Multipel Myeloom
Korte omschrijving van het ziektebeeld/gezondheidsverstoring
Bij multipel myeloom is er sprake van ongecontroleerde deling van kwaadaardige
plasmacellen in het beenmerg. Plasmacellen zijn witte bloedcellen. De myeloomcellen
(plasmacellen) kunnen op meerdere plaatsen in het beenmerg zitten. In het erfelijk materiaal
van de plasmacellen kunnen fouten optreden, hierdoor kunnen de cellen kwaadaardig
worden en ongecontroleerd gaan delen. Normaal is het aantal plasmacellen ongeveer
minder dan 5% van het totaal aantal cellen in het beenmerg. Bij multipel myeloom is het
aantal plasmacellen vergroot. Dit kan soms wel oplopen tot 90%. Bij multipel myeloom groeit
één soort plasmacel ongecontroleerd door. Deze plasmacel blijft een antistof aanmaken die
de cel ook al maakte als normale plasmacel. Hierdoor ontstaat een grote hoeveelheid van
één soort antistof (M-proteïne). Het M-proteïne is te meten in het bloed en in de urine.
(kanker.nl, 2018)
Normale bouw en functie van het aangedane lichaamsdeel (Anatomie en fysiologie)
Witte bloedcellen (lymfocyten) zijn belangrijk voor onze afweer. Ze helpen tegen infecties en
ruimen beschadigde en afgestorven weefsel cellen op. Bijvoorbeeld bij de genezing van
wondjes. Er zijn verschillende soorten witte bloedcellen. Sommige lymfocyten rijpen in de
lymfeklieren uit tot plasmacellen. Een normale plasmacel nestelt zich na uitrijping in het
beenmerg. Maar plasmacellen kunnen ook buiten het beenmerg voorkomen (bijvoorbeeld in
de darmen, de luchtwegen en de lymfklieren). Plasmacellen verplaatsen zich via het bloed
en kunnen dus op meerdere plaatsen in het beenmerg komen. (kanker.nl, 2018)
Oorzaak en aard van het probleem (Pathologie).
De precieze oorzaak is nog niet bekend. Wel is bekend dat een woekering van plasmacellen
een rol speelt. Plasmacellen zijn witte bloedcellen die antistoffen aanmaken. Deze
antistoffen spelen een belangrijke rol met betrekking tot het afweersysteem. Het
afweersysteem zorgt ervoor dat je niet snel ziek wordt. Elke plasmacel kan maar één soort
antistof maken. Bij mensen met Multipel Myeloom ontstaat er door de woekerende
plasmacellen een te grote hoeveelheid van één en hetzelfde type antistof (ook wel
monoklonaal proteïne ofwel M-proteïne genoemd). (radboudumc, z.d.)
Verklaring van de verschijnselen van het ziektebeeld
Klachten die kunnen horen bij multipel myeloom komen ook voor bij andere ziekten. De
ziekte wordt vaak pas later ontdekt, omdat de arts niet gelijk aan multipel myeloom denkt en
de klachten ontstaan meestal geleidelijk. Multipel myeloom geeft klachten wanneer de
kwaadaardige plasmacellen schade aan de organen veroorzaken. Hierdoor kunnen de
volgende klachten ontstaan:
Botproblemen
Door multipel myeloom ontstaan gaten in de botten die soms heel groot kunnen worden. De
medische term voor deze gaatjes is osteolytische laesies. Een andere naam is bothaarden.
Doordat bij multipel myeloom de cellen die bot aanmaken niet goed meer werken ontstaat
deze botafbraak. De cellen die bot afbreken zijn juist weer actief. Botontkalking kun je ook
krijgen (osteoporose). Bothaarden en botontkalking kunnen vervelende gevolgen hebben.
- De wervels kunnen inzakken.
- Er kunnen kleine breuken in de wervels ontstaan.
, - Je kunt breuken in de botten van de armen en benen krijgen.
- Je kunt pijn hebben. Bij bothaarden is dat meestal op 1 plek. Bij osteoporose is dat
meestal in de hele rug ter hoogte van de wervels. Pijn kan een teken zijn van een
dreigende breuk.(kanker.nl, 2018)
Een mogelijke behandeling kan zijn het geven van bisfosfonaten. Bisfosfonaten zoals APD
kunnen een remmende werking hebben met betrekking tot botontkalking. (Persoonlijke
communicatie, 2022) verdere behandelingen bij botproblemen kunnen zijn: het dragen van
een korset, een operatie en bestraling.
