Les 5 - Community building
PPT DIA’S
I. Beeldvorming
“Het erkennen van het anders zijn, niet denken in termen van meer of minder, maar in termen van
anders. En de eigen identiteit die mensen hebben ook ten volle steunen. Soms denk ik dat we snel
de neiging hebben om te oordelen en – nog een stap verder – te veroordelen en bevooroordeeld te
denken. Dus moeten we bewust zijn van de bril waardoor we allemaal kijken, de gekleurde bril
dikwijls.”
Project ‘Maatschappelijke kwetsbaarheid in beeld’ E-QUAL
Wat draagt bij tot onze beeldvorming over ‘anderen’?
Ervaringen in de persoonlijke sfeer
Curriculum en lesmateriaal in onderwijs
Media
Stuart Hall
Representaties = overdragen van betekenissen
Representaties gecreëerd door meerderheid = in een machtsveld waarin de perspectieven en
ideeën van de meerderheid een uitweg vinden
Uitgebreide meerderheid moet ‘wij’-verhaal creëren waarin diversiteit centraal staat
II. Burgerschap
Jaren ‘90 vorige eeuw
Burgerrechten
Gangbare burgerschapsconcepties ?
Basis voor exclusie / marginalisering
Verbijzondering van zorg en afhankelijkheid
Modaalburgers: 'Wie zijn ze, wat doen ze, wat drijft hen'?
Gangbare burgerschapsconcepties
“Dat begint al in school. De school is de visie, de rechte lijn, en het moet allemaal
volgens die maatstaven zijn en je moet rap genoeg meekunnen. Als je dat niet kunt,
dan val je erbuiten. De ene mens heeft misschien iets meer tijd nodig om dingen aan
te leren dan de andere mens. Het zijn niet allemaal snelheidsduivels, dat kan niet. En
daar begint het al, daar begint het al.”
Jaren ‘90 vorige eeuw
Burgerrechten
Gangbare burgerschapsconcepties ?
Basis voor exclusie / marginalisering
Verbijzondering van zorg en afhankelijkheid
Diverse samenleving : ‘anders’-zijn / zorgbehoevend zijn
, ‘Tweederangsburgers’
Onderwaardering
Sociale overbodigheid
Onbegrip t.a.v. situatie, welzijn en functioneren
o = Dubbele beperking/benadeling
Strijd om inclusief burgerschap
Pleidooi voor herijking van het burgerschapsconcept
‘Kwetsbaar burgerschap’
‘Zorgend burgerschap’
Voorwaarde voor de leefbaarheid van vermaatschappelijking van de zorg
Samenleving (Kunneman):
Snelle circuits:
Gericht op kennis, informatie, ontwikkeling, welvaart
Gekenmerkt door efficiëntie en productie
Trage circuits:
Gericht op existentiële vragen (leven, dood, ziekte), vraagstukken van zingeving,
duurzame ontwikkeling, solidariteit, …
Gekenmerkt door complexiteit en onzekerheid
o Nexus tussen snelle en trage circuits uitbouwen
III. Community-building
Recht op participatie aan de samenleving: maatschappelijk gewaardeerde rol
Voorwaarde voor kwaliteitsvol bestaan
Buurtverbondenheid & buurtidentificatie als voorwaarden voor waardig burgerschap
Voorname uitdaging/doelstelling: de samenleving ontvankelijk maken voor ‘samen leven’ in
diversiteit en gezamenlijke zorg opnemen
Kwetsbare bewoners kunnen aansluiten bij lokale gemeenschap
Geldende normen en praktijken gemeenschap in vraag stellen en verruimen
Vormgeving van leefomgeving door alle burgers
Community building
Verbindend werken met gemeenschapsactoren
Individuele burgers
Maatschappelijke dienstverlening (lokale dienstencentrum,
wijkgezondheidscentrum, bibliotheek, school, …)
Buurtverenigingen (buurthuis, jeugdbeweging, sportvereniging, …)
Hulpverlenende instanties
Lokale bedrijven en handelaars
“Community building vraagt een voortdurende kruisbestuiving tussen noden/mogelijkheden
van burgers (in kwetsbare positie) en noden/mogelijkheden van gemeenschapsactoren”
≠ Componenten in gefaseerde benadering:
PPT DIA’S
I. Beeldvorming
“Het erkennen van het anders zijn, niet denken in termen van meer of minder, maar in termen van
anders. En de eigen identiteit die mensen hebben ook ten volle steunen. Soms denk ik dat we snel
de neiging hebben om te oordelen en – nog een stap verder – te veroordelen en bevooroordeeld te
denken. Dus moeten we bewust zijn van de bril waardoor we allemaal kijken, de gekleurde bril
dikwijls.”
