Samenvatting Infectiebeheersing

Infectiepreventie

INFECTIEBEHEERSING 1

1. Zorginfecties
Microbiota van de huid
De microbiota van de huid is een verzameling van diverse micro-organismen zoals bacteriën,
virussen, schimmels en parasieten (mijten).
De microbiota kan ingedeeld worden in 2 grote groepen:
 Residente microbiota
De residente microbiota wonen op onze huid. Dit betekent dat deze flora standaard verblijft
op onze huid.
Huidoppervlak (80-90%)
Epidermis
Haarfolikels (samen 10-20%)
Zweetklieren


Karakteristieken
o = commensalen (beschermende flora)
o Overleven en vermenigvuldigen
o Huidoppervlak, huidplooien, talgklieren & haarfollikels
o Persoonsafhankelijk
o Blijvend karakter
o Lage virulentie (behalve op steriel weefsel)
o Conditioneel pathogene kiemen (= onder bepaalde condities ziekteverwekkend)
Residente microbiota bestaat uit:
o Bacteriën: GRAM+ en GRAM-
o Virussen
o Schimmels
Chirurgisch wassen:
o Doodt 99,9% van de transciënte flora
o Doodt 95% van de residente flora
 Transciënte microbiota

, Karakteristieken
o Residente MO die naar de oppervlakte groeien
o MO die vanuit de omgeving worden opgenomen
o Bevinden zich op huidoppervlak (vaak op afschilferend epotheel)
o Conditioneel pathogeen
o Vermenigvuldigen zich niet of nauwelijks op de huid
Residente microbiota bestaat uit:
o Bacteriën: GRAM+ en GRAM-
o Virussen
o Schimmels
o Mijten


Begrippen
 Besmetting (= contaminatie)
= overgaan van een MO naar iets of iemand
-> nog niet ziek – kiemen aanwezig – kiemen nog niet aan het vermenigvuldigen
 Kolonisatie
= na besmetting verblijven en vermenigvuldigen MO zich bij de mens, zonder nadelige
gevolgen worden MO onderdeel van de micrbiota
-> nog niet ziek – kiemen aanwezig – kiemen beginnen te groeien
 Infectie
= na een besmetting wordt je ziek
-> ziekte verschijnselen – kiemen enorm gegroeid – afweersysteem kan er niet meer tegen
vechten
Symptomen
o Roodheid (rubor)
o Warmte (calor)
o Pijn (dolor)
o Zwelling (tumor)
o Etter (pus)
o Bewegingsbeperking (functio laesa)
o Druk in celwand verhoogt (turgor)
Systemische infectie (immuun voor reserveantibiotica): ten doodde opgeschreven


Zorginfectie




2

,Een zorginfectie, vroeger ook wel een ziekenhuisinfectie genoemd, treedt op bij zorgvragers
tijdens of in aansluiting op hun ziekenhuisverblijf en de toegediende zorg. Deze zorginfecties
treden in theorie pas op na 48u na opname.
> 48u na opname: infectie opgelopen in het ziekenhuis
< 48u na opname: infectie opgelopen thuis, voor opname (geen zorginfectie)


Soorten infecties
 Endogene infectie
Bij een endogene infectie (auto-infectie, zelfinfectie) is het MO al aanwezig bij de zorgvrager
tijdens het opnamemoment. Kiem is dus afkomstig van de patiënt zelf.
o Bij daling weerstand, behandeling met antibiotica kan MO infectie veroorzaken
o Voorkomen: selectief dekoloniseren/selectief decontamineren
= zo gericht mogelijk besmettingshaarden gaan wegnemen
o Immunosuppressiva = medicijnen die reactie afweersysteem onderdrukken (bv bij
(stamcel)transplantaties)
 Imuran
 Cellcept
 Advagraf
-> Bij nemen van dit soort medicatie krijgen de mensen vroeg of laat tumoren –
kiezen tussen pest en cholera
 Exogene infectie
Bij een exogene infectie (kruisinfectie) ontstaat door besmetting van de patiënt met MO uit
de zorginstelling. Kiem is dus afkomstig van andere patiënt, personeel of omgeving.
o Besmetting van zone bij zorgvrager met MO uit een andere besmette zone bij de
zorgvrager
 Preventie van infecties
o Endogene infecties
 Weerstand van de patiënt zo optimaal mogelijk houden (versterken / vermijden
aantasting)
 Dekoloniseren
o Exogene infecties
 Toepassen algemene voorzorgmaatregelen
 Besmette zorgvragers afzonderen
Standaard screening bij: - ouderen
- mensen uit WZC
- veetelers




3

, 2. Besmettingscyclus
Schematische voorstelling besmettingscyclus




Uitleg van de verschillende onderdelen van de besmettingscyclus
 Uitgangspoort
o Uitgangspoorten kunnen de natuurlijke lichaamsopeningen zijn
 Mond (hoesten, braken)
 Neus (lichaamsvocht)
 Vaginaal
 Rectaal (stoelgang)
o Anderzijds kan het doorbreken van de huidbarrière een bloeding veroorzaken,
waardoor accidenteel er een uitgangspoort ontstaat




 Micro-organismen
o Infectie = minimum aantal kiemen dat aanwezig moet zijn
o MID:
 Minimale Infectieuze Dosis
 Afhankelijk van soort tot soort kiem
 Hoe lager de MID, hoe meer preventieve maatregelen
- norovirus
- MRSA




4