Verstoorde bloedaanmaak
Bij de ongecontroleerde groei van kwaadaardige plasmacellen wordt de normale
bloedaanmaak verstoort. Het lichaam kan niet meer genoeg rode en witte bloedcellen
aanmaken. Vaak zie je door de woekering van abnormale cellen dat de rode en witte
bloedcellen worden verdrongen. Ook kan er mogelijk een tekort aan bloedplaatjes ontstaan
(bloedarmoede). (Kanker.nl)
Stroperiger bloed
Door het M-proteïne kan het bloed stroperiger worden. Een paar klachten hiervan kunnen
zijn; slechter zien, neurologische problemen, trombose, vermoeidheid, hoofdpijn, pijn in de
ledematen, kortademig en cyanose van de voeten en handen. (kanker.nl, 2018)
Verhoogde hoeveelheid kalk in het bloed
Door de sterk verhoogde botafbraak bij multipel myeloom komt er kalk uit de botten vrij.
Hierdoor kan de hoeveelheid kalk in het bloed toenemen. De symptomen die kunnen
ontstaan zijn: geen zin hebben in eten, misselijk, overgeven, harde ontlasting, veel plassen,
moe, malaise, uitdroging, gewichtsverlies etc. (Kanker.nl) Bisfosfonaten kunnen hierbij ook
een behandeling voor zijn. Bisfosfonaten zorgen namelijk voor een verhoogd calciumgehalte
(kalk) in het bloed. (kanker.nl, 2018)
Nierproblemen
Als eiwitten in de nier ophopen kun je nierproblemen krijgen. Een andere oorzaak van
nierproblemen is een verhoogde hoeveelheid kalk in het bloed. De nier gaat hierdoor minder
goed werken. Mogelijke symptomen kunnen zijn: bloedarmoede, hoge bloeddruk,
huidklachten, jeuk, misselijk, spierkrampen, vatbaarheid voor infecties, vermoeidheid en
vruchtbaarheidsproblemen (nierstichting.nl, z.d.).
Zenuwschade Multipel
Myeloom of de behandeling hiervan kan de zenuwen aantasten (zenuwpijn). (kanker.nl,
2018)
Onderzoek/Diagnostiek en het effect hiervan op de patiënt
De volgende onderzoeken kunnen plaatsvinden:
- Bloedonderzoek
→ Bloedonderzoek is nodig voor het stellen van de diagnose multipel myeloom. Met het
bloedonderzoek kan de arts ook zien of:
, ● je nieren zijn aangetast
● er meer botafbraak dan normaal is
● wat de prognose is (het verloop van de ziekte)
Voor het bepalen van de prognose is ook beenmergonderzoek en chromosoomonderzoek
nodig.
De arts laat je bloed onderzoeken op:
● aantallen rode- en witte bloedcellen en bloedplaatjes. Bij multipel myeloom zijn deze
vaak verlaagd.
● het calciumgehalte. Bij botafbraak komt er veel calcium in het bloed.
● type en hoeveelheid van het volledige M-proteïne
● type en hoeveelheid van lichte ketens
● antistoffen: de hoeveelheid normale antistoffen is bij multipel myeloom vaak verlaagd
● bepaalde eiwitten in het bloed: bèta 2 microglobuline en albumine. Dit is de
ISS-score.
● nierfunctie. Multipel myeloom kan de nierfunctie aantasten.
● het urinezuurgehalte: dit zegt ook iets over de kwaliteit van je nieren. (Kanker.nl, z.d.)
- Urineonderzoek (M-proteïne)
- Beenmergonderzoek
Voor beenmergonderzoek kan de arts een punctie en/of een biopsie doen.
Punctie
Bij een punctie zuigt de arts wat beenmerg weg uit de achterkant van het bekken of uit het
borstbeen. Dit doet hij met een dunne, holle naald.
De arts verdooft hiervoor je huid en het botvlies. De naald prikt hij door het bot tot in het
beenmerg. Hierdoor voel je (kort) een venijnige pijn. En meestal een eigenaardig, trekkerig
gevoel. Het beenmerg ziet er uit als bloed.
Biopsie
Bij een biopsie haalt de arts een stukje of meerdere stukjes weefsel weg van de plaats waar
de afwijking zit. In het geval van multipel myeloom is dat een stukje bot met beenmerg.
Met een biopsie is de kans groter dat de arts kwaadaardige cellen vindt. Dit kan met
dezelfde naald als de naald die bij een punctie wordt gebruikt. Ook bij een biopsie voel je
(kort) een venijnige pijn en een trekkerig gevoel.
Uitslag
De patholoog beoordeelt de cellen en/of het biopt onder de microscoop. Hij stelt vast
hoeveel abnormale cellen er zijn en van welk type. Ook kijkt hij naar de hoeveelheid
gezonde cellen in het beenmerg. Zo kan hij inschatten hoeveel procent van de plasmacellen
in het beenmerg kwaadaardig is. (Kanker.nl, z.d.)
- Röntgenonderzoek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sdebeere. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.89. You're not tied to anything after your purchase.
