Deze samenvatting omvat zowel de syllabus 'welbevinden in de school' als het extra document 'Gedrag in de school'
De samenvatting is overzichtelijk en duidelijk, voldoende compleet om te studeren zonder de cursus te bekijken.
De samenvatting werd gemaakt op basis van de syllabus en de presentatie...
Deel 1: zorg voor onderwijskwaliteit ........................................................................................ 2
HOOFDSTUK 1: INLEIDING ....................................................................................................... 2
HOOFDSTUK 2: SCHOOLBELEID: WELKE RICHTING GAAT EEN SCHOOL UIT? ............................... 2
HOOFDSTUK 3: HET REFERENTIEKADER ONDERWIJSKWALITEIT ALS KADER ............................... 2
HOOFDSTUK 4: DE PLAATS VAN WELBEVINDEN IN HET SCHOOLBELEID ...................................... 2
1. Basiscompetenties van de leraren ............................................................................ 2
2. Referentiekader onderwijskwaliteit (rok).................................................................... 3
3. Ontwikkelingsdoelen en eindtermen.......................................................................... 4
4. Rapport commissie beter onderwijs .......................................................................... 4
HOOFDSTUK 5: ZORG VOOR ONDERWIJSKWALITEIT IN HET ONDERWIJS ..................................... 4
1. Decreet betreffende de kwaliteit van het onderwijs ................................................... 5
2. Groeien in je job: functiebeschrijving en evaluatie .................................................... 9
3. Juridisch en deontologisch functioneren van de leerkracht ..................................... 10
Deel 2: welbevinden van de lerende...................................................................................... 13
HOOFDSTUK 1: INLEIDENDE BESCHOUWINGEN....................................................................... 13
1. Het belang van relaties met de leerlingen ............................................................... 13
2. Het belang van een rustig en gezond brein ............................................................. 15
3. Werking van ons stressbrein ................................................................................... 15
4. Window of tolerance ................................................................................................ 16
5. De 3 r’en: regulate, relate, reason (reguleren, relateren, redeneren) ...................... 17
6. De draad van gerrit vignero ..................................................................................... 18
7. Ben je zelf rustig genoeg? ....................................................................................... 18
8. Leer mentaliseren .................................................................................................... 19
HOOFDSTUK 2: SOCIAAL-EMOTIONELE COMPETENTIES ONTWIKKELEN .................................... 20
1. Inleiding ................................................................................................................... 20
2. Gedrag en emotie: geen evident verhaal ................................................................ 20
3. Sociaal-emotioneel leren (sel) als kader om grip te krijgen op gedrag en emotie? . 21
4. Hoe kan ik als leerkracht de sociaal-emotionele competenties in kaart brengen? .. 27
HOOFDSTUK 3: EMOTIEREGULATIE IN DE KLAS ....................................................................... 28
1. Inleiding ................................................................................................................... 28
2. Emotieregulatie........................................................................................................ 28
HOOFDSTUK 4: ER-TOOLS VAN LUT CELIE (DE BLEEKWEIDE)................................................... 30
HOOFDSTUK 5: VERBINDEND/GEWELDLOOS COMMUNICEREN EN NIEUWE AUTORITEIT ............. 30
1. Verbindend en geweldloos communiceren ............................................................. 30
2. Nieuwe autoriteit (na) .............................................................................................. 32
HOOFDSTUK 6: OPLOSSINGSGERICHT WERKEN EN KIDS’ SKILLS. ............................................ 35
Welbevinden in de school 1
2023 - 2024
, Deel 1: Zorg voor onderwijskwaliteit
Hoofdstuk 1: Inleiding
• Er wordt verwacht een krachtig beleid te voeren rond diverse thema’s.
o Organisatie van schoolgebeuren (personeelsbeleid, evaluatiebeleid, zorgbeleid,…)
o Aanpak van de (maatschappelijke) thema’s (pestbeleid, spijbelbeleid,…)
• Mesoniveau (=school) dient een duidelijke visie en krachtlijnen uit te stippelen zodat
microniveau gestructureerd kan handelen.
Hoofdstuk 2: schoolbeleid: welke richting gaat een school uit?
• Deregulering en decentralisatie: De school is mee verantwoordelijk voor de kwaliteit en de
interne kwaliteitszorg om zo onderwijskwaliteit te garanderen.
• Scholen worden verwacht antwoord te bieden op maatschappelijke uitdagingen: diversiteit
naar samenlevingsvormen, individualistischer (met aandacht voor zelfontplooiing),
mondialer,..
• De samenleving heeft invloed op de werking van een school: via ouders, leerkrachtkorps,
lokale omgeving, verenigingen, drukkingsgroepen,…
• Rapporten over onderwijs (vb. Commissie Beter Onderwijs) en internationaal vergelijkende
studies (vb. PISA, PIRLS, TIMMS) leiden tot adviezen voor scholen.
Hoofdstuk 3: het referentiekader onderwijskwaliteit als kader
• Beleidsnota (Hilde Crevits, 2014, Onderwijs): het “realiseren van topkwaliteit”. Om dit te
bereiken moeten de instellingen de nodige verantwoordelijkheid krijgen voor kwaliteitszorg.
