Alle hoofdstukken socio 6
SAMENVATTING
GEDRAGSWETENSCHAPPEN 6
2020-2021
, GW: H1: Groei door contact met anderen
1.1 Diversiteit in gedragswetenschappen
Diversiteit op psychisch en socio - cultureel vlak
Psychologische invalshoek Socio - culturele invalshoek
● Bestudeert impact van diversiteit op eigen ● bestudeert verschil in etnische en culturele
ontwikkeling & interactie met anderen achtergrond bij individuen & de impact
daarvan op de SAM
Vakdomeinen: ontwikkelingspsychologie, pedagogie, Vakdomeinen: sociologie, antropologie & sociale
klinische psychologie & sociale psychologie psychologie
Psychologische invalshoek
Elk individu = uniek
Ondanks dat je persoonlijkheidscomponenten volgens universele stadia
ontwikkelt, via primaire & secundaire socialisatie
Hoe je omgaat met (diversiteit van) de andere is afhankelijk van:
1) Eigen karakter/ temperament en scholing
2) Je zelfbeeld & zelfvertrouwen om groepsgedrag en groepsconflicten te leren hanteren
Altijd een wisselwerking Nature - Nurture
A Impact opvoeding op persoonlijkheid: in normale omstandigheden niet zo groot als ouders denken
⇒altijd wisselwerking tussen nurture & nature
⇒vb. Ook in hecht gezin kan kind ontsporen
B Het loopt niet met elk mishandeld/ verwaarloosd kind slecht af
⇒MIJ meer pedagogische ondersteuning v/h ‘andere kind’
⇒vb. buso, kangoeroe- en plusklasjes, deeltijds leren en tweedekansonderwijs, …
C Meer aandacht geestelijke gezondheidszorg
⇒Stigma rond psychische problemen doorbreken
⇒vb. acties Rode neuzen & Te Gek?!
Dick Swaab: Verschillen tussen mensen beginnen met kleine variaties in ons DNA die we van onze ouders
meekrijgen. Daarbovenop ontstaan voortdurend nieuwe variaties.
→ !! Epigenetica
,Socio culturele invalshoek
Superdiversiteit & pluriformiteit: actuele termen voor vroegere multiculturalisme
Oorzaken Superdiversiteit en pluriformiteit België:
1. voortdurende migratie via vluchtelingenstromen
2. toenemende globalisering
3. derde/ vierde generatie van +50/60 jaar migratie
Plaats Superdiversiteit & pluriformiteit in de MIJ
Welvarend land zonder economische crisis Land in stagnatie en schaarste
● geen grote samenlevingsproblemen ● groeiend wantrouwen tegenover de ‘andere’
● discussies over ‘wij’ en ‘zij’
● sluimerend discriminatie- en rascismereflex
○ vb. #BLM
Goede kennis onderliggende sociologische processen
zorgt voor:
genuanceerde kijk op samenlevingsconflicten
1.2 De psychologische ontwikkeling volgens Erikson
1.2.1 Kritische periode
Mensen hebben andere mensen nodig om te ontwikkelen.
!! Zeer belangrijk tijdens kritische of gevoelige perioden
Waarom?? - moedertaal ontwikkelen
- leren lopen
Wolfskinderen/ wilde kinderen/ Feral children: kinderen die langdurig geïsoleerd en (bijna) zonder
menselijk contact opgroeien. Zonder fatsoenlijke ouderlijke zorg hebben ze overleefd.
↓
Probleem: Hun brein kreeg onvoldoende prikkels en stimulansen
Gevolg: ze verloren een fundamenteel stuk van hun ‘menszijn’.
