Dit is een samenvatting van het boek "Onderzoeksmethode" 9de druk. Deze samenvatting is geschreven in het jaar 2017 en bevat alleen de hoofdstukken die gelezen moesten worden voor het vak.
H1 Sociaalwetenschappelijk onderzoek en
wetenschappelijke integriteit
1.1 Inleiding en leerdoelen
1.2 Sociaalwetenschappelijk onderzoek
Wetenschap is een systematisch geheel van kennis. Deze kennis is een samenhangend
geheel van uitspraken waarmee wordt geprobeerd sociale verschijnselen te beschrijven,
verklaren of te voorspellen. Om tot deze kennis te komen moet er planmatig onderzoek
gedaan worden. Dit onderzoeksplan wordt voorafgaand aan het onderzoek opgesteld met
als doel meer kennis over een onderwerp te vergaren.
Onderzoeksplan:
1. Probleemstelling: Hierin worden vraag en doelstelling onderscheiden. Het gaat hierbij
vooral om het wat en waarom.
2. Onderzoeksonderwerp: Hier gaat het om het hoe. Hoe ga je antwoord krijgen op de
probleemstelling
Empirische waarnemingen zijn waarnemingen die zintuiglijk zichtbaar zijn.
Benadering in de sociale wetenschappen
Empirisch-analytische benadering en empirisch-interpretatieve benadering.
Fundamenteel en praktijkgericht onderzoek
Fundamenteel wetenschappelijk onderzoek heeft tot doel een bijdrage te leveren aan de
wetenschappelijke kennis.
Praktijkgericht onderzoek heeft als doel de oplossing te leveren van praktijkproblemen die
bestaan bij aanwijsbare personen, groepen of organisaties buiten de wetenschap.
Empirische cyclus en regulatieve cyclus.
Theorievorming en theorietoetsing
Explorerend onderzoek is onderzoek doen naar een aspect van de werkelijkheid waar vrijwel
nog geen onderzoek naar gedaan is. Daarom moet je met je onderzoek de sociale
werkelijkheid verkennen of exploreren.
Toetsend onderzoek is onderzoek doen naar een onderwerp waar al veel onderzoek naar
gedaan is. Hierbij maak je gebruik van de bestaande theorieën en mag je wel specifieke
uitspraken doen.
,Probleemstellingen en onderzoeksonderwerpen
Methodenleer is het geheel van onderzoeksmethoden waarover de sociale wetenschappen
inmiddels beschikken.
Methodologie gaat om de wetenschap van de sociale wetenschappelijke methoden.
1.3 Wetenschap is communicatie over onderzoek
Wetenschappers communiceren met elkaar binnen hun vakgebied, disciplinair, en buiten
hun vakgebied, multidisciplinair. Ook communiceren ze door middel van verschillende media
hun onderzoek naar een breder publiek. Valorisatie is dat wetenschappers aantonen dat hun
wetenschappelijke inzichten ook van belang zijn voor de maatschappij.
Communicatiemodel
Zender-boodschap-model is een klassiek model in de communicatiewetenschap. Het gaat
over “Wie zegt Wat tegen Wie, Hoe en met welk Effect”. Het model gaat vooral over de
zender die nadenkt over hoe ze de boodschap moeten versturen, en niet over de ontvanger.
Daarnaast wordt er in het model geen aandacht besteed aan de context van de
communicatie.
In andere modellen wordt er vanuit gegaan dat communicatie altijd tweerichtingsverkeer is,
ook al kunnen de intensiteit en de directheid van de terugkoppeling (feedback) wisselen.
Soms is er sprake van een directe terugkoppeling, waarbij de oorspronkelijke boodschap
wordt becommentarieerd, aangepast en veranderd, soms is de interactie heel indirect.
Het best communicatiemodel is: Wie zegt Wat tegen Wie, Hoe, met welk Effect, met welke
Terugkoppeling en in welke Context.
Functies van communicatie
Het gaat niet om wat de boodschap met de ontvanger doet, maar wat de ontvanger met de
boodschap doet.
4 functies van de boodschap:
1. Als bron van informatie
2. Als vermaak
3. Als middel om de persoonlijke identiteit te versterken
4. Als voertuig voor sociale integratie en interactie
Selectieprocessen is het proces waarbij men uit het informatieaanbod die boodschap
selecteren die ze kunnen gebruiken en destilleren daaruit eerder datgene wat hun eigen
opvattingen en gedrag ondersteunt dan wat hen in het ongelijk stelt.
,1.4 Onderzoek in de media
1.5 De onderzoeker als professional: wetenschappelijke
integriteit
In de wetenschap moet rekening worden gehouden met de mensenrechten, hierbij hoort ook
de veiligheid en privacy.
3 fundamentele ethische principes:
1. Respect voor personen. Dit principe draait om de autonomie van de mensen en het
recht op zelfbeschikking. Dit houdt onder andere in dat je mensen in staat moet
stellen tot geïnformeerd toestemmen met deelname.
2. Goed doen. Het betekent dat je de risico’s voor de deelnemers tot het minimum moet
beperken en dat kan ook betekenen dat je misschien helemaal moet afzien van je
onderzoek.
3. Gerechtigheid. Dit principe gaat over het vergewissen van eerlijke, redelijke en niet-
exploiterende procedures voor (potentiële) studiepaticipanten. Hieronder valt ook
eerlijke verdeling van lasten en lusten.
1.6 Wetenschappelijke integriteit en onderzoeksontwerpen
Critical friends is wanneer onderzoekers onofficieel met elkaar discussiëren over hun
onderzoek.
Peer review is een proces waarbij wetenschappelijk onderzoekers zich als het ware
blootstellen aan collega-onderzoekers maar ook aan andere leden van de samenleving. Dit
is dus een soort verzoek om hun bevindingen te laten controleren.
Zes principes van wetenschappelijke integriteit
1. Wetenschappers moeten eerlijk, openhartig en zorgvuldig zijn, ze zijn namelijk
gericht op waarheidsvinding. Hier hoort ook bij dat ze bronnen goed vermelden.
2. Wetenschappers dienen betrouwbaar te zijn.
3. Onderzoek moet controleerbaar zijn.
4. Wetenschappers dienen zich onpartijdig en objectief op te stellen bij oordeelsvorming
en beslissingen, en geen ander belang te dienen dan het wetenschappelijke belang.
5. Wetenschappers moeten onafhankelijk te werk gaan ongeacht de belangen van
opdrachtgevers, om zo belangenverstrengeling te voorkomen.
6. Wetenschappers hebben de verantwoordelijkheid voor hun onderzoek.
Ethische toetsing van onderzoek
Wetenschappers moeten rekening houden met de ethiek.
, H2 Het onderzoeksplan
2.1 Inleiding en leerdoelen
Onderzoeksplan:
1. Probleemstelling is “wat wil je precies onderzoeken en waarom”. De komt tot stand
door en na literatuuronderzoek.
Probleemstelling:
1. Vraagstelling
2. Doelstelling
3. Theoretisch raamwerk dat als conceptueel raamwerk kan worden
weergegeven.
2. Onderzoeksontwerp geeft aan “hoe” je een onderzoek wil uitvoeren om antwoord op
je vraagstelling te krijgen.
Twee vuistregels:
1. Zorg dat je een derde van de beschikbare tijd uittrekt voor de eerste fase van je
onderzoek, het onderzoeksplan
2. Zorg dat je overlegt met ervaren anderen zodat er geen onnodige fouten worden
gemaakt in het onderzoeksplan.
2.2 De tien onderdelen van een onderzoeksplan
Probleemstelling: wat en waarom?
1. Vraagstelling: wat wil je precies weten?
2. Doelstelling: waarom wil je dit weten?
3. Theoretisch raamwerk, eventueel weergegeven als conceptueel model
Onderzoeksontwerp: hoe?
4. Hoe wil je het onderzoek opzetten?
Opzetten:
Grootschalig veldonderzoek
Experiment
Etnografisch veldonderzoek
Analyse van de inhoud van teksten
Gebruik van bestaande data
5. Wat voor data wil je verzamelen?
Dataverzamelingsplan
6. Bij wie wil je de data verzamelen
Steekproefplan
7. Wanneer wil je de data verzamelen?
8. Waar wil je die data verzamelen?
9. Hoe wil je die data analyseren?
Data-analyseplan
10. Hoe wil je rapporteren?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nathaliegeerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.74. You're not tied to anything after your purchase.
