PROBLEEM 4 – HOT & SEXY TOPIC
DONOGHUE (2014). CANNABIS USE, GENDER AND AGE OF ONSET OF
SCHIZOPHRENIA: DATA FROM THE AESOP STUDY.
Geslachtsverschil start schizofrenie: mannen zijn 1.63 jaar jonger bij hun
eerste psychotische symptomen. Vroegere diagnose is geassocieerd met een
slechtere prognose: meer cognitieve en functionele verstoring, zwaardere
symptomen, groter risico op terugval en hospitalisatie, langer hospitalisatie en
minder responsiviteit antipsychotica.
Cannabis: vaak bij een eerste episode, vooral bij mannen. Geassocieerd met een
eerdere start (2.7 jaar eerder). Er is ook een associatie tussen de leeftijd waarop
men met cannabis start en de start van schizofrenie.
Doel onderzoek: onderzoeken geslachtsverschil voor de leeftijd van de start
van schizofrenie + onderzoeken of het geslachtsverschil wordt beïnvloed door
cannabisgebruik.
Methode: 3-jaar durende epidemiologische studie.
Resultaten
- 511 participanten: 211 start voor 45, 63 geen cannabis data, waardoor er 143
overblijven.
- 59% geen cannabisgebruikers.
- Cannabisgebruikers hebben een vroegere start van psychotische symptomen.
- Mannen gebruiken vaker dan vrouwen; gebruikers hebben vaker een verleden
van illegaal drugsgebruik.
- De gemiddelde leeftijd voor mannen zonder cannabis is 27.07 en voor
vrouwen 30.76. het geslachtsverschil verdwijnt voor degenen met
cannabisgebruik (vrouwen dus mogelijk gevoeliger voor cannabisgebruik
vermindert beschermende effect oestrogeen).
- Het mannelijk geslacht en cannabisgebruik beïnvloeden de leeftijd waarop
psychotische symptomen starten. Als ze samen worden ingevoerd is alleen
cannabis significant. Er is een significante interactie tussen geslacht en
cannabis.
- 72.9% gebruikt ook andere illegale drugs, deze hebben echter geen invloed
op de interactie.
Discussie
Verklaringen:
- Leeftijd is een confouder: cannabisgebruik heeft geen invloed, maar komt
gewoon meer voor bij jongeren onwaarschijnlijke verklaring.
- Omgedraaide causatie: mensen met schizofrenie gaan cannabis gebruiken.
Dit verklaart niet de eerdere start en cannabisgebruik start vaak eerder.
- Cannabis is een causale factor in de ontwikkeling van schizofrenie: er is een
significant verhoogd risico voor een psychotische stoornis bij
cannabisgebruikers. De relatie is dosis-afhankelijk en de leeftijd van gebruik is
geassocieerd met de leeftijd waarop de ziekte start meeste bewijs.
1
, Relatie tussen cannabis en vroeg ontstaan: hoeft niet perse een relatie te zijn.
Kan ook komen omdat jonge mensen en mensen met schizofrenie over het
algemeen meer cannabis gebruiken. Ook andersom mensen met schizofrenie
roken cannabis als soort medicatie.
Relatie tussen cannabis en geslacht: het latere begin bij vrouwen zou kunnen
komen door oestrogeen. Cannabis zou het beschermende effect van oestrogeen
weghalen.
De rol van andere illegale drugs: het gebruik van andere soorten drugs had geen
significante relatie met het vroege ontstaan van schizofrenie.
Mogelijk hebben mensen met schizofrenie en cannabis gebruik een ander
verloop: meer cognitieve reserve = betere functionele uitkomst, minder neuro-
ontwikkeling markers. De combinatie van cannabisgebruik en daaropvolgende
schizofrenie komt mogelijk door kwetsbaarheid.
Beperkingen: wel een grote sample maar het waren self-reports en omdat het
over illegale drugs ging was ook niet elke soort informatie beschikbaar.
