Inleiding in het Nederlandse recht
Burgerlijk recht – kernbegrippen
- Privaatrecht = benoemt en ordent feiten en omstandigheden van personen
- Het rechtssubject
Rechtssubjecten (de drager van rechten en plichten van het objectieve recht)
Natuurlijke personen
Rechtssubjectiviteit (periode waarin en persoon of rechtspersoon
rechten en plichten draagt)
Bij dood eindigt de rechtssubjectiviteit
Rechten en plichten geërfd of gaan teniet
Rechtspersonen
Privaatrechtelijke rechtspersonen
Vereniging, stichting, BV, etc.
Publiekrechtelijke rechtspersonen
De staat, de provincies, etc.
Rechtspersoon staat wat betreft vermogensrecht gelijk aan een
natuurlijke persoon
Rechtspersoon moet vertegenwoordigd worden door een natuurlijk
persoon
- Rechtsfeiten
Rechtsfeit = een feit waaraan het recht een of meer rechtsgevolgen verbindt
Blote rechtsfeiten
Niet door menselijk gedrag veroorzaakt
Menselijke handelingen
Rechtshandelingen
Menselijke handelingen met een beoogd rechtsgevolg
Beoogd rechtsgevolg = beslissen of je de rechtsgevolgen
die jou het recht aanbieden in het leven wenst te
roepen. (persoonsgericht en niet-persoonsgericht)
Eenzijdige en meerzijdige rechtshandeling
Eenzijdige rechtshandeling = een persoon brengt het
beoogde rechtsgevolg tot stand
Meerzijdige rechtshandelingen = twee of meer
personen brengen het beoogde rechtsgevolg tot stand
Feitelijke handelingen met rechtsgevolg
Gevolgen niet beoogd
Onrechtmatige daad = in strijd met recht
Rechtmatige daad = niet in strijd met recht
Zaakwaarneming
Onverschuldigde betaling
Ongerechtvaardigde verrijking
, Wanprestatie = het toerekenbaar tekortkomen in de nakoming
van een verbintenis
Handelingsonbekwaamheid
- Handelingsonbekwaamheid = Mogelijkheid om zelfstandig onaantastbare
rechtshandelingen te verrichten
Nietige rechtshandeling
Het beoogde rechtsgevolg treedt in het geheel niet in, omdat de wet dit
verbiedt
Vernietigbare rechtshandelingen
Rechtshandeling kan achteraf worden vernietigd
Buitengerechtelijke verklaring (zonder rechter rechtshandeling
vernietigd verklaren)
Bij de rechter rechtshandeling vernietigd verklaren
Minderjarigen en onder curatele gestelden
Minderjarigen = degenen die de leeftijd van achttien jaren niet hebben bereikt
(art. 1:233 BW)
Uitgangspunt = handelingsbekwaamheid
Toestemming
Rechtshandeling (van een minderjarige) is rechtsgeldig als die
met toestemming van de wettelijke vertegenwoordiger is
verricht
Rechtshandeling (van een minderjarige) is rechtsgeldig als de
toestemming daarvoor in de maatschappij verondersteld wordt
Handlichting (art. 1:235 BW)
Rechtshandeling zonder toestemming kan worden vernietigd
Handlichting = toekennen van bepaalde bevoegdheden van een
meerderjarige aan een minderjarige
Rechtshandelingen die dan onder handlichting vallen zijn
onaantastbaar
Handlichting wordt verleend door de kantonrechten in de vorm
van een beschikking (verplichte publicatie in de Staatscourant
en twee dagbladen)
Onder curatele gestelden (curandus) = Minderjarigen kunnen volgens art.
