Summary
Samenvatting strafrecht 1e bachelor rechten
- Course
- Institution
- Book
Dit is deel 2 van de samenvatting van strafrecht.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
3 reviews
By: Oliviaalongi • 1 year ago
By: perrinefeber • 2 year ago
By: StudenterechtenUGent • 2 year ago
You can always let me know what I can improve!
By: elisemarichal • 2 year ago
Seller
Follow
StudenterechtenUGent
Reviews received
Content preview
HOOFDSTUK 5: Bronnen van het (straf)procesrecht1. De Grondwet
A. De fundamentele rechten
- Sinds Grondwetsherziening 1994: nieuwe rechten
- Verschillende malen gewijzigd
- Opsomming fundamentele rechten: “De Belgen en hun rechten” (Titel II)
Bevoegdheid Grondwettelijk Hof:
- Toetsing wetten aan alle rechten van Titel II sinds 2003.
Voorheen: Arbitragehof
- Toetsing wetten gelijkheidsbeginsel en non-discriminatiebeginsel
- Wetten vernietigen indien strijdig met Grondwet
Bij stemming nieuw parlement: duidelijk aangeven welke Grondwetsartikelen
voor herziening vatbaar zijn
- Bepaalt verbod tav. bepaalde straffen (bv. algemene verbeurdverklaring, doodstraf)
Wel bijzondere verbeurdverklaring: verlies van
eigendom (=/ recht) door goederen aan de staat
te moeten geven als bijkomende straf
B. De bepalingen inzake de rechterlijke macht
- 2001: invoering strafuitvoeringsrechtbanken
- Bepalingen voor belang bij strafprocesrecht (bv. oprichting rechtbanken enkel bij
wet, jury in criminele zaken, motivering vonnissen en arresten, …)
Assisenhof samengesteld uit magistraten, samen met een volksjury. Invoering na
Nederlanders, want overheid niet te vertrouwen.
Vaak aan afschaffing gedacht, maar dan moet GW aangepast worden; volksjury staat nl. in
GW.
Magistraat: politieke benoeming door Minister van Justitie. Werd oorspronkelijk door
politieke partijen naar voren gebracht, maar niet goed voor de onafhankelijkheid. Beslist om
benoeming en bevordering door niet-politiek orgaan te laten beslissen.
C. Strafrechtelijke verantwoordelijkheid van parlementsleden en ministers
Onschendbaarheid want moeten in alle vrijheid aan politiek kunnen doen; immuun voor
strafrechtelijke vervolging (tot zekere hoogte).
2. De Wet
A. Materieel strafrecht
Wetgevende bevoegdheid: federale wetgever, gemeenschaps- en gewestraden
(defederalisering).
1
,(i) Strafwetboek 1867
- Boek I: algemene beginselen inzake misdrijven en bestraffing
- Boek II: opsomming afzonderlijke misdrijven en sanctie
- Algemene beginselen Boek I van toepassing op misdrijven in Boek II
- Wetboek niet meer herzien sinds 1867
(ii) Complementaire wetten
= wetten die tot stand zijn naast het strafwetboek, maar waar geen plaats meer voor was in
het wetboek.
- Onder invloed van positivisme en sociaal verweer
Jeugdbeschermingswet
- Minderjarigen worden aan gewone strafrecht onttrokken
- Systeem van bewaring, behoeding en opvoeding
- Vervangt oude Wet op de Kinderbescherming
- Jeugdbescherming gedefederaliseerd -> eigen jeugdsanctierecht Vlaanderen:
Vlaamse jeugddelinquentierecht
Probatiewet
- Wijzigt systeem voorwaardelijke veroordeling (obv. Wet Lejeune) -> veroordeling
met uitstel
- Invoering opschorting van veroordeling: probatie
- Autonome straf
Wet strafuitvoering
- Groepering bepalingen inzake externe rechtspositie van gedetineerde (bv.
voorwaardelijke invrijheidstelling, elektronisch toezicht, …)
- Vaak bij ministeriële omzendbrieven
Interneringswet
- Onttrekking personen met geestesstoornis aan strafrecht
- Veiligheidsmaatregelen ter bescherming maatschappij
- Vervangt Wet Bescherming Maatschappij
(iii) Bijzondere wetten
= wetten die niet in het SW staan, geen complementaire wetten zijn, maar toch misdrijven
en straffen bepalen; aanvulling Boek II.
