Summary
Samenvatting Algemene Psychologie
- Course
- Institution
Samenvatting Algemene Psychologie
[Show more]
Seller
Follow
BrentUGent
Reviews received
Content preview
Algemene psychologie(Ik had een 15/20 met mijn SV)
, Algemene psychologie
Hoofdstuk 3: Gewaarwording
1. Gewaarwording versus waarneming
Waarneming vereist de interpretatie van gewaarwording.
Het feit dat als je naar een lmpje kijkt waarbij beeld en geluid apart wordt getoond je
verschillende zaken “hoort”. Enkel lm => ‘gaga’, enkel geluid => ‘baba’ en als het alle twee
tezamen is => ‘baba’, dit noemt men het McGurk e ect. Hieruit kunnen we bewijzen dan de
verschillende zintuigen samen werken om signalen te interpreteren.
De gewaarwording (=de sensatie) omvat de opname van stimulatie uit de omgeving en het
vertalen vana deze stimulatie in elektrochemische neuronale signalen die naar de hersenen
gestuurd kunnen worden en daar omgezet worden in beelden, klanken, geuren, smaken, …. De
waarneming (=de perceptie) is her organiseren, interpreteren en begrijpen van de
gewaarwordingen. Het geluid detecteren van een viool is een voorbeeld van gewaarwording, maar
een reeks noten identi ceren als een bekende melodie is een voorbeeld van waarneming.
Gewaarwording en waarneming zijn geen twee totaal verschillende processen, maar uiteinden van
een continuüm. Vanaf het moment dat een prikkel een zintuigelijk receptor stimuleert, begint de
interpretatie. Waarnemingsprocessen zijn nodig om een zinvolle voorstelling van de wereld te
maken op basis van de fragmentarische informatie die via de gewaarwording de hersenen bereikt.
Vanaf de geboorte worden we getraind om verschillende signalen te interpreteren en deze
signalen te kunnen begrijpen. Dit kan misschien heel vanzelfsprekend lijken maar dit is eigelijk niet
zo. Je krijgt stoor signalen binnen en je hersenen gaan hier een logische interpretatie van maken.
Om goed het verschil tussen gewaarwording en waarneming te kunnen kan je naar de volgende 2
beelden kijken. Als je naar het eerste beeld kijk zonder eerst naar 2 te kijken dan zal je gewoon
een hoop zwarte vlekken zien, als je dan even naar beeld 2 kijkt waarin je een duidelijk beeld van
iets wordt getoond en je hierna naar beeld 1 kijkt zal je zien dat je dit beeld kan zien en de guur.
fi fi fi ff fi
, Hoeveel zintuigen zijn er?
De traditionele vijf zintuigen gericht op de buitenwereld. Aristoteles was de eerste die het
onderscheid voorstelde tussen deze 5 basis zintuigen (gezicht, gehoor, reuk, smaak en
tast). Het zijn zintuigen die ons informeren over wat er zich in de buiten wereld bevindt. Er
zijn echter meer dan vijf zintuigen. De huid informeert ons niet alleen over de textuur van
een voorwerp maar ook over temperatuur en pijn.
We zouden er dus van uit kunnen gaan de we vijf extra zintuigen hebben. Ward stelde
voor dat we tien zintuigen zouden hebben in plaats van vijf. Hij gebruikte als criteria dat
elk zintuig een eigen reek van receptoren moet hebben en dat deze prikkels in een apart
deel van de hersenen verwerkt moeten worden. Op basis hiervan stelde hij voor om naast
de vijf klassieke zintuigen nog vijf andere te onderscheiden, die gericht zijn op het
functioneren van het lichaam en het signaleren van lichaamsgevaar.
De tien nieuwe zintuigen zijn dan:
• Gezichtsvermogen
• Gehoor
• Geur
• Smaak
• Tastzin
• Pijngewaarwording
• Temperatuurgewaarwording
• Evenwichtsgevoel
• Kinesthesie (positie en beweging van gewrichten en spieren)
• Interoceptie (interne sensaties zoals honger, hart-slag, blaas)
2. Het gezichtsvermogen
2.1.De fysica van het licht
Licht bestaat uit elektromagnetische stralingen. Deze energievorm komt uit snelle
trillingen van elektrisch geladen deeltjes en beweegt zich voort in golven
(opeenvolging van pieken en dalingen). De afstand tussen twee pieken noemt men
de gol engte.