Voorbeelden:
● Genie Wiley: nooit echte moedertaal onder de knie + sociale en fysieke handicaps
● Sujit Kumar (kippenjongen) & Oxana Malaya (hondengedrag)
, Gevolgen sociale afwijking of isolatie:
1) Alarmsystemen van de hersenen gaan aan: kan zorgen voor levenslange handicap
2) moeilijk om in stressvolle omstandigheden te overleven
Pasgeboren baby Baby
Nood aan bevrediging van primaire behoeften Secundaire noden voor een veilige hechting
vb. honger, dorst, warmte & slaap vb. aandacht en affectie
6 - 12 Maanden Eerste levensjaar
Proprioceptive feedback & besef objectpermanentie Baby is zich bewust van zijn omgeving
Gevolg: subjectieve zelf minder egoïstisch
Objectpermanentie: ondanks iets niet meer zichtbaar is, weten dat het toch nog steeds aanwezig is (vb:
voorwerp onder een doek)
Proprioceptieve feedback: bewust zijn van eigen lichaam in een ruimte (vb: spiegeltest)
Wanneer kind bewust is van omgeving
Ik besef, eerste fase van objectieve zelf, is eerste mijlpaal in verdere ontwikkeling zelfconcept
↓
Scheidingsangst: besef eigen etniciteit + missen hechtingspersonen
+ koppigheidsfase (eigen willetje & ‘ik’ en ‘nee’)
Epigenetische principe: Wisselwerking tussen nature en nurture die elk mens ondergaat.
Op erfelijk geprogrammeerde tijdstippen worden specifiek genen ingeschakeld die noodzakelijk zijn om
typische vaardigheden te verwerven.
Gevolg: veroorzaakt nieuwe leerervaringen met uitdagingen en hindernissen
Maturatie: de fysieke en mentale ontwikkelingsprocessen die in normale omstandigheden verlopen volgens
een vast patroon, telkens wanneer het daar biologisch rijp voor is
Gevolg: zorgt voor een groeispurt
Genetic leash: Beperkingen van erfelijk geprogrammeerd gedrag. Kind dat tijdens de kritische periode geen of
onvoldoende stimulansen kreeg en daardoor bepaalde vaardigheden nooit meer onder de knie krijgt.
Voorbeeld: Genie Wiley: kreeg moedertaal nooit onder de knie
SAMENVATTING
GEDRAGSWETENSCHAPPEN 6
2020-2021
, GW: H1: Groei door contact met anderen
1.1 Diversiteit in gedragswetenschappen
Diversiteit op psychisch en socio - cultureel vlak
Psychologische invalshoek Socio - culturele invalshoek
● Bestudeert impact van diversiteit op eigen ● bestudeert verschil in etnische en culturele
ontwikkeling & interactie met anderen achtergrond bij individuen & de impact
daarvan op de SAM
Vakdomeinen: ontwikkelingspsychologie, pedagogie, Vakdomeinen: sociologie, antropologie & sociale
klinische psychologie & sociale psychologie psychologie
Psychologische invalshoek
Elk individu = uniek
Ondanks dat je persoonlijkheidscomponenten volgens universele stadia
ontwikkelt, via primaire & secundaire socialisatie
Hoe je omgaat met (diversiteit van) de andere is afhankelijk van:
1) Eigen karakter/ temperament en scholing
2) Je zelfbeeld & zelfvertrouwen om groepsgedrag en groepsconflicten te leren hanteren
Altijd een wisselwerking Nature - Nurture
A Impact opvoeding op persoonlijkheid: in normale omstandigheden niet zo groot als ouders denken
⇒altijd wisselwerking tussen nurture & nature
⇒vb. Ook in hecht gezin kan kind ontsporen
B Het loopt niet met elk mishandeld/ verwaarloosd kind slecht af
⇒MIJ meer pedagogische ondersteuning v/h ‘andere kind’
⇒vb. buso, kangoeroe- en plusklasjes, deeltijds leren en tweedekansonderwijs, …
C Meer aandacht geestelijke gezondheidszorg
⇒Stigma rond psychische problemen doorbreken
⇒vb. acties Rode neuzen & Te Gek?!
Dick Swaab: Verschillen tussen mensen beginnen met kleine variaties in ons DNA die we van onze ouders
meekrijgen. Daarbovenop ontstaan voortdurend nieuwe variaties.
