Class notes
Overzicht Van De Beeldende Kunst I (A005319A): hoofdstuk 5
- Course
- Institution
alles wat gezegd wordt in de videocolleges/lessen
[Show more]
Seller
Follow
kersenboom
Reviews received
Content preview
IntroductieGiorgio Vasari
Giorgio Vasari besprak de kunst vanuit een eigentijds 16 e -eeuws en vooral Florentijns standpunt. In
zijn ‘Vite’ stelde deze verzamelaar een kunstgeschiedenis op voor de eerste keer. Hij onderscheidde
drie perioden en hanteerde daarbij een biologisch model.
De kinderjaren omvatten de prille herleving vanaf Giotto.
De jeugd was wanneer de kunstenaars vorderden in de natuurnabootsing, kortom de
vroegrenaissance met Masaccio en Donatello als voorbeelden.
De volwassenheid stelde de eigentijdse kunst vol gratie inventiviteit en variatie voor. Leonardo da
Vinci was hier een goed voorbeeld van. De absolute perfectie bereikte Michelangelo. Na
Michelangelo kon nog slechts de aftakeling volgen.
Hij was een belangrijk ooggetuige voor wie Leonardo da Vinci een godheid en collega was. Zijn opinie
bleef zeer beperkt bij de Toscaanse en Florentijnse kunst. De Florentijnse kunst belichaamde
namelijk de kwaliteiten van ‘varieta’ en ‘gratia’ (variatie en elegantie).
De meeste critici hebben dit standpunt gedeeld tot ca. 1800. Men was overtuigd dat de HR een grote
stijl had voortgebracht, in hoge mate gekunsteld en gericht op de gecultiveerde geest. Zo werd de
schilderkunst gekenmerkt door een gemak in de afwerking, een zachtheid in het coloriet, een
subtiliteit van toon en een verglijden van licht en schaduw.
Het sleutelbegrip was gratia, de kwaliteit van een totaal verfijnde inventie. Da Vinci bezat volgens
Vasari zelfs een gratia divina vooral door de gelijkenis in het portret bereikte de schilder een ideale
schoonheid die volledig zijn creatie was. Kunst werd gemaakt om van te genieten.
Italiaanse kunst
Met de HR verspreidde zich het prestige van de Italiaanse kunst over de rest van Europa. Men keek
op naar Italië. De publicatie van Italiaanse architectuurtraktaten zorgden voor de snelle verspreiding
van de bouwstijl en haar theorie. Met de HR accordeerden stijl en cultuur. De kunsten maakten de
samenleving. Elke opgevoede Italiaan wenste op de hoogte te zijn van de artistieke ontwikkelingen.
Een nieuw type gecultiveerde mens ontstond, gentlemen en geciviliseerde vrouw. Kunst werd geacht
een goddelijke energie te bezitten die in haar perfectie de natuur zou kunnen evenaren. De notie van
de goddelijke kunstenaar bevestigde het geloof in het individuele genie van de scheppende
kunstenaar. In 1563 werd de ‘Academia del Disegno’ gesticht. De oudste academie voor
georganiseerd kunstonderwijs.
, Leonardo da Vinci
Leonardo da Vinci
Korte biografie
Leonardo werd geboren in het dorpje Vinci in 1452 en hij stierf in Amboise in 1519.
Hij was schilder, beeldhouwer, architect, theoreticus, ingenieur en wetenschapper.
Hij leverde bijdragen tot de botanica, geografie, anatomie, geologie en de optica. Hij
was de grondlegger van de HR in Italië.
Hij liet nogal wat werken onvoltooid en een aantal werken gingen verloren. Zijn
opvattingen hebben de schilderkunst bepaalt gedurende 4 eeuwen.
Andrea del Verrocchio en Leonardo da Vinci, Doop van
Christus, Florence, Uffizi, ca. 1470
Hij ging in de leer in het atelier van Andrea del Verrocchio. In 1472 werd hij lid van de
schildersgilde van San Luca. De rechter engel behoort tot de traditie van Filippo Lippi maar de linker
engel is een vernieuwing door de gelaatsuitdrukking, de ogen zijn de spiegels van de ziel, het zacht
vloeiende haar en het atmosferische landschap boven de engelen.
Leoardo da Vinci, Annunciatie, Florence, Uffizi, ca. 1478
Hier zijn de plooien en de doorzichtige voile overtuigend.
De gelaten baden in een zacht ochtendlicht. Het mooiste zachte licht (golden hour). Hij schilderde de
muren van de binnenplaats zwart en overdekte die met wit textiel om zacht licht te verkrijgen en dat
is eigenlijk de uitvinding van de soft box die fotografen gebruiken.
De maagd contrasteert met de donkere achtergrond waaruit haar draperingen in het licht treden.
Een vernieuwing in de Florentijnse schilderkunst is de atmosferische kwaliteit van het landschap.
Leonardo da Vinci, De Aanbidding der Wijzen, Florence, Uffizi, 1481
Dit werk bleef onvoltooid. Je ziet hoe de licht-donker verdeling de aandacht zal trekken in het
afgewerkte werk. Revolutionair is de lichtbehandeling. Er is een enorme dynamiek en dramatiek.
Ook de groepsdynamiek is belangrijk, alle personages zijn betrokken op hetzelfde onderwerp.
De ruimtelijke structuur is reeds voorbereid, bewaard gebleven in
een perspectiefstudie
Leonardo da Vinci, Perspectiefstudie voor de
Aanbidding der Wijzen, Florence, Uffizi, 1481
Dit is een standaardvoorbeeld voor het Albertiaans perspectief. Het
toont ook de vervorming die daardoor ontstaat en dat is
waarschijnlijk ook een reden waarom hij de stal enkel als
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kersenboom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73243 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now