Het zichtbaar licht vormt slechts een miniem segment van het totale bereik van
elektromagnetische straling: het stukje tussen 400nm en 700nm. Dit deel van het
elektromagnetische spectrum noemt men het zichtbare licht. Het menselijk oog
kan de andere delen van het elektromagnetische spectrum niet waarnemen.
Licht heeft ook een lichtintensiteit. Dit hangt af van de sterke van de lichtbron en
wordt grofweg bepaald door de hoeveelheid fotonen die per tijdseenheid een
oppervlakte bereiken. Hoe meer fotonen, des te intenser het licht.
Wanneer een foton een oppervlak bereikt kunnen er drie dingen gebeuren:
• Het foton kan gere ecteerd worden
• Het kan door het oppervlak gaan (dit enkel als het oppervlak doorzichtig is)
• Het kan geabsorbeerd worden
fl fl
, In uitzonderlijke omstandigheden kunnen visuele gewaarwordingen ook op andere
manieren tot stand komen. Druk op je ogen of een harde klap op het hoofd kunnen
ervoor zorgen dat je ‘sterretjes’ ziet. Elektrische stimulatie van de hersenen kan
eveneens aanleiding geven tot visuele gewaarwording van lichtvlekken en lijnen.
2.2.Het oog en de gezichtsbanen
Het oog dient om invallende lichtgolven te focussen op de lichtgevoelige structuren
aan de achterkant van het oog, de retina of netvlies. Deze focus is nodig omdat het
licht uit vele rechtigen komt. Hierdoor blijven we een voorwerp zien vanuit veel
verschillende posities ten opzichte van het voorwerp.
De route van de stimulus naar de retina. Eerst gaat de lichtgolf door de cornea; dit
is het transparante buitengedeelte aan de voorkant van de ogen. Hier vindt de
grootste breking van de golf plaats omdat er een sterk verschil in dichtheid bestaat
tussen de lucht buiten de ogen en het vocht binnen de ogen. Hierna gaat de
lichtgolf door het kamervocht en de pupil, dit is een opening in de iris. De spieren
in de iris regelen de grootte van de pupil.
Als deze delen gepasseerd zijn, dringt het licht de lens binnen, waar het verder
afgebogen wordt en gefocust op de retina. De lens zorgt voor de accommodatie
van het beeld. Na de lens gaat het licht verder door een vloeistof en bereikt het de
retina aan de achterkant van het oog.
De retina is een dun weefselbandje aan de achterkant van de oogbol en bevat
ongeveer 127 miljoen lichtgevoelige receptoren die de lichtenergie omzetten in de
elektrochemische signalen van het zenuwstelsel. Het hele proces waarbij een
receptorcel fysische energie omzet in elektrische signalen, wordt transductie
genoemd.
Er zijn heel veel van de receptoren in het oog die de vorm van een kegeltje hebben.
Kegeltjes zijn vooral verantwoordelijk voor de perceptie van kleur. Ze vereisen
relatief sterk licht om geactiveerd te worden en detecteren geen licht met een lage
intensiteit. Daarom zijn kleuren in het donker moeilijk te onderscheiden. De
concentratie van de kegeltjes is het groots in de fovea (het centraal deel van de
retina).
De resterende receptoren in een oog zijn staafjes. Staafjes zijn gespecialiseerd in
lage lichtintensiteiten en het zien van beweging. Ze zijn afwezig in de fovea en
hebben hun grootste concentratie rond de fovea. Aangezien dat de staafjes goed
zijn in het interpreteren van lage lichtintensiteit zorgen ze voor het nachtzicht.
De retina bestaan uit drie lagen. Onderaan liggen de visuele receptoren (de
kegeltjes en de staafjes). Informatie hieruit wordt eerst naar een tweede laag
gestuurd die bestaat uit horizontale cellen, bipolaire cellen en amacriene cellen.
Vervolgens zijn er de ganglioncellen, die de derde laag vormen. Bij deze overgang
vindt al enige informatieverwerking plaats.
Alle zenuwvezels verlaten de oogbol door één enkel gat, dat ongeveer zo dik is als
een potlood. Op de plaats bevinden zich geen receptoren, zodat elk oog een
blinde vlek heeft. Deze vlek wordt door het ander oog gecompenseerd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller BrentUGent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73091 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now