2
,Bv. Over drugsmisdrijven niets terug te vinden; kijken naar bijzondere wetten want vroeger
niet van belang.
- Grote toevloed bijzondere wetten
- Plaatselijke en regionale overheden die misdrijven en sancties bepalen (bv. zondag
geen gras afrijden)
(iv) Verhouding tussen algemeen en bijzonder strafrecht: art. 100 Sw.
Scharnier tussen algemeen recht en bijzondere wetten
Regel: algemene beginselen Boek I van toepassing op bijzondere wetten.
Uitzonderingen:
- Mogelijkheid tot afwijking
- Niet automatische toepassing op bijzondere wetten indien uitdrukkelijk bepaald
(inzake strafbare deelneming, toepassing verzachtende omstandigheden bij
wanbedrijven)
(v) Defederalisering van het strafrecht?
Sinds staatshervorming: federatie met verschillende actoren met eigen bevoegdheden ipv.
unitaire staat.
- Gedeelde bevoegdheden
- Parlementen maken strafbepalingen adhv. ordonnanties, decreten
- Indien deelstaten straffen bepalen: afwijken van Boek I
Oorspronkelijk: Boek I altijd van toepassing. Maar Bijzondere Wet (1993): Boek I van
toepassing behoudens uitzonderingen voor bijzondere inbreuken, gesteld door decreet.
B. Strafprocesrecht
(i) Wetboek van Strafvordering 1808
- Nog steeds wetboek van Napoleon
- Inquisitoir vooronderzoek met accusatoire rechtspleging tijdens onderzoek ten
gronde
- Vooronderzoek aangepast in 1998: Wet Franchimont
- Potpourri-wetten in afwachting nieuw Wetboek Strafprocesrecht
Potpourri II-wet belangrijkste voor strafrecht: correctionalisering van alle misdaden en wijziging oa. voorlopige
hechtenis, hoger beroep, …
(ii) Complementaire wetten
Gerechtelijk Wetboek
- Gemeenterechtelijke procedureregels
- Oa. organisatie en bevoegdheid parketten
- Complementaire bron tav. Wetboek van Strafvordering
3
, Taalwet Gerechtszaken
- Regeling taal rechtspleging
- Sommige materies behoren in wetboek, maar zijn erbuiten geregeld
Wet Strafuitvoering
- Materiële toepassingsvoorwaarden voor strafuitvoeringsmodaliteiten
- Te volgen procedures voor SURB
Wet Verzachtende Omstandigheden
- Totstandkoming na inwerkingtreding Sw
- Oorspronkelijk enkel tav. vonnisgerechten
- Procedures van correctionalisering en contraventionalisering
Voorlopige Hechteniswet
- Vervangt oude wet
- Oude artikelen werden opgeheven; enkel inzake douane en accijnzen bleven
Wet Politieambt
- Bestuurlijke opdrachten politie
- Beknopte regeling ivm. gerechtelijke opdrachten
- Nadien grondige aanpassing
(iii) Bijzondere wetten
- Regelen bijzondere materies of hebben betrekking op bijzondere categorieën
personen
(iv) Defederalisering van het strafprocesrecht
Sinds staatshervorming: bevoegdheden voor Gewesten en Gemeenschappen tav.
strafprocesrecht dmv. decreten. Wel beperkter dan tav. materiële strafrecht.
- Toekennen hoedanigheid van agent of officier gerechtelijke positie
- Bewijskracht PV’s regelen Obv. art. 11
- Bepalen wanneer huiszoeking
(v) Gewoonte en gebruik
- Geen bron materieel strafrecht: legaliteitsbeginsel
- Belangrijke bron strafprocesrecht: ontwikkeling vanuit praetoriaanse wijze
- Gewoonte kan niet tot misdrijf leiden
- Strafprocesrecht: gewoontes worden bijgehouden tot wijziging wet
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudenterechtenUGent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.22. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72841 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now