Doelen OWE 8
Inhoudsopgave
Werkgroep ................................................................................................................................................... 2
Hoorcollege ............................................................................................................................................... 17
Responsiecollege..................................................................................................................................... 54
WGDO ........................................................................................................................................................ 72
PR ............................................................................................................................................................... 82
PRC............................................................................................................................................................. 83
PRC-VT ...................................................................................................................................................... 84
PRVT .......................................................................................................................................................... 86
PRS ............................................................................................................................................................. 90
Bronnen ..................................................................................................................................................... 94
Bijlage 1, Zelfredzaamheidsmatrix ........................................................................................................ 99
Bijlage 2, Voorbeeld zorgadvies mevrouw Yilmaz ............................................................................ 102
1
,Werkgroep
Week 1
De student kan:
- De meetinstrumenten mantelzorgscan en de SNAQ en de MUST beschrijven en
toepassen.
De mantelzorgscan is een instrument voor zorgprofessionals om samen met zorgvragers
en mantelzorgers een (mantel) zorgnetwerk in kaart te brengen. Het biedt inzicht in de
kracht van het informele netwerk van de zorgvrager en de risico’s op overbelasting van
de mantelzorgers. Informatie over het netwerk is belangrijk, omdat zorgen vaak verder
reikt dan slechts het contact tussen één zorgvrager en één mantelzorger. Een genogram
is onderdeel van de mantelscan en hieruit kun je opmaken hoe de familie eruit ziet. In de
volgende link kun je de mantelscan vinden:
https://www.movisie.nl/sites/movisie.nl/files/publication-
attachment/MantelScan%20%5BMOV-177655-0.2%5D.pdf. (Movisie. (Z.d.)).
Een filmpje waarbij uitleg over de mantelscan te zien is:
https://www.youtube.com/watch?time_continue=161&v=7JbD9-9e7uw.
De SNAQ (short nutritional Assessment Questionnaire for residential care) is een
meetinstrument om de herkenning van ondervoeding te verbeteren. (Zorg voor beter.
(Februari 2019)). In het volgende filmpje zie je hoe de SNAQ gebruikt wordt in een
thuissituatie: https://www.youtube.com/watch?time_continue=157&v=_pwUdt_CnSM.
Ten slotte is de MUST (Malnutrition Universal Screening Tool) ook een meetinstrument
voor ondervoeding. Het is een checklist waarbij de mate van ondervoeding kan worden
vastgesteld. De MUST bestaat uit drie vragen die gaan over de BMI, voedselinname en
acute ziekte. (Meetinstrumenten zorg. (Z.d.)).
- Kenmerken van kwantitatief en kwalitatief onderzoek beschrijven en herkennen.
Kenmerken kwantitatief onderzoek:
- Er wordt vooral met cijfers gewerkt;
- Er is vaak een smalle/ kleine onderzoeksvraag;
- Er wordt een meting gedaan;
- Er wordt vaak gekeken naar het verband tussen twee begrippen;
- De onderzoeksvraag staat vast;
- Er is een gesloten onderzoeksvraag à dus antwoord met ‘ja’ of ‘nee’.
Kenmerken kwalitatief onderzoek:
- Er wordt vooral gewerkt met observaties en het gaat over het verkrijgen van
inzichten;
- Er is vaak een brede onderzoeksvraag;
- Er is een open onderzoeksvraag;
- De onderzoeksvraag kan nog veranderd worden.
(Wetenschap info nu. (Januari 2018)).
- De begrippen van kwaliteitseisen van kwantitatief en kwalitatief onderzoek
beschrijven en herkennen.
Het antwoord op dit doel, heb ik nergens kunnen vinden.
- Methoden van kwantitatief en kwalitatief beschrijven en herkennen.
Meest gebruikte methoden bij kwantitatief onderzoek zijn:
- Vragenlijsten: een snelle en efficiënte manier om een grote hoeveelheid informatie
te verzamelen.
2
, - Bestaande tests: voor het meten van een groot aantal variabelen zijn eerder
ontwikkelde tests beschikbaar. Hierbij onderwerp je de proefpersonen aan een aantal
opdrachten en observeer je de uitvoering van deze opdrachten. Voorbeelden hiervan
zijn: intelligentietests, evenwichtstests, reactietijd taken en motoriektests. De meeste
testen vereisen een training van degene die de test afneemt.
- Metingen aan het lichaam: hierbij observeer je de lichaamsfuncties indirect met
behulp van verschillende meetinstrumenten. Je kunt hierbij denken aan lichamelijk
onderzoek of het meten van de bloedwaarden.
- Diagnostische tests: vaak zijn diagnostische meetinstrumenten gebaseerd op
metingen aan het lichaam en/of observaties van gedrag door één of meerdere
observatoren. De complexiteit van een diagnostische test kan erg variëren. Meestal
worden deze tests gebruikt voor klinische doeleinden, maar je kunt ze ook inzetten
voor het uitvoeren van een onderzoek.
De meest gebruikte methoden bij kwalitatief onderzoek zijn:
- Interviews: je verzamelt de gegevens door direct mondeling contact. Gegevens voor
het onderzoek verzamel je meestal op systematische wijze op een gestructureerde
manier. Je hebt drie soorten interviews. Deze komen in de doelen hieronder terug.
