Les 2: HGW casus & systematisch opvolgen van
kinderen
HGW, een casus
De 7 uitgangspunten van HGW
HGW is doelgericht
HGW gaat om wisselwerking en afstemming
Onderwijsbehoeften staan centraal
Leerkrachten maken het verschil, ouders doen er evenzeer toe
Positieve aspecten van leerlingen, leerkrachten en ouders zijn van groot belang
De betrokkenen werken constructief samen
De werkwijze is systematisch en transparant
Systematisch opvolgen van kinderen
Hoe leerlingen systematisch opvolgen?
Observeren is systematisch en doelgericht waarnemen en registeren van gedragingen,
gebeurtenissen en interacties
Wat is observeren?
Moet objectief gebeuren = waarnemen / goed kijken
Pas nadien interpreteren
In de onderwijsleersituatie (context)
Noodzakelijk bij observeren:
- Grondige voorbereiding
- Zorgvuldige verzameling en interpretatie van de gegevens
- Nabespreking van de informatie
- Systematisch en doelgericht
Waarom observeren?
Om een goed beeld van je klasgroep te verkrijgen
Om een passend aanbod … uit te werken
Om een breed en gedifferentieerd beeld van één kind te krijgen
Om interesses, sterktes, talenten en onderwijsbehoeften in kaart te brengen
Om een duidelijk beeld te kunnen schetsen aan betrokkenen (ouders, zorgleerkracht, CLB,
externen…)
Om een zorgvraag te kunnen stellen
Om vanuit bekomen data een handelingsplan op te stellen
…
, Hoe observeren?
Participerend Niet participerend
Voordelen Nadelen
- De leerlingen weten niet dat ze geobserveerd - Vooroordelen en vastgeroeste ideeën kunnen
worden rechtgezet worden
- Je ziet veel tegelijkertijd - Dit is een goede methode om één of twee
- Door de nabijheid is alle informatie duidelijk: leerlingen heel gericht te volgen
de taal, de vaardigheid - Direct noteren is mogelijk
- Je kunt meer aan het toeval overlaten, je kunt - Je ziet de totaliteit, van een conflict zie je ook
laten komen wat komt het begin, en niet alleen de uitkomst
- Je kunt wat je observeert beter plaatsen door
vroegere informatie aan de recente te koppelen
- Je kunt observeren vanuit een vraag, een
probleemstelling, een aandachtspunt
Participerend Niet participerend
Nadelen Nadelen
- Je vergeet misschien dingen te noteren - Terwijl je schrijft mis je info van wat gaande is
- ’s Avonds ben je de essentie kwijt - Soms zie je ze wel, maar hoor je ze niet
- De leerlingen reageren anders onder de - De diepte van het gesprek gaat soms verloren
begeleiding door de afstand
- De betrokkenheid is soms hoger als de
leerkracht in de buurt is
Het observatieproces
Chronologisch kunnen we binnen de observatie de volgende fasen onderscheiden:
- Het bepalen van het observatiedoel (wie en wat)
- Het kiezen van een observatiewijze (participerend of niet)
- Het eigenlijke observeren en registreren
- Het ordenen en samenvatten van de gegevens
- Het interpreteren van de geordende gegevens
- Het rapporteren van de gegevens
Observeren: cyclus van handelen
kinderen
HGW, een casus
De 7 uitgangspunten van HGW
HGW is doelgericht
HGW gaat om wisselwerking en afstemming
Onderwijsbehoeften staan centraal
Leerkrachten maken het verschil, ouders doen er evenzeer toe
Positieve aspecten van leerlingen, leerkrachten en ouders zijn van groot belang
De betrokkenen werken constructief samen
De werkwijze is systematisch en transparant
Systematisch opvolgen van kinderen
Hoe leerlingen systematisch opvolgen?
Observeren is systematisch en doelgericht waarnemen en registeren van gedragingen,
gebeurtenissen en interacties
Wat is observeren?
Moet objectief gebeuren = waarnemen / goed kijken
Pas nadien interpreteren
In de onderwijsleersituatie (context)
Noodzakelijk bij observeren:
- Grondige voorbereiding
- Zorgvuldige verzameling en interpretatie van de gegevens
- Nabespreking van de informatie
- Systematisch en doelgericht
Waarom observeren?
Om een goed beeld van je klasgroep te verkrijgen
Om een passend aanbod … uit te werken
Om een breed en gedifferentieerd beeld van één kind te krijgen
Om interesses, sterktes, talenten en onderwijsbehoeften in kaart te brengen
Om een duidelijk beeld te kunnen schetsen aan betrokkenen (ouders, zorgleerkracht, CLB,
externen…)
Om een zorgvraag te kunnen stellen
Om vanuit bekomen data een handelingsplan op te stellen
…
, Hoe observeren?
Participerend Niet participerend
Voordelen Nadelen
- De leerlingen weten niet dat ze geobserveerd - Vooroordelen en vastgeroeste ideeën kunnen
worden rechtgezet worden
- Je ziet veel tegelijkertijd - Dit is een goede methode om één of twee
- Door de nabijheid is alle informatie duidelijk: leerlingen heel gericht te volgen
de taal, de vaardigheid - Direct noteren is mogelijk
- Je kunt meer aan het toeval overlaten, je kunt - Je ziet de totaliteit, van een conflict zie je ook
laten komen wat komt het begin, en niet alleen de uitkomst
- Je kunt wat je observeert beter plaatsen door
vroegere informatie aan de recente te koppelen
- Je kunt observeren vanuit een vraag, een
probleemstelling, een aandachtspunt
Participerend Niet participerend
Nadelen Nadelen
- Je vergeet misschien dingen te noteren - Terwijl je schrijft mis je info van wat gaande is
- ’s Avonds ben je de essentie kwijt - Soms zie je ze wel, maar hoor je ze niet
- De leerlingen reageren anders onder de - De diepte van het gesprek gaat soms verloren
begeleiding door de afstand
- De betrokkenheid is soms hoger als de
leerkracht in de buurt is
Het observatieproces
Chronologisch kunnen we binnen de observatie de volgende fasen onderscheiden:
- Het bepalen van het observatiedoel (wie en wat)
- Het kiezen van een observatiewijze (participerend of niet)
- Het eigenlijke observeren en registreren
- Het ordenen en samenvatten van de gegevens
- Het interpreteren van de geordende gegevens
- Het rapporteren van de gegevens
Observeren: cyclus van handelen
