Neurokinesitherapie 2: Praktijk
Positioning of a stroke patient
1. Inleiding
1.1. CVA – STROKE
• Hemorragisch
→ scheur van het bloedvat waardoor een deel van de hersenen niet meer worden bevloeid
met bloed
• Ischemisch
→ verstopping in het bloedvat waardoor het bloed niet meer zal kunnen verder stromen en
zo een deel van de hersenen niet bevloeid
• TIA
= Transient ischemic attack
→ Tijdelijke afsluiting van het bloedvat door bv een bloedprop. De symptomen van een cva
blijven maar enkele minuten aanwezig en verdwijnen hierna terug
1.2. Symptomen:
• Motorische symptomen
• Cognitieve symptomen
• Sensorische dysfunctie
1.3. Synergiën
Flexiesynergie BL Extensiesynergie OL
1.4. Stages stroke
acute fase
→ eerste 24 uur
Subacute fase
→ eerste 6 maanden
chronische fase
→ Na 6 maanden
1
,2. Positionering van een CVA patiënt
• Body alignment (neutrale positie om tonusaanspanning/spacticiteit te vermijden)
• Opvullen van vrije plaatsen (bv. Door kussen)
• Maximale sensorische stimulatie (vb. zie afbeelding)
3. Hoe een CVA patiënt positioneren
3.1. In een bed
Zijlig op paretische zijde Zijlig op niet paretische zijde
Begeleid de arm via de med scapularand naar protractie + Moet hemikant gebruiken om functies uit te
+ ↑sens. Stim + arm in protractie ( tonus ↓) voeren (belletje)
- meer kans op doorligwonden
Ruglig Zitten in bed
+ beide armen kunnen gebruikt worden
- minder geprikkeld door omgeving (plafond)
3.2. In een stoel
Met tafel naast zich Met tafel voor zich
In rolstoel Rechtop zetten in rolstoel
hel naar de
niet hemi
2
, As soon as
possible
Positioning of a stroke patient (deel2) Intensity Feedback
Transferring
1. Principes voor het transfereren van de patiënt
• Activatie vs stabiliteit
Level of the
Repetitions
patient
• Correct uitvoeren van de transfer Variation
• Zorg ervoor dat de paretische zijde betrokken is
Transfers zijn een soort van behandeling voor de patiënten
Onthoud:
• Er is proximale stabiliteit (rompstabiliteit) nodig om distale functies goed uit te voeren
bv. Persoon die niet genoeg rompstabiliteit zal het moeilijker hebben om te kunnen rijken.
• Selectiviteit van het bewegen (mensen gaan vaak en block bewegen)
• Probeer de P zo snel mogelijk op te staan tegen de zwaartekracht
• Geef GEEN tractie ter hoogte van de ledematen
• Compensaties?
bv. Na cva moet er terug een patroon aangeleerd worden (bv looppatroon). Maar dit zal vaak
in combinatie gaan met compensaties. Vaak gaat men eerst proberen om het patroon zonder
compensaties aan te leren. Indien dit niet lukt zal de T de compensaties gaan toelaten om de
P toch zo functioneel mogelijk te houden.
2. Transfer technieken
2.1 Bridging and sideways moving in bed
• T geeft een druk verder naar de voeten zodat de P
het bekken makkelijker kan opheffen
• P houdt de armen gekruist op de borst, zo kan de P
zijn hemiplege arm goed vasthouden
2.2 Rolling towards the parectic side
• Zorg dat T de arm wat beschermd tegen protractie
tijdens het rollen
• T zorgt ook dat het paretische been mee opzij wordt
geschoven
3
,2.3 Rolling towards the non-paretic side
3. Passief Actief
= Pistoolgreep
2.4. From lying to sitting on the bedside
Passief geassisteerd met rotatie Actief geassisteerd met rotatie
Laat de P even rusten (bloeddruk)
Actief rollen op de niet paretische zijde
- P rolt naar de niet paretische zijde
- P haakt niet paretische voet achter de
andere om zo benen van de tafel te
brengen
- P kan door middel van de elleboog zich
mee opduwen
2.5. Walking on the bottom
Passief Actief
4
,2.6. Transferring from bed to chair and vise versa
Passief
- Rolstoel in 30° en op rem
- Stoel staat aan de paretische zijde
- P plaatst voeten recht op de grond
- T zet voeten buiten de voeten van de P
- T plaatst knieën vanuit de med. zijde tegen de knieën vd P
- P legt da armen op de schouders van de T
- T plaatst handen op de mediale zijde van de schouder en leunt naar achter om P naar voor te
heffen en op de stoel te zetten
- Draai naar de paretische kant
Actief geassisteerd
- T plaatst stoel voor P
- Laat P handen weer vastnemen in pistoolgreep
- P beweegt naar voor en steunt met handen op de stoel
- T neemt de trochantors major vast en verplaatst de P naar de andere stoel
Actief
- P geen stoel, kruk meer nodig
- Neemt handen vast in pistoolgreep
- T staat aan niet paretische zijde