• Responsability: de scholen moeten zich verantwoorden voor hun kwaliteit (interne
kwaliteitszorg). Ze moeten zelf hun kwaliteit opvolgen, verder ontwikkelen en bijsturen.
• Daarom ROK (Referentiekader OnderwijsKwaliteit) ontwikkeld: zet verwachtingen voor
kwaliteitsvol onderwijs uit:
o ROK biedt houvast en respecteert de autonomie van iedere school
o Geldt voor alle onderwijsniveaus en -vormen, muv. het hoger onderwijs.
o Een stuurgroep stuurt de ontwikkeling van het ROK aan. Stuurgroep: afgevaardigden
van het onderwijskabinet, de onderwijsinspectie, de onderwijskoepels, het GO! En
de begeleidingsdiensten.
o De onderwijsinspectie neemt een coördinerende rol.
Hoofdstuk 4: De plaats van welbevinden in het schoolbeleid
• Het belang van het welbevinden van leerlingen op school wordt op macroniveau verankerd.
1. Basiscompetenties van de leraren
• De basiscompetenties: geven aan welke eisen het onderwijs en de maatschappij stellen aan
pas afgestudeerde leraren.
o Zowel een referentiekader voor de curriculumontwikkeling van de lerarenopleiding
als een individueel toetsingskader voor elke student id. lerarenopleiding. Onderheid
bepaalt de minimale kwaliteitscriteria zodat ouders en externen weten wat ze van
leraren mogen verwachten.
• Functioneel geheel 2: “De leraar als opvoeder” à een beginnende leraar dient aandacht te
hebben voor het welbevinden van de leerlingen.
Welbevinden in de school 2
2023 - 2024
,2. Referentiekader Onderwijskwaliteit (ROK)
• ROK formuleert verwachtingen met betrekking tot het streven naar kwaliteitsvol onderwijs
• ROK benadrukt het belang van het welbevinden van de lerende in
kwaliteitsverwachting 3.3: “De school begeleidt de lerende”
• Om dit te realiseren: nood aan een gedragen visie op begeleiding.
• Belangrijke voorwaarden om de zorgvisie te concretiseren in de dagelijkse praktijk: een groot
draagvlak en een persoonlijke betrokkenheid bij de visie.
• Belangrijkste domeinen van leerlingenbegeleiding: leerbegeleiding, leerloopbaanbegeleiding,
sociale en emotionele begeleiding en preventieve gezondheidszorg (fysiek welzijn)
• Sociaal-emotioneel welbevinden van de lerende is zowel een doel op zich als een factor
o Doel: de school moet ernaar streven dat elke lerende zich goed voelt op school en
zich ontwikkelt tot een harmonieus persoon
o Factor: effectief leren wordt bevordert
• Lerenden komen tot meer diepgaande vormen van leren als ze zich goed in hun vel voelen en
zich op school kunnen bewegen in een positieve en veilige omgeving waarin hun
welbevinden, betrokkenheid en zelfvertrouwen hoog zijn.
Welbevinden in de school 3
2023 - 2024
, 3. Ontwikkelingsdoelen en eindtermen
• De OD van het leergebied “Mens en maatschappij” worden voor het domein “Mens”
opgedeeld in 3 rubrieken:
o Ik en mezelf
o Ik en de ander
o Ik en de ander: in groep
Kleuteronderwijs
• Ik en mezelf
o Emoties erkennen
o Gevoelens van situatie beschrijven
o zelfvertrouwen
• Ik en de ander
o Manier van omgaan met elkaar erkennen
o Bij anderen gevoelens erkennen
o Iedereen reageert verschillend: erkennen
o Empathie tonen
o Voor zichzelf omkomen
• Ik en de ander: in groep
o Begrijpen van omgangsvormen, leefregels en afspraken binnen een groep
o Met hulp afspraken maken
o Controleren of andere zich aan de regels houdt.
Lager onderwijs
• Ik en mezelf
o Uitdrukken van eigen gevoelens, gedachten, waarderingen
o Beschrijven reactie in bepaalde context en illustreren dat gedrag en gevoelens
situatiegebonden zijn
o Tonen voldoende zelfvertrouwen
• Ik en de ander
o Verschillende manieren van omgaan met elkaar hanteren + inspelen op elkaar
o Tonen bereidheid te oefenen op omgangswijzen
o Bereidheid om in conflictsituatie goede oplossing te zoeken
• Ik en de ander: in groep
o Tonen bereidheid rekening te houden met onuitgesproken regels binnen een groep.
4. Rapport commissie beter onderwijs
• Naar aanleiding van de dalende leerprestaties: Commissie Beter Onderwijs opgesteld
o Voorzitter: Philip Brinckman
• Op zoek naar oplossingen en handvaten om het onderwijs te versterken
• 58 adviezen gegeven
o Advies 23: “aandacht voor het trainen van emotionele zelfcontrole en aanleren van
coping strategieën in het kleuteronderwijs.”
Hoofdstuk 5: zorg voor onderwijskwaliteit in het onderwijs
• Indicatoren voor kwaliteit: efficiëntie en effectiviteit
• Aan de hand van deze indicatoren: kwaliteit beoordelen + initiatieven tot
kwaliteitsverbetering opstarten
Welbevinden in de school 4
2023 - 2024
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller saradevos93. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.77. You're not tied to anything after your purchase.
