Chemisch evenwicht
Reactiestoichiometrie
νA A + νB B → νC C + νD D
Ø Stoichiometrische coëfficiënten (Griekse letter)
Ø Initieel aantal mol (start reactie: t = 0) nA,0
Ø Aantal mol aanwezig op tijd t nA
Ø Wijziging aantal mol gedurende tijd t nA,r
Reactanten: nA,r = nA – nA,0 < 0 = aantal mol neemt af
Producten: nC,r = nA – nC,0 > 0 = aantal mol neemt toe
Reactiequotiënt QC
Ø Reactiequotiënt op basis van concentraties = concentratiequotiënt
Ø Chemisch evenwicht
o Samenstelling mengsel verandert niet in tijd
o Dynamische toestand: voorwaartse en terugwaartse reacties blijven
plaatsvinden
1
, 1. Evenwichtstoestand door reversibele (= omkeerbaar) chemische reacties
A2 + B2 ↔ 2 AB
Ø Reversibel: Reactie kan in beide richtingen lopen
Ø Snelheid sv van de voorwaartse reactie
Sv = kv . [A2] . [B2]
Kv = reactiesnelheidsconstante vd voorwaartse reactie
Temperatuursafhankelijk
Ø Reactiesnelheid van de terugwaartse reactie Sr
Sr = kr . [AB] . [AB]
Ø Concentratiequotiënt Qc:
aA + bB ↔ cC + dD
[𝐶]# . [𝐷]*
𝑄# =
[𝐴], . [𝐵].
• Tijdens het verloop van de chemische reactie wijzigen de concentraties, dus
ook het concentratiequotiënt
• In het begin is Q = 0
• Dynamische evenwichtstoestand: voorwaartse reactiesnelheid =
terugwaartse reactiesnelheid à sv = sr
Sr = kr . [AB] . [AB] = Sv = kv . [A2] . [B2]
𝑘2 [𝐴𝐵]542
𝐾# = = = 𝑄#,42
𝑘3 [𝐴5 ]42 . [𝐵5 ]42
𝑘2 [𝐶]#42 . [𝐷]*42
𝐾# = = = 𝑄#,42
𝑘3 [𝐴],42 . [𝐵].42
2