Neurochirurgie
Omvat alle heelkunde aan:
- Het centraal zenuwstelsel (hersenen + ruggenmerg)
- Benigne omhulsels (schedel + wervels)
- Perifere zenuwbanen
Neurochirurgisch domein: chirurgie van hersenen, schedel en ruggenmerg.
- Ingrepen wervelkolom ook vaak door orthopedisten
Anatomie (lezen)
Grote onderverdelingen van aandoeningen van en in de hersenen:
Trauma, ruimte innemende processen, vasculaire problemen, osteoplastische of supratentoriële
trepanaties – trepanaties voor craniocerebraal trauma
Trepanaties
Osteoplastische of supratentoriële trepanaties
= operatief openen van schedel door middel van beenluik, dat na de ingreep al dan niet onmiddellijk
wordt teruggeplaatst.
Grootste groep heeft als doel: verwijderen van ruimte innemende proces in schedel, zowel epiduraal,
subduraal als intracerebraal. Bij schedeltrauma’s kan het noodzakelijk zijn om fracturen van schedel
en bloedingen te behandelen. Men kan ook bloedvatenafwijkingen behandelen. Bv. clipsen van
aneurysma.
Trepanaties voor cranio-cerebraal trauma:
Bloedingen:
1. Het epiduraal hematoom
= vooral na schedeltrauma, al dan niet met schedelfractuur
Hematoom bevindt zich meestal temporaal na ruptuur van arteria meningea edia: tussen
schedel en dura mater (= bloeding tussen schedel en buitenste hersenvlies).
Bloeding kan snel groot worden, dus intra-craniële druk stijgt zeer snel
levensbedreigend
CT: elipsvormige bloeding
Om dramatisch afloop te vermijden: goed observeren minimum om de 3 minuten.
- Observeren van vitale functies en comaschaal
- Pt goed wakker maken ’s nachts
- Bij verandering observatieresultaten: arts onmiddellijk contacteren
, Symptomen:
- Kort bwz-verlies, vlak na trauma - Hoofdpijn en braken
- Pt wordt terug bewust, soms met retrogade amnesie - Gevaar temporale inklemming
- Na ongeveer 1à2uur – 6 uur daling van bwz - Unilaterale mydriase en lichtstijve pupil
- Contralaterale hemiparese - Verdere daling bwz tot coma
- Pols daalt, bloeddruk stijgt - AH evolueert naar Cheyne-Stokes en AH-
- Decerebratiestijfheid en strekkrampen stilstand
Behandeling: meestal een dringende trepanatie.
2. Acuut subduraal hematoom
= na trauma
Bloeding gelegen tussen dura mater en arachnoïdea. Kan acuut of chronisch zijn.
Door cranio-cerebraal trauma, al dan niet met schedelfractuur, kunnen anker- of brugvenen
gelegen tussen hersenen en dura mater inscheuren opvullen van subdurale ruimte met
bloed.
Ct: schilvormig beeld
Symptomen:
- Snelle daling bwz met alle tekenen van tentoriële inklemming
- Gepaard met net te verwaarlozen hersencontusie en asymmetrische
hersenzwelling
Behandeling: trepanatie om hersenen ruimte te geven. Botluik meestal niet teruggeplaatst
in botbank bewaard om terug te plaatsen als pt volledig genezen is.
3. Chronisch subduraal hematoom
= na klein schedeltrauma, soms onopgemerkt, wordt pt na weken of zelfs maanden steeds
suffer en suffer.
Het gaat bijna altijd om bejaarden die aan hersenatrofie lijden diagnose soms laattijdig.
Kleine subdurale bloeding, door inscheuring van ankervene, liquidifieert en vormt een kapsel
dmv fibrine. Kapsel = semi permeabel membraan. Osmotische druk binnen kapsel is hoger
dan liquor: liqior wordt binnen kapsel gebracht toename oude hematoom met verhoging
intra craniële druk.
Symptomen:
- Zeer traag evoluerend - Hemibeeld
- Daling interesse en initiatief, verwarring - Afhankelijk van situering soms afasie,
met dementie is mogelijk acalculie, alexie, agrafie,…
- Slaperige en moeilijk wekbare pt
Behandeling: minitrepanatie of boorgat met drainage van hematoom
4. Intracerebraal hematoom
= hypertensie en atherosclerose vnl bij oudere pt die anticoagulantia nemen
Al dan niet operatief ingrijpen is afh van status pt en bloeding.
