HOOFDSTUK 2 Fundamentals of cells and chromosomes
2.1 Cell structure and diversity, and cell evolution
Een volwassen mens heeft tussen de 10 en 100 biljoen cellen.
Alle cellen zijn ontstaan uit een precursorcel door celdeling en celgroei.
Een deling kan symmetrisch (dochtercellen zijn identiek) of asymmetrisch zijn. Asymmetrische
celdeling bij eicel en stamcel.
Er zijn 3 mechanismen waardoor asymmetrie kan ontstaan.
- Spoelfiguur ligt in andere richting waardoor er in een andere richting wordt gesplitst
waardoor dochtercellen andere omgeving hebben.
- Spoelfiguur zit niet in het midden: bvb bij ontstaan van eicel.
- Polariteit van proteïnen of transcripten.
,Archaea kunnen overleven in extreme condities.
Prokaryoten hebben geen interne membranen waardoor er geen scheiding van transcriptie en
translatie is.
Bij eukaryoten gebeurt transcriptie in nucleus en translatie in de ribosomen. Ze hebben
membraangebonden organellen.
Nucleoide = chromosoom van bacterie
Plasmide = extra chromosomale DNA
structuren
Cytoskelet = skelet van de cel
Cortex : kan de celvorm actief bepalen
Filopodia = vingervormige uitstulpingen
Lamellipodia = afgeplatte
vingervormige uitstulpingen
,Epitheel van longen en eileiders hebben cilia om mucus of eicel te verplaatsen.
Endoplasmatisch reticulum is in continuïteit met nucleaire membraan.
In nucleus en mitochondria zit genetisch materiaal.
Doorheen nucleaire porie is transport
van transcript en proteïnen mogelijk.
Mitochondrie: heeft eigen genen,
proteïne synthese systemen,
ribosomen en DNA.
, Nucleus:
- Chromosoom terretoria: afzonderlijke chromosomen hebben de neiging afzonderlijke
chromosoomgebieden in interfase-kernen in te nemen.
- Nucleolus: gemakkelijk zichtbaar in elke kern zijn één of enkele nucleoli, de regio waar
chromosomale segmenten met rRNA-genen worden samengebracht om rRNA te
synthetiseren en te verwerken.
- Cajallichamen: cajallichamen zijn plaatsen voor het samenstellen van kleine nucleaire
ribonucleoproteïnedeeltjes, niet omgeven door een membraan.
- Nucleaire lamina: bestaat uit intermediaire filamenten en geassocieerde eiwitten, ligt op
het binnenste oppervlak van de binneste nucleaire membraan.
- Nuclaire enveloppe: bestaat uit 2 membranen, is continu met het endoplamisch
reticulum en de buitenmembraan is bedekt met ribosomen.
Mitochondria hebben een dynamische structuur: er is continu fusie en deling en kunnen
buisvormige structuren ontwikkelen. Hun binnenste membraan vormt meerdere plooien die
bekend staan als cristae.
Aan de binnenste mitochondriale membranen is de mitochondriale nucleoide vast gehecht. De
mitochondriale matrix bevat enzymen belangrijk voor het energiemetabolisme.
2.1 Cell structure and diversity, and cell evolution
Een volwassen mens heeft tussen de 10 en 100 biljoen cellen.
Alle cellen zijn ontstaan uit een precursorcel door celdeling en celgroei.
Een deling kan symmetrisch (dochtercellen zijn identiek) of asymmetrisch zijn. Asymmetrische
celdeling bij eicel en stamcel.
Er zijn 3 mechanismen waardoor asymmetrie kan ontstaan.
- Spoelfiguur ligt in andere richting waardoor er in een andere richting wordt gesplitst
waardoor dochtercellen andere omgeving hebben.
- Spoelfiguur zit niet in het midden: bvb bij ontstaan van eicel.
- Polariteit van proteïnen of transcripten.
,Archaea kunnen overleven in extreme condities.
Prokaryoten hebben geen interne membranen waardoor er geen scheiding van transcriptie en
translatie is.
Bij eukaryoten gebeurt transcriptie in nucleus en translatie in de ribosomen. Ze hebben
membraangebonden organellen.
Nucleoide = chromosoom van bacterie
Plasmide = extra chromosomale DNA
structuren
Cytoskelet = skelet van de cel
Cortex : kan de celvorm actief bepalen
Filopodia = vingervormige uitstulpingen
Lamellipodia = afgeplatte
vingervormige uitstulpingen
,Epitheel van longen en eileiders hebben cilia om mucus of eicel te verplaatsen.
Endoplasmatisch reticulum is in continuïteit met nucleaire membraan.
In nucleus en mitochondria zit genetisch materiaal.
Doorheen nucleaire porie is transport
van transcript en proteïnen mogelijk.
Mitochondrie: heeft eigen genen,
proteïne synthese systemen,
ribosomen en DNA.
, Nucleus:
- Chromosoom terretoria: afzonderlijke chromosomen hebben de neiging afzonderlijke
chromosoomgebieden in interfase-kernen in te nemen.
- Nucleolus: gemakkelijk zichtbaar in elke kern zijn één of enkele nucleoli, de regio waar
chromosomale segmenten met rRNA-genen worden samengebracht om rRNA te
synthetiseren en te verwerken.
- Cajallichamen: cajallichamen zijn plaatsen voor het samenstellen van kleine nucleaire
ribonucleoproteïnedeeltjes, niet omgeven door een membraan.
- Nucleaire lamina: bestaat uit intermediaire filamenten en geassocieerde eiwitten, ligt op
het binnenste oppervlak van de binneste nucleaire membraan.
- Nuclaire enveloppe: bestaat uit 2 membranen, is continu met het endoplamisch
reticulum en de buitenmembraan is bedekt met ribosomen.
Mitochondria hebben een dynamische structuur: er is continu fusie en deling en kunnen
buisvormige structuren ontwikkelen. Hun binnenste membraan vormt meerdere plooien die
bekend staan als cristae.
Aan de binnenste mitochondriale membranen is de mitochondriale nucleoide vast gehecht. De
mitochondriale matrix bevat enzymen belangrijk voor het energiemetabolisme.
