Samenvatting filosofie

Filosofie
Inleiding
Dubbelzinnigheid
 Waar komt de alledaagse dubbelzinnigheid vandaar?
o Het lijkt een dynamiek van aantrekken en afstoten, van geven en nemen
o Ook de natuur lijkt aan te trekken en af te stoten
o Onze verhouding met natuur is dubbenzinnig
 HALL
o Cultuursocioloog
o Vreemdeling, migranten, vluchtelingen leven tussen twee eilanden, tussen twee
culturen.
 Familiar stranger
o Hall voelt zich vertrouwd, vertrouwelijk, gemeenzaam,… met zijn wereld, maar
tegelijk ook een vreemde.
o Door combinatie familiar en stranger  dubbelzinnige ervaring
o Ons lichaam, onze kleren, ons huis, onze taal, … voortdurend zijn deze zaken aan het
veranderen en daardoor voelt deze wereld ook vreemd aan.

Is er doorheen die dubbelzinnigheid, tussen vertrouwdheid en vreemdheid een houvast te
vinden?

Filosofie stelt de vraag naar de grond
 Is er een laatste beslissend argument die de dubbelzinnigheid van het leven verklaart,
uitklaart, …
 Grond
o ARISTOTELES
 Een grond is het eerste waarvandaan iets is, iets ontstaat of gekend wordt.
 Grond verklaart al wat is.
 Een grond is de meest fundamentele verklaring voor datgene wat is.
o Metafoor bijenzwerm: de monarch is het principe dat de zwerm
samenhoudt, als de monarch sterft (als het fundament verdwijnt)
valt de zwerm uiteen. Dan gaan de samenhang en de zin verloren.
o
Vrouw wast af




Partriarchaat



Schepping




God

,  Met het begrip ‘god’ raken we een grond of een fundament en wel om de
volgende reden: het is alsof er voorbij God geen dieper argument meer te
vinden is.
 God is zijn eigen argument, zijn eigen fundament
 God is niet meer overdraagbaar of herleidbaar tot een dieper of
fundamenteler argument.
 Met degelijke grond verdwijnt de dubbelzinnigheid , er is geen discussie

Zijn er gronden of argumenten die ons houvast en duidelijkheid geven? Kunnen we het
vreemde, de stranger is ons overwinnen? Kunnen we helemaal thuiskomen?

Totale en relationele gronden
Totale gronden
 Claimt de mens totaal te kunnen verklaren.
 Elk totalitair antwoord lost de vraag naar onze dubbelzinnigheid op.
 Een totale grond is onbetwistbaar omdat hij vanuit zichzelf zijn waarheid toont.
o Voorbeeld: in de schoonheid van de schepping toont God vanuit zichzelf zijn
waarheid. Het is niet herleidbaar of overdraagbaar op een nog dieperliggend
fundament. God verwijst louter en alleen naar zichzelf.
o Onherleidbaarheid betekent dat een dergelijke grond zijn waarheid toont los van
elke relatie. God-op-zich de waarheid toont. God staat buiten elke relatie, hij staat
op-zich.
Aarde


Warmwaterbron


Schepping




God


 Een totale grond is absoluut.
o losgemaakt van elke ruimte en tijd, iets wat los gezien moet worden van het andere.
o verklaart het verleden, heden en toekomst en dit voor het totale heelal.
o Voorbeeld: God is volgens de kerkelijke leer overal: ‘in de hemel, op de aarde, en op
alle plaatsen.’ De verklaring voor de mens: God.
o
Grond A Een bepaald gebeuren

 Idealistisch mensbeeld: de geest is de grond van of verklaart de mens totaal
 Materialistisch mensbeeld: de materie is de grond van of verklaart de mens
totaal