College 1: Short history of resilience science
Veerkracht: vermogen (potentieel of gemanifesteerd) van een dynamisch systeem
om zich succesvol aan te passen aan verstoringen die de werking,
levensvatbaarheid of ontwikkeling van het systeem bedreigen
Nieuwere definities richten zich op veerkracht als processen of systemen
Van toepassing op (niet-)levende systemen (is gemeenschappelijk)
- Bv. kinderen en gezinnen vs beveiligingssystemen, economie en milieu
Prevalentie ACE
ACE: adverse childhood experiences (negatieve ervaringen uit kindertijd)
ACE’s komen veel voor en zijn onderling verbonden
- 50% van volwassenen heeft 1(>) vorm van tegenslag ervaren in kindertijd
ACE’s die verband houden met maladaptief gezinsfunctioneren (bv.
verwaarlozing) zijn sterke voorspellers van psychische gezondheidsproblemen
- Gelijktijdig optredende ACE’s die samenhangen met maladaptief
gezinsfunctioneren voorspellen psychische gezondheidsproblemen, maar
zijn niet specifiek voor verschillende stoornissen
ACE’s zijn verantwoordelijk voor 29,8% van alle aandoeningen in landen
Criteria
1. Positieve aanpassing of ontwikkeling
- Succes in ontwikkelingstaken wordt gezien als voorspeller van
toekomstig succes
2. In de context van aanzienlijke blootstelling aan risico’s
Bij te weinig/geen dreiging of als er geen herstel of positief resultaat zichtbaar
is, kan veerkracht niet vastgesteld worden
Veerkracht in moderne tijd
Interesse in veerkracht groeit vooral in tijden van crisis
- Vooral op jongeren en vrouwen had COVID effect op mentale gezondheid
- Vooral op rampenwerkers, kinderen, nabestaanden en patiënten met
psychische stoornis had Japanse aardbeving effect op gezondheid
- 31,5% van mensen met oorlogsgerelateerde trauma meldde ook tegenslag
in kindertijd (bv. mishandeling of verwaarlozing in thuisomgeving)
Belangrijk: begrijpen hoe we kinderen kunnen beschermen tegen ernstige
gevolgen en hun ontwikkeling kunnen bevorderen
Ontstaan van veerkrachtstudies
In ’60 en ’70 begonnen wetenschappers veerkracht bij kinderen te bestuderen
naar aanleiding van gevolgen van WOII
- Garmezy, Werner en Rutter hadden dit zelf meegemaakt en wilden weten
hoe de oorlogservaringen hun beïnvloed had
Werden pioniers in onderzoek naar veerkracht
Begonnen 1e golf van veerkrachtonderzoek gericht op bestuderen
van positieve ontwikkeling onder kinderen in risicovolle situaties
Na oorlog breidde onderzoek naar mentale gezondheid uit
- Doel: betere behandelingen en preventie van problemen
- Onderzoekers richtten zich op risicofactoren van kwetsbaarheid
Begrip waarom sommigen problemen ontwikkelen en anderen niet