KIND EN ONTWIKKELING 1
ANAMNESE EN LICHAMELIJK ONDERZOEK
Raadpleging op kindergeneeskunde
- Casus
o Grootmoeder komt met kindje van haar dochter die verschillende symptomen hee;
o Anorexie, recurrente koorts, neusloop, hoesten en rash op wangen
o Belangrijk om niet meteen te fixeren op 1 bepaalde diagnose, maar breed te denken
§ Bv. niet alleen denken aan slapped cheeck syndroom (erythema infecFosum)
- Vaardigheden
o Verbaal en niet-verbale aanpassingen naargelang welk kind voor je zit
o Lee;ijd aangepast
§ Infant = zuigeling en een infant jonger dan 4 weken = neonaat
§ Toddler = peuter en pre-school child = kleuter
o Schoollee;ijd is volgens onderzoek de gelukkigste Fjd à minste problemen
- Veiligheid
o Fouten: juwelen en horloges dragen, los haar, wiRe jas niet elke dag wassen, …
o Handen wassen blij; belangrijk: zichtbare vervuiling of bij sporenvormende bacteriën
INHOUD
Klacht
- Verwelkoming door voorstellen van jezelf, paFënt en begeleider
- Huidig probleem
o Wat kan ik voor u doen?
§ Sommige begeleiders willen vooral even venFleren over de situaFe
§ Echte klacht extraheren kan in deze situaFes soms moeilijker zijn
o Bepalen van hoofdklacht (maximum 3) en hulpvraag
§ In deze casus: anorexie, recurrente koorts, neusloop, hoesten en rash
1
, - DiagnosFsch landschap
o Anorexie als klacht dan een heel groot diagnosFsch landschap
o Koorts gee; een iets specifieker landschap, hoest nog meer en rash het meest specifiek
o Bij kijken naar rash zijn er maar een paar ziektebeelden in de differenFaaldiagnose
o Hier koorts nemen als hoofdklacht want hee; DD met meest ernsFge aandoeningen
à meest acuut
o Belangrijk om een hollisFsche aanpak te blijven hanteren
- Oorzaken van koorts
o Aangeboren afwijkingen
§ Anatomische fouten, funcFonele fouten in organen, geneFsche afwijkingen
§ Bv. immuunsysteem dat niet genoeg werkt of veel te goed werkt (inflammaFe)
o Verworven problemen
§ InfecFe, intoxicaFe, funcFonele fout in een orgaan, trauma
o CombinaFe: verworven problemaFek op een voorabestaande aandoening
Voorgeschiedenis
- Historisch verloop
o Antecedenten van dit kind chronologisch overlopen
o GPA = gravida, partus, abortus
§ Meerdere miskramen voorgehad dan mogelijk een geneFsche afwijking
§ Aan de manier waarop mensen antwoorden kan je veel informaFe krijgen
§ SubFele manier om erachter te komen of het een pleeg- of adopFekindje is
o VloRe zwangerschap
§ Bent u in een ziekenhuis opgenomen? Kreeg u medicaFe? Echo’s?
§ Vlot dan niet opgenomen, geen medicaFe gebruikt en geen afwijkingen te zien
o Partus
§ Keizersnede of natuurlijk, termijn, biometrie (gewicht, hoofdomtrek)
§ Apgar score is belangrijk omdat het een idee gee; van toestand bij geboorte
o Items Fjdens zuigeling, peuter of kleuter Fjd
§ Voeding, vaccineren, groeien, ontwikkelen
§ Vragen naar alarmsignalen of afwijkingen door specifieke events te bevragen
§ Opgenomen in ziekenhuis, operaFes, …?
o Verhaal stopt bij wanneer het huidige probleem is begonnen
- Waarom processen Fjdens een zwangerschap screenen?