Project ‘Maatschappelijke kwetsbaarheid in beeld’ E-QUAL
Wat draagt bij tot onze beeldvorming over ‘anderen’?
Ervaringen in de persoonlijke sfeer
Curriculum en lesmateriaal in onderwijs
Media
Stuart Hall
Representaties = overdragen van betekenissen
Representaties gecreëerd door meerderheid = in een machtsveld waarin de perspectieven en
ideeën van de meerderheid een uitweg vinden
Uitgebreide meerderheid moet ‘wij’-verhaal creëren waarin diversiteit centraal staat
II. Burgerschap
Jaren ‘90 vorige eeuw
Burgerrechten
Gangbare burgerschapsconcepties ?
Basis voor exclusie / marginalisering
Verbijzondering van zorg en afhankelijkheid
Modaalburgers: 'Wie zijn ze, wat doen ze, wat drijft hen'?
Gangbare burgerschapsconcepties
“Dat begint al in school. De school is de visie, de rechte lijn, en het moet allemaal
volgens die maatstaven zijn en je moet rap genoeg meekunnen. Als je dat niet kunt,
dan val je erbuiten. De ene mens heeft misschien iets meer tijd nodig om dingen aan
te leren dan de andere mens. Het zijn niet allemaal snelheidsduivels, dat kan niet. En
daar begint het al, daar begint het al.”
Jaren ‘90 vorige eeuw
Burgerrechten
Gangbare burgerschapsconcepties ?
Basis voor exclusie / marginalisering
Verbijzondering van zorg en afhankelijkheid
Diverse samenleving : ‘anders’-zijn / zorgbehoevend zijn
, ‘Tweederangsburgers’
Onderwaardering
Sociale overbodigheid
Onbegrip t.a.v. situatie, welzijn en functioneren
o = Dubbele beperking/benadeling
Strijd om inclusief burgerschap
Pleidooi voor herijking van het burgerschapsconcept
‘Kwetsbaar burgerschap’
‘Zorgend burgerschap’
Voorwaarde voor de leefbaarheid van vermaatschappelijking van de zorg
Samenleving (Kunneman):
Snelle circuits:
Gericht op kennis, informatie, ontwikkeling, welvaart
Gekenmerkt door efficiëntie en productie
Trage circuits:
Gericht op existentiële vragen (leven, dood, ziekte), vraagstukken van zingeving,
duurzame ontwikkeling, solidariteit, …
Gekenmerkt door complexiteit en onzekerheid
o Nexus tussen snelle en trage circuits uitbouwen
III. Community-building
Recht op participatie aan de samenleving: maatschappelijk gewaardeerde rol
Voorwaarde voor kwaliteitsvol bestaan
Buurtverbondenheid & buurtidentificatie als voorwaarden voor waardig burgerschap
Voorname uitdaging/doelstelling: de samenleving ontvankelijk maken voor ‘samen leven’ in
diversiteit en gezamenlijke zorg opnemen
Kwetsbare bewoners kunnen aansluiten bij lokale gemeenschap
Geldende normen en praktijken gemeenschap in vraag stellen en verruimen
Vormgeving van leefomgeving door alle burgers
Community building
Verbindend werken met gemeenschapsactoren
Individuele burgers
Maatschappelijke dienstverlening (lokale dienstencentrum,
wijkgezondheidscentrum, bibliotheek, school, …)
Buurtverenigingen (buurthuis, jeugdbeweging, sportvereniging, …)
Hulpverlenende instanties
Lokale bedrijven en handelaars
“Community building vraagt een voortdurende kruisbestuiving tussen noden/mogelijkheden
van burgers (in kwetsbare positie) en noden/mogelijkheden van gemeenschapsactoren”
≠ Componenten in gefaseerde benadering:
