Uitgewerkte casussen Sociaal Recht

Casus 1: Verplichtingen van de partijen
Vraag 1
Jean werkt als handelsvertegenwoordiger bij NV De Groote. Hij is vaak op de baan met zijn
bedrijfswagen, een BMW X3 benzine. Vorige week heeft Jean door een onoplettendheid diesel in
plaats van benzine getankt met als gevolg dat de motor van zijn bedrijfswagen het begeven heeft.
De leasingmaatschappij eist een schadevergoeding van NV De Groote en deze laatste eist de
gevorderde schadevergoeding terug van Jean. Jean weigert om dit te betalen. Wie heeft gelijk? NV
De Groote of Jean? Leg uit. Was je antwoord anders geweest indien Jean opzettelijk benzine had
getankt zodat hij een nieuwer BMW-model zou krijgen? Leg uit.
Het gaat over de aansprakelijkheid van de werknemer. De leasingmaatschappij kan ervoor kiezen
om de werkgever aan te spreken in plaats van de werknemer. Dat is burgerlijk recht. Werkgevers
kunnen aansprakelijk gesteld worden voor fouten begaan door de werknemer op basis van art.
1384, derde lid BW. De vraag is nu: kan de werkgever de schadevergoeding terugvorderen van de
werknemer?
Art. 18 WAO bepaalt in welke situaties de werknemer persoonlijk nog kan aangesproken worden.
De werknemer kan enkel aansprakelijk gesteld worden als er sprake is van bedrog (met andere
woorden een opzettelijk fout), een zware fout of een gebruikelijke lichte fout (een fout die eerder
gewoonlijk dan toevallig voorkomt). In deze situatie moeten uitmaken of er sprake is van een
gewone fout of een zware fout. Een zware fout is eerder zo buitensporig dat het niet te
verontschuldigen is. Zo’n situatie is al een aantal keer voor de rechtbank gekomen. Er werd telkens
geoordeeld dat geen zware fout is. Het is een lichte foute.
De werkgever zal de schadevergoeding moeten betalen en kan het niet terugvorderen van de
werknemer. De werknemer is beschermd op basis van art. 18 WAO.
Stel dat Jean opzettelijk benzine had getankt, dan kan hij wel aansprakelijk gesteld worden omdat
er sprake is van bedrog. Dit is natuurlijk altijd moeilijk aan te tonen. Als het wel bewezen kan
worden, wordt hij persoonlijk aansprakelijk gesteld. De nv zal de schadevergoeding nog steeds
moeten betalen maar kan het dan terugvorderen van de werknemer.

Vraag 2
Pieter is marketingmanager bij BV Dewitte. Zes maanden geleden heeft Pieter tijdens een verhitte
discussie een vuistslag toegediend aan zijn collega Jan. De correctionele rechtbank heeft hem hier
nu voor veroordeeld tot een geldboete van 5.000 euro wegens opzettelijke slagen en verwoningen.
Ook dient er aan zijn collega Jan een burgerlijke schadevergoeding van 2.000 euro te worden
betaald. Pieter vindt dat BV Dewitte zowel de geldboete als de schadevergoeding moet betalen,
gezien de feiten zich hebben voorgedaan tijdens de uitvoering van zijn functie. BV Dewitte heeft
hier echter weinig oren naar. Wie heeft gelijk? Leg uit.
Het is een opzettelijk fout, maar ook een zware fout. Hij zal persoonlijk aansprakelijk gesteld
worden. Er moet wel nog een onderscheid gemaakt worden tussen de boete en de
burgerrechtelijke schadevergoeding.
Voor de burgerrechtelijke schadevergoeding moeten we gaan kijken naar art. 18 WAO. Het is
bedrog en een zware fout, dus dat moet Pieter zelf betalen.
Voor de boete moeten we zelfs niet kijken naar art. 18 WAO. Dat artikel is enkel een beperking van
de burgerrechtelijke aansprakelijkheid. Strafrechtelijk zijn werknemers sowieso altijd aansprakelijk.
Denk aan verkeersboetes: dat is altijd een persoonlijke aansprakelijkheid.