Summary
Samenvatting Architectuur als klimaatmachine, ISBN: 9789461057266 BK1TE1 (BK1TE1)
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting h 1 t/m 4
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followpienzagt
Reviews received
Content preview
Architectuur als klimaatmachine1: Geschiedenis van klimaatbeheersing in gebouwen
1.1
- Temperatuur in een grot is nagenoeg het hele jaar constant vanwege de grote steenmassa;
een grote massa doet lang over de opname en afgifte van warmte.
- Schaapskooien Texel; afgeschuinde dakdeel gericht op het westen, waar de meeste wind
vandaan komt.
- Hellende daken ivm waterafvoer; in NL logische keuze ivm klimaat.
1.2
- Romeinse heliocaminus; kamer in een badhuis die opgewarmd werd door de zon.
- Vanaf 1800: gebruik passieve zonne-energie; water verwarmen voor huishoudelijk gebruiken
zonnewarmte concentreren met conische, reflecterende bakken waardoor het water ging
koken en stoom vormde.
- Vuur staat nu nog steeds aan de basis van de verwarming van gebouwen.
- Romeinse tijd; hypocausten; Hete lucht werd vanuit een stookpunt door holle vloeren
wanden gevoerd.
o Pas in de 20e eeuw een vervolg met mondernere wand- of vloerverwarming.
- Spaanse braseros en Japanse hibachi’s: Hete pannen of barbecues, plaatselijke
verwarmingen.
- 12e eeuw: ontstaan schoorstenen.
- Vanaf 1685 ontstonden kachels en haarden aan de gevel.
- 1742: Franklin Stove, metalen houtkachel door Benjamin Franklin
- Stratificatie: De natuurlijke eigenschap dat warme lucht opstijgt.
- 1790: verbetering Franklin Stove door David Rittenhouse met een L-vormige schoorsteen.
- Doorontwikkeling hierop: fornuizen.
- De afvoerkanalen werden steeds langer en door meerdere vertrekken geleid begin
centrale verwarming.
- Om een bepaalde ruimte warmer te stoken werd daar een lang stuk warmwaterleiding
compact samengebracht in een omkasting.
- Begin 19e eeuw ontstond luchtverwarming.
o Niet alleen verwarming maar tegelijkertijd ook luchtbevochtiging.
o Nadeel: lucht kan niet ver horizontaal worden vervoerd en er kwamen vaak
verbrandingsgassen mee de ruimtes is.
- In 1890 ontstonden de eerste thermostaatregelingen.
o Principe; materialen zetten uit of krimpen bij temperatuurverschillen.
- 1892: 1e elektrische kachel.
- Stadsverwarming; stoom kan door de hoge temperatuur ver worden vervoerd waardoor er
voor een wijk of stad een stoomcentrale kon worden gemaakt.
o Later werd de stoom ook gebruikt om elektriciteit op te wekken.
- Compact bouwen; compacte gebouwen met lage plafonds zijn beter warm te houden. (hoog
plafond; alle warmte bovenin en koude lucht komt weer naar beneden)
- Grasplaggen; primitieve isolatielaag van gebouwen.
- Hooizolders als isolatie en dierenstallen naast het woongedeelte (natuurlijke kachels)
, 1.3
- Pantheon Rome; oculus geeft een hoge lichtopbrengst.
- Glas wordt verkregen door zand, soda en kalk te mengen en te smelten.
o Werd al 5000 jaar BC gebruikt voor kralen in Mesopotamië
- Glas zorgt voor comfort, licht en (vertekend) zicht, uitzicht.
- Door dubbel of drielagig glas is de isolatiewaarde flink verbeterd t.o.v. enkel glas.
- Modernisme, het Nieuwe Bouwen, bracht de doorbraak naar volledige glazen gevels.
- Nadelen glas; ongewenste opwarming, onprettige koudeval bij gebrek aan verwarming aan
de gevel veel groter energiegebruik.
1.4
- Koeling; nauwe straten, compacte huizen, witgekalkte gevels en daken.
- 2000 BC; Perzen koelden tombes met ijs.
- Perzisch koelsysteem; massieve lemen waterreservoirs met een schoorsteen erboven. Door
het verdampende water werd het reservoir gekoeld.
- 1660: ijshuizen in West-Europa. Een geïsoleerde kamer, vaak onder de grond, werd gevuld
met ijs en diende als koelkast. Een drainage voerde smeltwater en condens af.
- Ijs in buizen: lucht stroomt erlangs en koelt af.
- Andere koel opties: koud rivierwater toevoeren, lucht vanuit kelder invoeren, ventilatoren
die lucht over ijs blazen.
- Verdampingskoeling: water onttrekt warmte aan de omgeving. Water verdampt.
o Adiabatisch proces; een bepaalde stof of steen kan worden afgekoeld door hem
voortdurend vochtig te houden en er lucht langs te voeren.
- Mechanische koeling: kringproces van verdamping, compressie en condensatie.
o NH3, SO2, CH3CL zijn meest gebruikte media. Werden vervangen door cfk’s ivm
giftigheid.
o Maar cfk’s tasten de ozonlaag aan en er is weer mee gestopt.
1.5
- Men ging ventileren i.v.m. aantoning wetenschappers dat zuurstof uit buitenlucht nodig is
voor gezondheid.
- Men maakte gaten in het dak waardoor de warme lucht kon verdwijnen, openingen aan de
onderzijde gaven frisse lucht.
o Maar er ontstond niet voldoende trek en bij kou kwam er kou door het dak.
- Rozetten werden geïnstalleerd op woonhuizen met afvoerpijpen en een luchtzuiger.
- Schroefventilator; word in beweging gebracht door de wind en creëert door de draaiing een
sterke afzuiging.
- Geforceerde ventilatie; boven wordt een vuur gestookt, dit zorgt voor trek waardoor warme,
bedompte lucht naar boven werd afgevoerd.
- Modern luchtbehandelingssysteem; filtratie van buitenlucht, verwarming en bevochtiging,
een regelaar het luchtvolume te beheersen en een koel- en ontvochtigingsgedeelte.
1.6
- Toekomstdroom in 1926: gebouwen zonder ramen door gebruik van airco en kunstlicht.
- Gebouwen zijn klimaatapparaten geworden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pienzagt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72841 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now