Conclusie: cannabis lijkt ervoor te zorgen dat schizofrenie op vroegere leeftijd
begint.
KENDLER ET AL. (2014). SEKS DIFFERENCES IN THE PATHWAYS TO
MAJOR DEPRESSION: A STUDY OF OPPOSITE-SEKS TWIN PAIRS.
Introductie
Vrouwen hebben veel vaker dan een mannen een major depressie (MD). Daarom
wordt er veel onderzoek gedaan naar de verschillen in ontstaanswijze van
depressie. Vaak maar naar 1 risicofactor gekeken, maar in deze studie worden er
meerdere risicofactoren samengenomen en gekeken naar depressie. Voor het
onderzoek worden tegengesteld geslacht tweelingen gebruikt. Er wordt gekeken
naar de mate van depressie die ze hebben.
Resultaten
Van de 1057 paren die er meededen hadden er 12 allebei MD, 130 alleen de
vrouw en 78 alleen de man.
- Individuele paden: bij mannen veel sterkere relatie tussen vroeger misbruik
en latere gedrags- en angststoornissen. Dit was ook zo bij stoornissen door
drugs en depressie door negatieve life events. Weinig ouderlijke warmte
zorgde voor vroege angststoornissen en depressie
bij vrouwen. Hetzelfde geldt voor lage
huwelijkstevredenheid en sociale steun.
- Risicofactoren (outflow): weinig ouderlijke
warmte, verlies ouders, neuroticisme, trauma’s,
sociale steun en huwelijkstevredenheid dragen
meer bij aan depressie bij vrouwen. Laag
zelfvertrouwen, drug-induced stoornis, eerdere
depressie en stressvolle life events dragen meer
bij aan depressie bij mannen.
- Risicofactoren (directe en indirecte wegen
naar depressie): zie tabel.
- Specifieke stressvolle levensgebeurtenissen:
de distal life events die bij mannen een grotere rol
speelden waren financiële-, werk- en legale
2
DONOGHUE (2014). CANNABIS USE, GENDER AND AGE OF ONSET OF
SCHIZOPHRENIA: DATA FROM THE AESOP STUDY.
Geslachtsverschil start schizofrenie: mannen zijn 1.63 jaar jonger bij hun
eerste psychotische symptomen. Vroegere diagnose is geassocieerd met een
slechtere prognose: meer cognitieve en functionele verstoring, zwaardere
symptomen, groter risico op terugval en hospitalisatie, langer hospitalisatie en
minder responsiviteit antipsychotica.
Cannabis: vaak bij een eerste episode, vooral bij mannen. Geassocieerd met een
eerdere start (2.7 jaar eerder). Er is ook een associatie tussen de leeftijd waarop
men met cannabis start en de start van schizofrenie.
Doel onderzoek: onderzoeken geslachtsverschil voor de leeftijd van de start
van schizofrenie + onderzoeken of het geslachtsverschil wordt beïnvloed door
cannabisgebruik.
Methode: 3-jaar durende epidemiologische studie.
Resultaten
- 511 participanten: 211 start voor 45, 63 geen cannabis data, waardoor er 143
overblijven.
- 59% geen cannabisgebruikers.
- Cannabisgebruikers hebben een vroegere start van psychotische symptomen.
- Mannen gebruiken vaker dan vrouwen; gebruikers hebben vaker een verleden
van illegaal drugsgebruik.
- De gemiddelde leeftijd voor mannen zonder cannabis is 27.07 en voor
vrouwen 30.76. het geslachtsverschil verdwijnt voor degenen met
cannabisgebruik (vrouwen dus mogelijk gevoeliger voor cannabisgebruik
vermindert beschermende effect oestrogeen).
- Het mannelijk geslacht en cannabisgebruik beïnvloeden de leeftijd waarop
psychotische symptomen starten. Als ze samen worden ingevoerd is alleen
cannabis significant. Er is een significante interactie tussen geslacht en
cannabis.