o Voor bepaalde aandoeningen zijn oorzaken van Fjdens of net na de zwangerschap
o Daarom is bet belangrijk om events in pre- en postnatale periode te bevragen
2
, - Antecedenten bij casus
o G1P0A0 vlot
§ Partus is hier 0 omdat de toestand Fjdens de zwangerschap wordt beschreven
o Gg 3400 g, lengte 51 cm, vloRe start, bv, vaccinaFe 2, 3 en 4 m
§ Gg = geboortegewicht en bv = borstvoeding
o Op 4 maanden hoest met ZH opname, O2, sondevoeding, geen AB na 4d, NH min 300g
§ Min 300g = kindje is 300 gram afgevallen wanneer ze terug naar huis ging
o Op 7 maanden 3d koorts, toen erythemateuze rash en koorts weg, Min 200, geen AB
o Deze antecedenten passen bij een verworven aandoening à recurrente infecFe
- Huidig probleem: recurrente koorts
o Vragen naar start en chronologie
§ Mensen meenemen naar het moment dat nog alles goed was, zonder zorgen
§ Naar concrete dingen vragen: bv. vorige week zondag nog naar de zoo geweest
§ Chronologie: wat hee; u gedaan na de koorts vast te stellen?
o Systeemanamnese: van boven naar onder, ook ontwikkeling en scholing
§ Centraal zenuwstelsel, ogen, neus-keel-oor, hoofd en hals, longen, hart, …
o Reeds ondernomen acFes zoals een pijnsFller (neurofen siroop of paracetamol)
o Herhaal het probleem: heb ik goed begrepen dat…
§ Herhalen van anamnese met kind kan ook als dat mogelijk is
o Als het kind ouder is kan je vragen stellen aan het kind over de klachten
- Samenvajng maken in een brief
o Brief maakt paFënt veilig want elke dokter kan aan de gegevens aan (niets missen)
o Inzicht geven in verloop en ziekteproces van deze paFënt
o Ziektebeelden die zijn afgelopen en ziektebeelden die nog invloed kunnen hebben op
huidige problemaFek moeten uit elkaar worden gehaald
§ = passieve en acFeve diagnoses
- DUS anamnese bevat
o ID, huidig probleem, antecedenten, medicaFe, familiaal (GPA) en lijstje met DD
- Brief voor deze casus bevat
o ID: 8 maanden
o Huidig probleem: recurrente infecFes met anorexie, hoest en papulaire en vesiculaire
rash sinds 4 dagen, koorts en hoest
o Antecedenten: 4 m bronchioliFs, 7m exanthema subitum HHV6
o MedicaFe: koortswering, 3 maanden beta-mimeFca
o Familiaal: atopie
- AcFeve diagnoses: ROP, pseudohypoaldo, groeiachterstand, periventriculaire leukomalacie
- Passieve diagnoses: prematuriteit, CPAP
KLINISCH ONDERZOEK
Lichamelijk onderzoek
- Bij binnenkomen al observeren wat contactmogelijkheden zijn à inspecFe 1
o Bv. bij 2-jarigen met mama praten want kindje gaat waarschijnlijk op alles nee zeggen
- Een klinisch onderzoek vraagt veel concentraFe
o Kijken, zaken opmerken en inschaRen of het belangrijk is om verder te onderzoeken
3
, - InspecFe 2 is een meer gerichte inspecFe
o InschaRen of kindje algemeen ziek is of niet
door ademhaling, bewustzijn en circulaFe
o Meten is weten
- Ademhaling
o InspecFe
§ AdemhalingsfrequenFe
§ Ademhalingsinspanning
§ Beweging van borstkas
§ Cyanose
o Percussie van thorax
§ Wordt niet heel veel gedaan
§ Bv. wel bij empyeem van pleura
o Bij toegenomen ademhalingsinspanning
§ Intercostale, subcostale,
suprasternale intrekkingen
§ Gebruik van accessoire spieren
§ Orthopnee en tachypneu
§ Neusvleugelen
o SaturaFe bij pulsoxymetrie
§ Normaal is deze meer dan 92%
o Hoe jonger kind, hoe sneller het kan ademen zonder vermoeden van distress
o In schemerzone tussen waarden dan nood aan andere klinische elementen
- Bewustzijn
o RusFg rondkijkend en spelend is normaal
o Geïrriteerd, prikkelbaar en onrusFg kunnen voorkomen
o SepFsche shock: lasFg zijn, onrusFg, ‘stout zijn’ à bv. trekken monitor steeds af borst
- CirculaFe
o Hartritme, auscultaFe, bloeddruk
o Bloeddruk meten met cuff die groter is dan 2/3de van
arm à smaller dan vals hoge meFngen
§ Bovengrenzen van normaal gebruiken
• 1 – 5 jaar: 110 mmHg
• 6 – 10 jaar: 120 mmHg
o Bloeddruk is in funcFe van de lengte, niet van lee;ijd
§ Hoe langer, hoe hogere druk nodig
4
ANAMNESE EN LICHAMELIJK ONDERZOEK
Raadpleging op kindergeneeskunde
- Casus
o Grootmoeder komt met kindje van haar dochter die verschillende symptomen hee;
o Anorexie, recurrente koorts, neusloop, hoesten en rash op wangen
o Belangrijk om niet meteen te fixeren op 1 bepaalde diagnose, maar breed te denken
§ Bv. niet alleen denken aan slapped cheeck syndroom (erythema infecFosum)
- Vaardigheden
o Verbaal en niet-verbale aanpassingen naargelang welk kind voor je zit
o Lee;ijd aangepast
§ Infant = zuigeling en een infant jonger dan 4 weken = neonaat
§ Toddler = peuter en pre-school child = kleuter
o Schoollee;ijd is volgens onderzoek de gelukkigste Fjd à minste problemen
- Veiligheid
o Fouten: juwelen en horloges dragen, los haar, wiRe jas niet elke dag wassen, …
o Handen wassen blij; belangrijk: zichtbare vervuiling of bij sporenvormende bacteriën
INHOUD
Klacht
- Verwelkoming door voorstellen van jezelf, paFënt en begeleider
- Huidig probleem
o Wat kan ik voor u doen?
