Samenvatting sociaal agogisch handelen: zelfbeeld & zelfreflectie

SAV – ZELFBEELD
1.1 INLEIDING

Mensen proberen zichzelf en anderen te begrijpen door na te denken over hun gedrag. Mensen proberen
zichzelf en anderen ook te begrijpen door vergelijkingen te maken met zichzelf en de ander.




1.2 GEDRAG

Onder gedrag verstaan we in feite: alles wat mensen doen. Elke menselijke activiteit kunnen we gedrag
noemen.



Gedrag is alle activiteiten van een persoon die anderen kunnen waarnemen.



Voorbeelden:
 Lopen
 Slapen
 Praten
 Lachen
 Huilen



Wanneer je naar het gedrag van mensen kijkt, zie je vaak grote overeenkomsten. Mensen gedragen zich in
gelijksoortige situaties hetzelfde.

Gedrag wordt bepaald door erfelijke factoren en leerprocessen. Mensen leren daarbij van elkaar welk gedrag
ze moeten vertonen. Daarbij is vooral de kindertijd erg belangrijk. In die periode leert het kind veel
vaardigheden en gewoontes. Kinderen imiteren ouders/opvoeders en krijgen van hen ook complimenten of
kritiek. Bepaald gewenst gedrag gaan ze vaker vertonen (oa door de complimenten). Ander gedrag dat
ouders/opvoeders bestraffen, leren ze af.

 dit alles heeft te maken met de cultuur waarin ze opgroeien.



Cultuur is het geheel van waarden, normen, opvattingen en gewoonten binnen een bepaalde groep of
samenleving.



De cultuur wordt in de opvoeding via normen, waarden en gewoonten van generatie op generatie
overgedragen. Het gezin en de sociale klasse spelen daarbij een grote rol.




1

, Een tweede belangrijke reden waarom het goed lukt kinderen dezelfde gedragingen af- en aan te leren, is dat
de mens (ook kinderen) een sociaal wezen is. Mensen hebben de behoefte om bij een groep te horen, zicht te
verbinden met anderen.

Dit heeft een veilig gevoel. De andere kant is natuurlijk wel dat je uniek kan zijn. De keuze van de mens om zich
net zo te gedragen als de anderen in de groep, rekenen we tot opzettelijk gedrag.

 SAMENVATTEND kun je zeggen dat mensen om verschillende redenen op elkaar lijken (of willen lijken). Dat
komt omdat ze:

 Gemeenschappelijke, erfelijke eigenschappen bezitten;
 Tot eenzelfde volk behoren;
 In dezelfde omgeving leven;
 Een bepaalde functie hebben.




1.2.1 MENSEN IN HOKJES PLAATSEN

De reden waarom we graag mensen indelen is dat mensen behoefte hebben aan eenvoudige oordelen over
grote groepen mensen. Het indelen van mensen werkt vooroordelen en stereotypen in de hand. Je kijkt niet
meer naar de persoon die je tegenover je hebt, maar gaat uit van de oordelen van anderen of van ideeën die je
hebt over de groep waartoe de ander hoort.

 je begeeft je dan op het terrein van een specifieke tak binnen de psychologie, namelijk: de
persoonlijkheidspsychologie.



Persoonlijkheidspsychologie i een specialisatie binnen de psychologie, die zich bezighoudt met de verschillen en
overeenkomsten in de persoonlijkheid van mensen.




1.2.2 INDELING VAN JUNG: INTROVERT OF EXTRAVERT

Een nog altijd gebruikte indeling van mensen is die van de Zwitserse psychiater Jung. Hij keek naar de
gerichtheid van de mens op de buitenwereld.

Jung maakte verschil tussen:

 Het gesloten ofwel introverte type
 Het open ofwel extraverte type



EEN INTROVERT PERSOON:
 Is in zichzelf gekeerd
 Nogal gesloten
 Hij zal niet snel iets over zichzelf vertellen aan anderen
 Hij laat zich niet zo gemakkelijk beïnvloeden door anderen


2