebben hetzelfde aantal protonen
(atoomnummer), maar een verschillend aantal neutronen. In Binas tabel 25A staan
alle isotopen.
1.2
Periodiek Systeem
, In het periodiek systeem (Binas tabel 99) staan elementen in volgorde van
atoomnummer gerangschikt in perioden (= horizontaal). Elementen met dezelfde
eigenschappen staan in groepen onder elkaar (= verticaal). Er zijn 18 groepen en 7
perioden.
In groep 18 staan edelgassen. Een edelgas is heel stabiel en reageert niet/amper met
andere stoffen. Alle edelgassen, behalve helium, hebben 8 valentie-elektronen.
Andere atoomsoorten combineren vaak zo met elkaar dat ze ook 8 elektronen in de
buitenste schil hebben. Dit heet de octetregel.
In groep 17 staan halogenen. Deze hebben allemaal 7 valentie-elektronen.
Halogenen reageren makkelijk met metalen. Ze nemen dan een elektron op,
waardoor ze de edelgasconfiguratie krijgen.
In groep 1 staan alkalimetalen. Deze hebben 1 valentie-elektron, die ze makkelijk af
kunnen staan. Alkalimetalen reageren heftig met water, zuurstof en halogenen.
In groep 2 staan aardalkalimetalen. Deze hebben 2 valentie-elektronen.
De elementen met een atoomnummer groter dan 92, zijn synthetische elementen.
Deze kunnen alleen kunstmatig worden gemaakt, ze komen dus niet in de natuur
voor.
1.3 Atoommassa en molecuulmassa
Als je de massa van een atoom wilt berekenen, moet je de massa van alle deeltjes in
dat atoom bij elkaar optellen (protonen en neutronen). Zie opgave 2.
Elektronen mag je verwaarlozen, omdat de massa zo klein is.
Isotopen staan in het periodiek systeem op dezelfde plaats.
Doordat in de natuur van veel atoomsoorten verschillende isotopen voorkomen,
wordt gewerkt met de gemiddelde atoommassa. Deze is te berekenen aan de hand
, van de percentages van de isotopen die in de natuur voorkomen (Binas tabel 25A).
Hier staat ook de atoommassa van alle isotopen. Zie opgave 4.
In Binas tabel 99 staan de relatieve atoommassa’s (zonder eenheid).
Als je de molecuulformule van een stof kent, kun je de molecuulmassa berekenen.
Dit doe je door de atoommassa’s van de verschillende elementen bij elkaar op te
tellen.
De molecuulmassa druk je uit in u, de relatieve molecuulmassa is, net als de relatieve
atoommassa, zonder eenheid.
1.4
Significante cijfers
De nauwkeurigheid van een gemeten waarde is afhankelijk van de gebruikte
meetapperatuur.
Bij experimenten geeft men de gemeten waarden weer als een grootheid. Het
symbool hiervan wordt altijd schuingedrukt weergegeven.
1.1 Atoommodel
Volgens het atoommodel van Bohr is een atoom opgebouwd uit een kern met daarin
positief geladen protonen en ongeladen neutronen. Rondom de kern bewegen
negatief geladen elektronen in banen (schillen).
Er zijn drie schillen: K, L en M. Deze schillen hebben elk een maximaal aantal
elektronen (tabel 1). De verdeling van elektronen over de schillen wordt
elektronenconfiguratie genoemd (Binas tabel 99).
Doordat elk atoom neutraal is, is het aantal elektronen gelijk aan het aantal
protonen.
Vrijwel het grootste deel van de massa van een atoom wordt bepaald door de
deeltjes in de kern.
De elektronen in de buitenste schil heten valentie-elektronen. Deze zijn het
belangrijkst, omdat ze betrokken zijn bij het vormen van bindingen tussen atomen in
een molecuul. Uit het aantal valentie-elektronen kun je afleiding hoeveel bindingen
een atoom kan vormen in een molecuul.
De massa van een atoom wordt aangegeven in de atomaire massa-eenheid u. 1,0 u
komt overeen met 1,66∙10-27 kg. Protonen en neutronen hebben een massa van 1,0
u. De massa van een atoom wordt bepaald door de deeltjes in de kern.
Elk atoomsoort heeft een atoomnummer. Dit nummer komt overeen met het aantal
protonen in de kern. Het aantal elektronen is gelijk aan het aantal protonen.
Een atoom heeft ook een massagetal. Dit is de som van het aantal protonen en het
aantal neutronen.
Atoomnummer = aantal protonen = aantal elektronen.
Massagetal = aantal protonen + aantal neutronen.
Atomen van hetzekgde element die een verschillend aantal neutronen in de kern
hebben, noem je isotopen. Isotopen hebben hetzelfde aantal protonen
(atoomnummer), maar een verschillend aantal neutronen. In Binas tabel 25A staan
alle isotopen.
1.2
Periodiek Systeem
, In het periodiek systeem (Binas tabel 99) staan elementen in volgorde van
atoomnummer gerangschikt in perioden (= horizontaal). Elementen met dezelfde
eigenschappen staan in groepen onder elkaar (= verticaal). Er zijn 18 groepen en 7
perioden.
In groep 18 staan edelgassen. Een edelgas is heel stabiel en reageert niet/amper met
andere stoffen. Alle edelgassen, behalve helium, hebben 8 valentie-elektronen.
Andere atoomsoorten combineren vaak zo met elkaar dat ze ook 8 elektronen in de
buitenste schil hebben. Dit heet de octetregel.
In groep 17 staan halogenen. Deze hebben allemaal 7 valentie-elektronen.
Halogenen reageren makkelijk met metalen. Ze nemen dan een elektron op,
waardoor ze de edelgasconfiguratie krijgen.
In groep 1 staan alkalimetalen. Deze hebben 1 valentie-elektron, die ze makkelijk af
kunnen staan. Alkalimetalen reageren heftig met water, zuurstof en halogenen.
In groep 2 staan aardalkalimetalen. Deze hebben 2 valentie-elektronen.
De elementen met een atoomnummer groter dan 92, zijn synthetische elementen.
Deze kunnen alleen kunstmatig worden gemaakt, ze komen dus niet in de natuur
voor.
1.3 Atoommassa en molecuulmassa
Als je de massa van een atoom wilt berekenen, moet je de massa van alle deeltjes in
dat atoom bij elkaar optellen (protonen en neutronen). Zie opgave 2.
Elektronen mag je verwaarlozen, omdat de massa zo klein is.
Isotopen staan in het periodiek systeem op dezelfde plaats.
Doordat in de natuur van veel atoomsoorten verschillende isotopen voorkomen,
wordt gewerkt met de gemiddelde atoommassa. Deze is te berekenen aan de hand
, van de percentages van de isotopen die in de natuur voorkomen (Binas tabel 25A).
Hier staat ook de atoommassa van alle isotopen. Zie opgave 4.
In Binas tabel 99 staan de relatieve atoommassa’s (zonder eenheid).
Als je de molecuulformule van een stof kent, kun je de molecuulmassa berekenen.
Dit doe je door de atoommassa’s van de verschillende elementen bij elkaar op te
tellen.
De molecuulmassa druk je uit in u, de relatieve molecuulmassa is, net als de relatieve
atoommassa, zonder eenheid.
1.4
Significante cijfers
De nauwkeurigheid van een gemeten waarde is afhankelijk van de gebruikte
meetapperatuur.
Bij experimenten geeft men de gemeten waarden weer als een grootheid. Het
symbool hiervan wordt altijd schuingedrukt weergegeven.