§ Sommige begeleiders willen vooral even venFleren over de situaFe
§ Echte klacht extraheren kan in deze situaFes soms moeilijker zijn
o Bepalen van hoofdklacht (maximum 3) en hulpvraag
§ In deze casus: anorexie, recurrente koorts, neusloop, hoesten en rash
1
, - DiagnosFsch landschap
o Anorexie als klacht dan een heel groot diagnosFsch landschap
o Koorts gee; een iets specifieker landschap, hoest nog meer en rash het meest specifiek
o Bij kijken naar rash zijn er maar een paar ziektebeelden in de differenFaaldiagnose
o Hier koorts nemen als hoofdklacht want hee; DD met meest ernsFge aandoeningen
à meest acuut
o Belangrijk om een hollisFsche aanpak te blijven hanteren
- Oorzaken van koorts
o Aangeboren afwijkingen
§ Anatomische fouten, funcFonele fouten in organen, geneFsche afwijkingen
§ Bv. immuunsysteem dat niet genoeg werkt of veel te goed werkt (inflammaFe)
o Verworven problemen
§ InfecFe, intoxicaFe, funcFonele fout in een orgaan, trauma
o CombinaFe: verworven problemaFek op een voorabestaande aandoening
Voorgeschiedenis
- Historisch verloop
o Antecedenten van dit kind chronologisch overlopen
o GPA = gravida, partus, abortus
§ Meerdere miskramen voorgehad dan mogelijk een geneFsche afwijking
§ Aan de manier waarop mensen antwoorden kan je veel informaFe krijgen
§ SubFele manier om erachter te komen of het een pleeg- of adopFekindje is
o VloRe zwangerschap
§ Bent u in een ziekenhuis opgenomen? Kreeg u medicaFe? Echo’s?
§ Vlot dan niet opgenomen, geen medicaFe gebruikt en geen afwijkingen te zien
o Partus
§ Keizersnede of natuurlijk, termijn, biometrie (gewicht, hoofdomtrek)
§ Apgar score is belangrijk omdat het een idee gee; van toestand bij geboorte
o Items Fjdens zuigeling, peuter of kleuter Fjd
§ Voeding, vaccineren, groeien, ontwikkelen
§ Vragen naar alarmsignalen of afwijkingen door specifieke events te bevragen
§ Opgenomen in ziekenhuis, operaFes, …?
o Verhaal stopt bij wanneer het huidige probleem is begonnen
- Waarom processen Fjdens een zwangerschap screenen?
o Voor bepaalde aandoeningen zijn oorzaken van Fjdens of net na de zwangerschap
o Daarom is bet belangrijk om events in pre- en postnatale periode te bevragen
2
, - Antecedenten bij casus
o G1P0A0 vlot
§ Partus is hier 0 omdat de toestand Fjdens de zwangerschap wordt beschreven
o Gg 3400 g, lengte 51 cm, vloRe start, bv, vaccinaFe 2, 3 en 4 m
§ Gg = geboortegewicht en bv = borstvoeding
o Op 4 maanden hoest met ZH opname, O2, sondevoeding, geen AB na 4d, NH min 300g
§ Min 300g = kindje is 300 gram afgevallen wanneer ze terug naar huis ging
o Op 7 maanden 3d koorts, toen erythemateuze rash en koorts weg, Min 200, geen AB
o Deze antecedenten passen bij een verworven aandoening à recurrente infecFe
- Huidig probleem: recurrente koorts
o Vragen naar start en chronologie
§ Mensen meenemen naar het moment dat nog alles goed was, zonder zorgen
§ Naar concrete dingen vragen: bv. vorige week zondag nog naar de zoo geweest
§ Chronologie: wat hee; u gedaan na de koorts vast te stellen?