(eventueel nodig scapulea faciliteren om de transfer te maken)
- Kan zijn dat de P moeite heeft met zijn paretische voet op de grond te
houden. Hiervoor kan je druk geven op de knie
- P doet zelf de beweging
- T helpt enkel met beweging in te zetten indien nodig
2.7. Sitting to standing
Passief
- Vraag aan P om armen rond nek T te bewegen (eventueel helpen met paretische arm)
- T zet voeten buiten voeten van de P en zet knieën tegen de knieën van de P
- T gaat romp van de P goed naar voor bewegen en zelf heel erg door je knieën heen (je gaat
zelf ongeveer zitten)
- T brengt P recht door de handen onder de billen te plaatsen en deze recht te brengen
- Zorg ervoor dat al P paretische arm niet zelf kan vasthouden/positioneren dat T de arm altijd
mee neemt en deze niet vergeet (Leg arm dan op het niet paretische been)
5
, Actief geassisteerd
- Zelfde als net
- Ipv ‘knuffelen’ ga je de armen houden zoals bij een |P| transfer vh bed naar de stoel
- T plaats handen op de mediale zijde van de scapulae in de plaats van het ‘knuffelen’
Actief
- T staat aan de paretische zijde
T kan assisteren in de beweging (1 hand op de contralat. Pelvis, andere op de homolat. Patella)
2.8. Standing to lying on the floor, to standing again
Going down onto the mat (niet kennen)
- T staat achter de P en vraagt om het niet paretische been een stap naar voor te zetten
(gevraagd omdat dit lastige beweging is voor dit been, zorgt voor stimulatie)
- T plaats 1 arm over de schouder van P (de paretische zijde)
- T plaatst andere arm op het bekken van de P (niet paretische zijde)
- T gaat met eigen been de knieflexie van het paretische been faciliteren. Met je dij ga je de
beweging wat afremmen.
- T probeert met de handen de extensie van de romp te waarborgen
- T zorgt ervoor dat P zijn andere knie bij op de grond kan zitten
Niet de meest veilige variant
Niet bevraagd op examen, wel weten + weten dat stoel een veiligere optie is
Moving to side sitting (niet kennen)
- T staat achter de P
- T plaatst ene hand op de paretische bekkenrand en duwt via de niet paretische schouder de
romp naar rotatie (zowel naar beneden als naar voor)
- Romp vd P zal ook verlengen aan de niet paretische
zijde
- T gebruikt knie om de romp te begeleiden in de
beweging
Niet bevraagd op examen
6
Positioning of a stroke patient
1. Inleiding
1.1. CVA – STROKE
• Hemorragisch
→ scheur van het bloedvat waardoor een deel van de hersenen niet meer worden bevloeid
met bloed
• Ischemisch
→ verstopping in het bloedvat waardoor het bloed niet meer zal kunnen verder stromen en
zo een deel van de hersenen niet bevloeid
• TIA
= Transient ischemic attack
→ Tijdelijke afsluiting van het bloedvat door bv een bloedprop. De symptomen van een cva
blijven maar enkele minuten aanwezig en verdwijnen hierna terug
1.2. Symptomen:
• Motorische symptomen
• Cognitieve symptomen
• Sensorische dysfunctie
1.3. Synergiën
Flexiesynergie BL Extensiesynergie OL
1.4. Stages stroke
acute fase
→ eerste 24 uur
Subacute fase
→ eerste 6 maanden
chronische fase
→ Na 6 maanden
1
,2. Positionering van een CVA patiënt
• Body alignment (neutrale positie om tonusaanspanning/spacticiteit te vermijden)
• Opvullen van vrije plaatsen (bv. Door kussen)
• Maximale sensorische stimulatie (vb. zie afbeelding)
3. Hoe een CVA patiënt positioneren
3.1. In een bed
Zijlig op paretische zijde Zijlig op niet paretische zijde
Begeleid de arm via de med scapularand naar protractie + Moet hemikant gebruiken om functies uit te
+ ↑sens. Stim + arm in protractie ( tonus ↓) voeren (belletje)
- meer kans op doorligwonden
Ruglig Zitten in bed
+ beide armen kunnen gebruikt worden
- minder geprikkeld door omgeving (plafond)
3.2. In een stoel
Met tafel naast zich Met tafel voor zich
In rolstoel Rechtop zetten in rolstoel
hel naar de
niet hemi
2
, As soon as
possible
Positioning of a stroke patient (deel2) Intensity Feedback
Transferring
1. Principes voor het transfereren van de patiënt
• Activatie vs stabiliteit
Level of the
Repetitions
patient
• Correct uitvoeren van de transfer Variation
• Zorg ervoor dat de paretische zijde betrokken is
Transfers zijn een soort van behandeling voor de patiënten
Onthoud:
• Er is proximale stabiliteit (rompstabiliteit) nodig om distale functies goed uit te voeren
bv. Persoon die niet genoeg rompstabiliteit zal het moeilijker hebben om te kunnen rijken.