- 72.9% gebruikt ook andere illegale drugs, deze hebben echter geen invloed
op de interactie.
Discussie
Verklaringen:
- Leeftijd is een confouder: cannabisgebruik heeft geen invloed, maar komt
gewoon meer voor bij jongeren onwaarschijnlijke verklaring.
- Omgedraaide causatie: mensen met schizofrenie gaan cannabis gebruiken.
Dit verklaart niet de eerdere start en cannabisgebruik start vaak eerder.
- Cannabis is een causale factor in de ontwikkeling van schizofrenie: er is een
significant verhoogd risico voor een psychotische stoornis bij
cannabisgebruikers. De relatie is dosis-afhankelijk en de leeftijd van gebruik is
geassocieerd met de leeftijd waarop de ziekte start meeste bewijs.
1
, Relatie tussen cannabis en vroeg ontstaan: hoeft niet perse een relatie te zijn.
Kan ook komen omdat jonge mensen en mensen met schizofrenie over het
algemeen meer cannabis gebruiken. Ook andersom mensen met schizofrenie
roken cannabis als soort medicatie.
Relatie tussen cannabis en geslacht: het latere begin bij vrouwen zou kunnen
komen door oestrogeen. Cannabis zou het beschermende effect van oestrogeen
weghalen.
De rol van andere illegale drugs: het gebruik van andere soorten drugs had geen
significante relatie met het vroege ontstaan van schizofrenie.
Mogelijk hebben mensen met schizofrenie en cannabis gebruik een ander
verloop: meer cognitieve reserve = betere functionele uitkomst, minder neuro-
ontwikkeling markers. De combinatie van cannabisgebruik en daaropvolgende
schizofrenie komt mogelijk door kwetsbaarheid.
Beperkingen: wel een grote sample maar het waren self-reports en omdat het
over illegale drugs ging was ook niet elke soort informatie beschikbaar.
Conclusie: cannabis lijkt ervoor te zorgen dat schizofrenie op vroegere leeftijd
begint.
KENDLER ET AL. (2014). SEKS DIFFERENCES IN THE PATHWAYS TO
MAJOR DEPRESSION: A STUDY OF OPPOSITE-SEKS TWIN PAIRS.
Introductie
Vrouwen hebben veel vaker dan een mannen een major depressie (MD). Daarom
wordt er veel onderzoek gedaan naar de verschillen in ontstaanswijze van
depressie. Vaak maar naar 1 risicofactor gekeken, maar in deze studie worden er
meerdere risicofactoren samengenomen en gekeken naar depressie. Voor het
onderzoek worden tegengesteld geslacht tweelingen gebruikt. Er wordt gekeken
naar de mate van depressie die ze hebben.
Resultaten
Van de 1057 paren die er meededen hadden er 12 allebei MD, 130 alleen de
vrouw en 78 alleen de man.
- Individuele paden: bij mannen veel sterkere relatie tussen vroeger misbruik
en latere gedrags- en angststoornissen. Dit was ook zo bij stoornissen door
drugs en depressie door negatieve life events. Weinig ouderlijke warmte
zorgde voor vroege angststoornissen en depressie
bij vrouwen. Hetzelfde geldt voor lage
huwelijkstevredenheid en sociale steun.
- Risicofactoren (outflow): weinig ouderlijke
warmte, verlies ouders, neuroticisme, trauma’s,
sociale steun en huwelijkstevredenheid dragen
meer bij aan depressie bij vrouwen. Laag
zelfvertrouwen, drug-induced stoornis, eerdere
depressie en stressvolle life events dragen meer
bij aan depressie bij mannen.
- Risicofactoren (directe en indirecte wegen
naar depressie): zie tabel.
- Specifieke stressvolle levensgebeurtenissen:
de distal life events die bij mannen een grotere rol
speelden waren financiële-, werk- en legale
2