o Systeemanamnese: van boven naar onder, ook ontwikkeling en scholing
§ Centraal zenuwstelsel, ogen, neus-keel-oor, hoofd en hals, longen, hart, …
o Reeds ondernomen acFes zoals een pijnsFller (neurofen siroop of paracetamol)
o Herhaal het probleem: heb ik goed begrepen dat…
§ Herhalen van anamnese met kind kan ook als dat mogelijk is
o Als het kind ouder is kan je vragen stellen aan het kind over de klachten
- Samenvajng maken in een brief
o Brief maakt paFënt veilig want elke dokter kan aan de gegevens aan (niets missen)
o Inzicht geven in verloop en ziekteproces van deze paFënt
o Ziektebeelden die zijn afgelopen en ziektebeelden die nog invloed kunnen hebben op
huidige problemaFek moeten uit elkaar worden gehaald
§ = passieve en acFeve diagnoses
- DUS anamnese bevat
o ID, huidig probleem, antecedenten, medicaFe, familiaal (GPA) en lijstje met DD
- Brief voor deze casus bevat
o ID: 8 maanden
o Huidig probleem: recurrente infecFes met anorexie, hoest en papulaire en vesiculaire
rash sinds 4 dagen, koorts en hoest
o Antecedenten: 4 m bronchioliFs, 7m exanthema subitum HHV6
o MedicaFe: koortswering, 3 maanden beta-mimeFca
o Familiaal: atopie
- AcFeve diagnoses: ROP, pseudohypoaldo, groeiachterstand, periventriculaire leukomalacie
- Passieve diagnoses: prematuriteit, CPAP
KLINISCH ONDERZOEK
Lichamelijk onderzoek
- Bij binnenkomen al observeren wat contactmogelijkheden zijn à inspecFe 1
o Bv. bij 2-jarigen met mama praten want kindje gaat waarschijnlijk op alles nee zeggen
- Een klinisch onderzoek vraagt veel concentraFe
o Kijken, zaken opmerken en inschaRen of het belangrijk is om verder te onderzoeken
3
, - InspecFe 2 is een meer gerichte inspecFe
o InschaRen of kindje algemeen ziek is of niet
door ademhaling, bewustzijn en circulaFe
o Meten is weten
- Ademhaling
o InspecFe
§ AdemhalingsfrequenFe
§ Ademhalingsinspanning
§ Beweging van borstkas
§ Cyanose
o Percussie van thorax
§ Wordt niet heel veel gedaan
§ Bv. wel bij empyeem van pleura
o Bij toegenomen ademhalingsinspanning
§ Intercostale, subcostale,
suprasternale intrekkingen
§ Gebruik van accessoire spieren
§ Orthopnee en tachypneu
§ Neusvleugelen
o SaturaFe bij pulsoxymetrie
§ Normaal is deze meer dan 92%
o Hoe jonger kind, hoe sneller het kan ademen zonder vermoeden van distress
o In schemerzone tussen waarden dan nood aan andere klinische elementen
- Bewustzijn
o RusFg rondkijkend en spelend is normaal
o Geïrriteerd, prikkelbaar en onrusFg kunnen voorkomen
o SepFsche shock: lasFg zijn, onrusFg, ‘stout zijn’ à bv. trekken monitor steeds af borst
- CirculaFe
o Hartritme, auscultaFe, bloeddruk
o Bloeddruk meten met cuff die groter is dan 2/3de van
arm à smaller dan vals hoge meFngen
§ Bovengrenzen van normaal gebruiken
• 1 – 5 jaar: 110 mmHg
• 6 – 10 jaar: 120 mmHg
o Bloeddruk is in funcFe van de lengte, niet van lee;ijd
§ Hoe langer, hoe hogere druk nodig
4