• Selectiviteit van het bewegen (mensen gaan vaak en block bewegen)
• Probeer de P zo snel mogelijk op te staan tegen de zwaartekracht
• Geef GEEN tractie ter hoogte van de ledematen
• Compensaties?
bv. Na cva moet er terug een patroon aangeleerd worden (bv looppatroon). Maar dit zal vaak
in combinatie gaan met compensaties. Vaak gaat men eerst proberen om het patroon zonder
compensaties aan te leren. Indien dit niet lukt zal de T de compensaties gaan toelaten om de
P toch zo functioneel mogelijk te houden.
2. Transfer technieken
2.1 Bridging and sideways moving in bed
• T geeft een druk verder naar de voeten zodat de P
het bekken makkelijker kan opheffen
• P houdt de armen gekruist op de borst, zo kan de P
zijn hemiplege arm goed vasthouden
2.2 Rolling towards the parectic side
• Zorg dat T de arm wat beschermd tegen protractie
tijdens het rollen
• T zorgt ook dat het paretische been mee opzij wordt
geschoven
3
,2.3 Rolling towards the non-paretic side
3. Passief Actief
= Pistoolgreep
2.4. From lying to sitting on the bedside
Passief geassisteerd met rotatie Actief geassisteerd met rotatie
Laat de P even rusten (bloeddruk)
Actief rollen op de niet paretische zijde
- P rolt naar de niet paretische zijde
- P haakt niet paretische voet achter de
andere om zo benen van de tafel te
brengen
- P kan door middel van de elleboog zich
mee opduwen
2.5. Walking on the bottom
Passief Actief
4
,2.6. Transferring from bed to chair and vise versa
Passief
- Rolstoel in 30° en op rem
- Stoel staat aan de paretische zijde
- P plaatst voeten recht op de grond
- T zet voeten buiten de voeten van de P
- T plaatst knieën vanuit de med. zijde tegen de knieën vd P
- P legt da armen op de schouders van de T
- T plaatst handen op de mediale zijde van de schouder en leunt naar achter om P naar voor te
heffen en op de stoel te zetten
- Draai naar de paretische kant
Actief geassisteerd
- T plaatst stoel voor P
- Laat P handen weer vastnemen in pistoolgreep
- P beweegt naar voor en steunt met handen op de stoel
- T neemt de trochantors major vast en verplaatst de P naar de andere stoel
Actief
- P geen stoel, kruk meer nodig
- Neemt handen vast in pistoolgreep
- T staat aan niet paretische zijde
(eventueel nodig scapulea faciliteren om de transfer te maken)
- Kan zijn dat de P moeite heeft met zijn paretische voet op de grond te
houden. Hiervoor kan je druk geven op de knie
- P doet zelf de beweging
- T helpt enkel met beweging in te zetten indien nodig
2.7. Sitting to standing
Passief
- Vraag aan P om armen rond nek T te bewegen (eventueel helpen met paretische arm)
- T zet voeten buiten voeten van de P en zet knieën tegen de knieën van de P
- T gaat romp van de P goed naar voor bewegen en zelf heel erg door je knieën heen (je gaat
zelf ongeveer zitten)
- T brengt P recht door de handen onder de billen te plaatsen en deze recht te brengen
- Zorg ervoor dat al P paretische arm niet zelf kan vasthouden/positioneren dat T de arm altijd
mee neemt en deze niet vergeet (Leg arm dan op het niet paretische been)
5
, Actief geassisteerd
- Zelfde als net
- Ipv ‘knuffelen’ ga je de armen houden zoals bij een |P| transfer vh bed naar de stoel
- T plaats handen op de mediale zijde van de scapulae in de plaats van het ‘knuffelen’
Actief
- T staat aan de paretische zijde
T kan assisteren in de beweging (1 hand op de contralat. Pelvis, andere op de homolat. Patella)
2.8. Standing to lying on the floor, to standing again
Going down onto the mat (niet kennen)
- T staat achter de P en vraagt om het niet paretische been een stap naar voor te zetten
(gevraagd omdat dit lastige beweging is voor dit been, zorgt voor stimulatie)
- T plaats 1 arm over de schouder van P (de paretische zijde)
- T plaatst andere arm op het bekken van de P (niet paretische zijde)
- T gaat met eigen been de knieflexie van het paretische been faciliteren. Met je dij ga je de
beweging wat afremmen.
- T probeert met de handen de extensie van de romp te waarborgen
- T zorgt ervoor dat P zijn andere knie bij op de grond kan zitten
Niet de meest veilige variant
Niet bevraagd op examen, wel weten + weten dat stoel een veiligere optie is
Moving to side sitting (niet kennen)
- T staat achter de P
- T plaatst ene hand op de paretische bekkenrand en duwt via de niet paretische schouder de
romp naar rotatie (zowel naar beneden als naar voor)
- Romp vd P zal ook verlengen aan de niet paretische
zijde
- T gebruikt knie om de romp te begeleiden in de
beweging
Niet bevraagd op examen
6
