Bijeenkomst 1
Wat is leren?
Leerpsychologie: Leertheorie waarvan de oorsprong komt uit wetenschappelijk onderzoek.
Leertheorie: denkbeelden over leren waarvan de processen worden verklaard en voorspeld.
Leertheorie = een manier van denken over leren, waardoor leerprocessen worden begrepen, verklaard en voorspeld.
Het is met wetenschappelijk onderzoek begonnen: leerpsychologie.
Verschillende leertheorieën geven antwoord op de vraag: “Hoe kan ik kinderen op zo’n manier begeleiden dat ze
steeds zelfstandiger en zelfverantwoordelijker kunnen leren?”
Ze geven verschillende antwoorden, omdat ze allemaal een andere visie hebben op
o Wat is leren?
o Hoe leren kinderen?
o Wat is het aandeel van opvoeders & onderwijzers?
Rijping = nature: je lijf (fysiologisch) en hersenen (neurologisch) ontwikkelen zich zonder dat je er iets voor doet.
Gevoelige periode: er klaar voor zijn om iets te leren, waardoor het makkelijker te leren is.
Leren: duurzame en waarneembare gedragsverandering
o Formeel-intentioneel: gepland leren (school/opleiding/cursus). Je krijgt een diploma/certificaat
o Informeel-incidenteel: ongepland/onbewust/spelenderwijs leren (speeltuin)
o Non-formeel: tussen formeel en informeel in (musea, sport)
Leerconceptie = opvatting over leren
Leerconceptie als referentiekader
o Rekenen:
uit te voeren leertaak Som uit te voeren taak
o Leerconcept:
leerconcept opvatting vak
Opvatting over hoe je kan reken: goed/slecht. Pre-
concept
interpretatie van opvatting opdracht
leertaak o Interpretatie:
Leertaak bekijken: hoe moet ik het aanpakken, wat
heb ik nodig. uitvoeren
keuze van
o Activiteiten:
leeractiviteiten
Hoe je zelf iets uitrekent
leerresultaat
leerresultaat o Leerresultaat:
Uitkomst van de som Kennis
o Declaratief: leren Terugkijken naar vorige stappen van woorden en
begrippen Waar kan ik invloed op uitoefenen? (stampen)
o Procedureel:
vaardigheden/handelingen/strategieën (procedure)
o Situationeel: toepassen in een andere situatie (1+2 vereist)
Hoofdsoorten van leren
o Cognitiefleren: denken uit je hoofd leren, stampen, feiten, kennis
o Sociaal-affectief leren: gevoel en interesse tonen, leren inleven (empathie)
o Psychomotorisch leren: motorische vaardigheden automatiseren (zwemmen)
Laat alle drie aan bod komen in onderwijs!
, Competentieleren (hbo, voor vak/beroep leren, kunnen beoefenen van een beroep)
o Kennis
o Vaardigheden
o Attituden
Leerstijlen:
1. Kolb:
Doener (actief experimenteren)
Denker (abstracte begripsvorming)
Beschouwer (waarnemen en overdenken)
Beslisser (actief discussiëren en gelijk handelen)
2. Vermunt:
Betekenisgericht: leerlingen die zelf iets kunnen/willen bedenken. Inzicht
Toepassingsgericht: doener; gelijk willen toepassen
Reproductiegericht: leren door een voorbeeld na te doen
Ongericht: gang laten gaan, niet sturen.
Bijeenkomst 2
Behaviorisme
Het is een reactie op de bewustzijnspsychologie: denken, mentale processen black box. Dit is niet interessant.
Hoe beïnvloeden externe factoren het (leer)gedrag van mensen?
Observeren wat je met het blote oog kan waarnemen.
Watson was eerste behaviorist: Psychologie moet een volwaardige wetenschap worden, dus je moet op zoek gaan
naar die processen die meetbaar zijn door middel van (laboratorium) experimenten.
Wat is leren?
Leerpsychologie: Leertheorie waarvan de oorsprong komt uit wetenschappelijk onderzoek.
Leertheorie: denkbeelden over leren waarvan de processen worden verklaard en voorspeld.
Leertheorie = een manier van denken over leren, waardoor leerprocessen worden begrepen, verklaard en voorspeld.
Het is met wetenschappelijk onderzoek begonnen: leerpsychologie.
Verschillende leertheorieën geven antwoord op de vraag: “Hoe kan ik kinderen op zo’n manier begeleiden dat ze
steeds zelfstandiger en zelfverantwoordelijker kunnen leren?”
Ze geven verschillende antwoorden, omdat ze allemaal een andere visie hebben op
o Wat is leren?
o Hoe leren kinderen?
o Wat is het aandeel van opvoeders & onderwijzers?
Rijping = nature: je lijf (fysiologisch) en hersenen (neurologisch) ontwikkelen zich zonder dat je er iets voor doet.
Gevoelige periode: er klaar voor zijn om iets te leren, waardoor het makkelijker te leren is.
Leren: duurzame en waarneembare gedragsverandering
o Formeel-intentioneel: gepland leren (school/opleiding/cursus). Je krijgt een diploma/certificaat
o Informeel-incidenteel: ongepland/onbewust/spelenderwijs leren (speeltuin)
o Non-formeel: tussen formeel en informeel in (musea, sport)
Leerconceptie = opvatting over leren
Leerconceptie als referentiekader
o Rekenen:
uit te voeren leertaak Som uit te voeren taak
o Leerconcept:
leerconcept opvatting vak
Opvatting over hoe je kan reken: goed/slecht. Pre-
concept
interpretatie van opvatting opdracht
leertaak o Interpretatie:
Leertaak bekijken: hoe moet ik het aanpakken, wat
heb ik nodig. uitvoeren
keuze van
o Activiteiten:
leeractiviteiten
Hoe je zelf iets uitrekent
leerresultaat
leerresultaat o Leerresultaat:
Uitkomst van de som Kennis
o Declaratief: leren Terugkijken naar vorige stappen van woorden en
begrippen Waar kan ik invloed op uitoefenen? (stampen)
o Procedureel:
vaardigheden/handelingen/strategieën (procedure)
o Situationeel: toepassen in een andere situatie (1+2 vereist)
Hoofdsoorten van leren
o Cognitiefleren: denken uit je hoofd leren, stampen, feiten, kennis
o Sociaal-affectief leren: gevoel en interesse tonen, leren inleven (empathie)
o Psychomotorisch leren: motorische vaardigheden automatiseren (zwemmen)
Laat alle drie aan bod komen in onderwijs!
, Competentieleren (hbo, voor vak/beroep leren, kunnen beoefenen van een beroep)
o Kennis
o Vaardigheden
o Attituden
Leerstijlen:
1. Kolb:
Doener (actief experimenteren)
Denker (abstracte begripsvorming)
Beschouwer (waarnemen en overdenken)
Beslisser (actief discussiëren en gelijk handelen)
2. Vermunt:
Betekenisgericht: leerlingen die zelf iets kunnen/willen bedenken. Inzicht
Toepassingsgericht: doener; gelijk willen toepassen
Reproductiegericht: leren door een voorbeeld na te doen
Ongericht: gang laten gaan, niet sturen.
Bijeenkomst 2
Behaviorisme
Het is een reactie op de bewustzijnspsychologie: denken, mentale processen black box. Dit is niet interessant.
Hoe beïnvloeden externe factoren het (leer)gedrag van mensen?
Observeren wat je met het blote oog kan waarnemen.
Watson was eerste behaviorist: Psychologie moet een volwaardige wetenschap worden, dus je moet op zoek gaan
naar die processen die meetbaar zijn door middel van (laboratorium) experimenten.