1:378 lid 1 BW door de kantonrechter onder curatele worden gesteld
Uitgangspunt = handelingsonbekwaamheid
Handelingsonbekwaamheid
De onder curatele gestelde is handelingsbekwaam
(rechtshandelingen van de onder curatele gestelde zijn dan
vernietigbaar)
Tenzij die toestemming heeft gekregen van zijn curator
Curatele komt tot stand door een beschikking
Burgerlijk recht – kernbegrippen
- Privaatrecht = benoemt en ordent feiten en omstandigheden van personen
- Het rechtssubject
Rechtssubjecten (de drager van rechten en plichten van het objectieve recht)
Natuurlijke personen
Rechtssubjectiviteit (periode waarin en persoon of rechtspersoon
rechten en plichten draagt)
Bij dood eindigt de rechtssubjectiviteit
Rechten en plichten geërfd of gaan teniet
Rechtspersonen
Privaatrechtelijke rechtspersonen
Vereniging, stichting, BV, etc.
Publiekrechtelijke rechtspersonen
De staat, de provincies, etc.
Rechtspersoon staat wat betreft vermogensrecht gelijk aan een
natuurlijke persoon
Rechtspersoon moet vertegenwoordigd worden door een natuurlijk
persoon
- Rechtsfeiten
Rechtsfeit = een feit waaraan het recht een of meer rechtsgevolgen verbindt
Blote rechtsfeiten
Niet door menselijk gedrag veroorzaakt
Menselijke handelingen
Rechtshandelingen
Menselijke handelingen met een beoogd rechtsgevolg
Beoogd rechtsgevolg = beslissen of je de rechtsgevolgen
die jou het recht aanbieden in het leven wenst te
roepen. (persoonsgericht en niet-persoonsgericht)
Eenzijdige en meerzijdige rechtshandeling
Eenzijdige rechtshandeling = een persoon brengt het
beoogde rechtsgevolg tot stand
Meerzijdige rechtshandelingen = twee of meer
personen brengen het beoogde rechtsgevolg tot stand
Feitelijke handelingen met rechtsgevolg
Gevolgen niet beoogd
Onrechtmatige daad = in strijd met recht
Rechtmatige daad = niet in strijd met recht
Zaakwaarneming
Onverschuldigde betaling
Ongerechtvaardigde verrijking
, Wanprestatie = het toerekenbaar tekortkomen in de nakoming
van een verbintenis
Handelingsonbekwaamheid
- Handelingsonbekwaamheid = Mogelijkheid om zelfstandig onaantastbare
rechtshandelingen te verrichten
Nietige rechtshandeling
Het beoogde rechtsgevolg treedt in het geheel niet in, omdat de wet dit
verbiedt
Vernietigbare rechtshandelingen
Rechtshandeling kan achteraf worden vernietigd
Buitengerechtelijke verklaring (zonder rechter rechtshandeling
vernietigd verklaren)
Bij de rechter rechtshandeling vernietigd verklaren
Minderjarigen en onder curatele gestelden
Minderjarigen = degenen die de leeftijd van achttien jaren niet hebben bereikt
(art. 1:233 BW)
Uitgangspunt = handelingsbekwaamheid
Toestemming
Rechtshandeling (van een minderjarige) is rechtsgeldig als die
met toestemming van de wettelijke vertegenwoordiger is
verricht
Rechtshandeling (van een minderjarige) is rechtsgeldig als de
toestemming daarvoor in de maatschappij verondersteld wordt
Handlichting (art. 1:235 BW)
Rechtshandeling zonder toestemming kan worden vernietigd
Handlichting = toekennen van bepaalde bevoegdheden van een
meerderjarige aan een minderjarige
Rechtshandelingen die dan onder handlichting vallen zijn
onaantastbaar
Handlichting wordt verleend door de kantonrechten in de vorm
van een beschikking (verplichte publicatie in de Staatscourant
en twee dagbladen)
Onder curatele gestelden (curandus) = Minderjarigen kunnen volgens art.
1:378 lid 1 BW door de kantonrechter onder curatele worden gesteld
Uitgangspunt = handelingsonbekwaamheid
Handelingsonbekwaamheid
De onder curatele gestelde is handelingsbekwaam
(rechtshandelingen van de onder curatele gestelde zijn dan
vernietigbaar)
Tenzij die toestemming heeft gekregen van zijn curator
Curatele komt tot stand door een beschikking