→ !! Epigenetica
,Socio culturele invalshoek
Superdiversiteit & pluriformiteit: actuele termen voor vroegere multiculturalisme
Oorzaken Superdiversiteit en pluriformiteit België:
1. voortdurende migratie via vluchtelingenstromen
2. toenemende globalisering
3. derde/ vierde generatie van +50/60 jaar migratie
Plaats Superdiversiteit & pluriformiteit in de MIJ
Welvarend land zonder economische crisis Land in stagnatie en schaarste
● geen grote samenlevingsproblemen ● groeiend wantrouwen tegenover de ‘andere’
● discussies over ‘wij’ en ‘zij’
● sluimerend discriminatie- en rascismereflex
○ vb. #BLM
Goede kennis onderliggende sociologische processen
zorgt voor:
genuanceerde kijk op samenlevingsconflicten
1.2 De psychologische ontwikkeling volgens Erikson
1.2.1 Kritische periode
Mensen hebben andere mensen nodig om te ontwikkelen.
!! Zeer belangrijk tijdens kritische of gevoelige perioden
Waarom?? - moedertaal ontwikkelen
- leren lopen
Wolfskinderen/ wilde kinderen/ Feral children: kinderen die langdurig geïsoleerd en (bijna) zonder
menselijk contact opgroeien. Zonder fatsoenlijke ouderlijke zorg hebben ze overleefd.
↓
Probleem: Hun brein kreeg onvoldoende prikkels en stimulansen
Gevolg: ze verloren een fundamenteel stuk van hun ‘menszijn’.
Voorbeelden:
● Genie Wiley: nooit echte moedertaal onder de knie + sociale en fysieke handicaps
● Sujit Kumar (kippenjongen) & Oxana Malaya (hondengedrag)
, Gevolgen sociale afwijking of isolatie:
1) Alarmsystemen van de hersenen gaan aan: kan zorgen voor levenslange handicap
2) moeilijk om in stressvolle omstandigheden te overleven
Pasgeboren baby Baby
Nood aan bevrediging van primaire behoeften Secundaire noden voor een veilige hechting
vb. honger, dorst, warmte & slaap vb. aandacht en affectie
6 - 12 Maanden Eerste levensjaar
Proprioceptive feedback & besef objectpermanentie Baby is zich bewust van zijn omgeving
Gevolg: subjectieve zelf minder egoïstisch
Objectpermanentie: ondanks iets niet meer zichtbaar is, weten dat het toch nog steeds aanwezig is (vb:
voorwerp onder een doek)
Proprioceptieve feedback: bewust zijn van eigen lichaam in een ruimte (vb: spiegeltest)
Wanneer kind bewust is van omgeving
Ik besef, eerste fase van objectieve zelf, is eerste mijlpaal in verdere ontwikkeling zelfconcept
↓
Scheidingsangst: besef eigen etniciteit + missen hechtingspersonen
+ koppigheidsfase (eigen willetje & ‘ik’ en ‘nee’)
Epigenetische principe: Wisselwerking tussen nature en nurture die elk mens ondergaat.
Op erfelijk geprogrammeerde tijdstippen worden specifiek genen ingeschakeld die noodzakelijk zijn om
typische vaardigheden te verwerven.
Gevolg: veroorzaakt nieuwe leerervaringen met uitdagingen en hindernissen
Maturatie: de fysieke en mentale ontwikkelingsprocessen die in normale omstandigheden verlopen volgens
een vast patroon, telkens wanneer het daar biologisch rijp voor is
Gevolg: zorgt voor een groeispurt
Genetic leash: Beperkingen van erfelijk geprogrammeerd gedrag. Kind dat tijdens de kritische periode geen of
onvoldoende stimulansen kreeg en daardoor bepaalde vaardigheden nooit meer onder de knie krijgt.
Voorbeeld: Genie Wiley: kreeg moedertaal nooit onder de knie