Bij schedeltrauma: contusiehaard hematoom => CT enkele uren na trauma ter controle
Omvat alle heelkunde aan:
- Het centraal zenuwstelsel (hersenen + ruggenmerg)
- Benigne omhulsels (schedel + wervels)
- Perifere zenuwbanen
Neurochirurgisch domein: chirurgie van hersenen, schedel en ruggenmerg.
- Ingrepen wervelkolom ook vaak door orthopedisten
Anatomie (lezen)
Grote onderverdelingen van aandoeningen van en in de hersenen:
Trauma, ruimte innemende processen, vasculaire problemen, osteoplastische of supratentoriële
trepanaties – trepanaties voor craniocerebraal trauma
Trepanaties
Osteoplastische of supratentoriële trepanaties
= operatief openen van schedel door middel van beenluik, dat na de ingreep al dan niet onmiddellijk
wordt teruggeplaatst.
Grootste groep heeft als doel: verwijderen van ruimte innemende proces in schedel, zowel epiduraal,
subduraal als intracerebraal. Bij schedeltrauma’s kan het noodzakelijk zijn om fracturen van schedel
en bloedingen te behandelen. Men kan ook bloedvatenafwijkingen behandelen. Bv. clipsen van
aneurysma.
Trepanaties voor cranio-cerebraal trauma:
Bloedingen:
1. Het epiduraal hematoom
= vooral na schedeltrauma, al dan niet met schedelfractuur
Hematoom bevindt zich meestal temporaal na ruptuur van arteria meningea edia: tussen
schedel en dura mater (= bloeding tussen schedel en buitenste hersenvlies).
Bloeding kan snel groot worden, dus intra-craniële druk stijgt zeer snel
levensbedreigend
CT: elipsvormige bloeding
Om dramatisch afloop te vermijden: goed observeren minimum om de 3 minuten.
- Observeren van vitale functies en comaschaal
- Pt goed wakker maken ’s nachts
- Bij verandering observatieresultaten: arts onmiddellijk contacteren
, Symptomen:
- Kort bwz-verlies, vlak na trauma - Hoofdpijn en braken
- Pt wordt terug bewust, soms met retrogade amnesie - Gevaar temporale inklemming
- Na ongeveer 1à2uur – 6 uur daling van bwz - Unilaterale mydriase en lichtstijve pupil
- Contralaterale hemiparese - Verdere daling bwz tot coma
- Pols daalt, bloeddruk stijgt - AH evolueert naar Cheyne-Stokes en AH-
- Decerebratiestijfheid en strekkrampen stilstand
Behandeling: meestal een dringende trepanatie.
2. Acuut subduraal hematoom
= na trauma
Bloeding gelegen tussen dura mater en arachnoïdea. Kan acuut of chronisch zijn.
Door cranio-cerebraal trauma, al dan niet met schedelfractuur, kunnen anker- of brugvenen
gelegen tussen hersenen en dura mater inscheuren opvullen van subdurale ruimte met
bloed.
Ct: schilvormig beeld
Symptomen:
- Snelle daling bwz met alle tekenen van tentoriële inklemming
- Gepaard met net te verwaarlozen hersencontusie en asymmetrische
hersenzwelling
Behandeling: trepanatie om hersenen ruimte te geven. Botluik meestal niet teruggeplaatst
in botbank bewaard om terug te plaatsen als pt volledig genezen is.
3. Chronisch subduraal hematoom
= na klein schedeltrauma, soms onopgemerkt, wordt pt na weken of zelfs maanden steeds
suffer en suffer.
Het gaat bijna altijd om bejaarden die aan hersenatrofie lijden diagnose soms laattijdig.
Kleine subdurale bloeding, door inscheuring van ankervene, liquidifieert en vormt een kapsel
dmv fibrine. Kapsel = semi permeabel membraan. Osmotische druk binnen kapsel is hoger
dan liquor: liqior wordt binnen kapsel gebracht toename oude hematoom met verhoging
intra craniële druk.
Symptomen:
- Zeer traag evoluerend - Hemibeeld
- Daling interesse en initiatief, verwarring - Afhankelijk van situering soms afasie,
met dementie is mogelijk acalculie, alexie, agrafie,…
- Slaperige en moeilijk wekbare pt
Behandeling: minitrepanatie of boorgat met drainage van hematoom
4. Intracerebraal hematoom
= hypertensie en atherosclerose vnl bij oudere pt die anticoagulantia nemen
Al dan niet operatief ingrijpen is afh van status pt en bloeding.
Bij schedeltrauma: contusiehaard hematoom => CT enkele uren na trauma ter controle