- Focusgroep discussie: hierbij voer je met een representatieve (mensen die met
bepaalde kenmerken een groep vertegenwoordigd) groep van ongeveer zes tot tien
mensen een discussie over een bepaald onderwerp. Het doel is om ideeën te
generen, achtergronden en mogelijke verklaringen te vinden of ervaringen op te
schrijven. Vooraf wordt er een checklist opgesteld waarvan je vragen stelt aan de
groep. De groepsdynamiek kan elkaar stimuleren, maar ook ervoor zorgen dat de
deelnemers conformeren aan de mening van anderen en de dominante groepsleden
een grote stempel op de uitkomst drukken.
- Observatie: dit is een goede meetmethode als het gaat om het gedrag van mensen
meten. Het moet wel gaan om het gedrag wat nu vertoond wordt. Vaak wordt het
gedrag opgenomen met videoapparatuur. Er zijn vier verschillende vormen van
observatie. Deze vind je in de doelen hieronder terug.
(Onderzoek in de gezondheidszorg. Blz. 90-92).
- Verschillende soorten observatie beschrijven en herkennen.
Er zijn vier soorten observaties:
1. Gestructureerde observatie: hierbij maakt je meestal gebruik van een
observatieschema met duidelijk omschreven observatiecategorieën.
2. Ongestructureerde observatie: hierbij gaat het om een beschrijving van de situatie. Er
is vooraf niet exact vastgelegd welke gedragingen je precies observeert.
3. Participerende observatie: hierbij maak je als observator zelf deel uit van de te
observeren situatie.
4. Niet-participerende observatie: hierbij sta je als observator buiten de situatie.
(Onderzoek in de gezondheidszorg. Blz. 92).
- Verschillende vormen van interviews beschrijven en herkennen.
Er zijn drie soorten interviews:
1. Gestructureerde interviews: een methode waarbij de antwoord categorieën al van
tevoren vaststaan en je alleen nog maar het antwoord hoeft aan te kruisen.
3
, 2. Semigestructureerde interviews: hierbij liggen de onderwerpen die je wilt behandelen
wel vast en er is een globaal idee van de vragen die je wil gaan stellen bij ieder
onderwerp, maar er zijn geen gestructureerde antwoord categorieën.
3. Ongestructureerde interviews: hierbij ligt alleen de beginvraag en het onderwerp vast.
De rest van de vragen hangen af van de antwoorden die de proefpersoon geeft.
Hierdoor kun je diep op het interview gaan, maar het nadeel hieraan is dat je de
conclusies niet kan generaliseren.
(Onderzoek in de gezondheidszorg. Blz. 91-92).
- Beschrijven en herkennen wat de betrouwbaarheid van meetinstrumenten is.
Betrouwbaarheid, ook wel precisie en
reproduceerbaarheid genoemd, geeft aan hoe precies
de meting is. Bij betrouwbaarheid staat de vraag
centraal of je steeds hetzelfde meet. (Onderzoek in
de gezondheidszorg. Blz. 94).
In de volgende filmpjes is betrouwbaarheid uitgelegd:
https://www.youtube.com/watch?v=FeVfuDPQ5Jo en
https://www.youtube.com/watch?v=Uug1UXzfF0I.
- Drie manieren die betrouwbaarheid van een meetinstrument beoordelen beschrijven
en herkennen: intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid, interbeoordelaarsbetrouwbaarheid
en homogeniteit.
- Intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid: hierbij wordt de test door één onderzoeker bij
dezelfde personen herhaald. Als dit steeds dezelfde resultaten oplevert, is er sprake
van een hoge intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid. Het is niet mogelijk bij alle
meetinstrumenten, omdat de eerste meting soms de uitkomsten van de tweede kan
beïnvloeden.
- Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid: hierbij wordt dezelfde test of meting door twee of
meer onderzoekers bij dezelfde personen gedaan. Achteraf wordt gekeken in
hoeverre de verschillende onderzoekers tot dezelfde resultaten komen.
- Homogeniteit: het zegt iets over de mate waarin de scores van proefpersonen op de
afzonderlijke items overeenkomen, dus of de afzonderlijke items inderdaad ongeveer
hetzelfde meten. Bij samengestelde meetinstrumenten vormen meerdere items
(vragen, opdrachten etc.) samen een schaal. De verschillende items meten hetzelfde
aspect. De betrouwbaarheid van een samengesteld meetinstrument wordt o.a.
bepaald door de homogeniteit van de schaal.
(Onderzoek in de gezondheidszorg. Blz. 95-96).
- De validiteit van meetinstrumenten beschrijven en herkennen.
De validiteit, ook wel juistheid of geldigheid genoemd, geeft aan of je wel meet wat je wil
meten. (Onderzoek in de gezondheidszorg. Blz. 96). In de volgende filmpjes is validiteit
uitgelegd: https://www.youtube.com/watch?v=FeVfuDPQ5Jo en
https://www.youtube.com/watch?v=Uug1UXzfF0I.
- De drie soorten validiteit beschrijven en herkennen: inhoudsvaliditeit,
criteriumvaliditeit en begripsvaliditeit.
Er zijn drie soorten validiteit:
1. Inhoudsvaliditeit (content validity): hierbij kijk je of het meetinstrument de
verschillende aspecten van het begrip voldoende weerspiegelt. Dit kun je doen door
het meetinstrument voor te leggen aan experts of vakgenoten. Dit wordt expert
validity genoemd. Als het op het oog wordt bepaald of het meetinstrument meet wat
geacht wordt te meten, spreek je van face validity.
4
Inhoudsopgave
Werkgroep ................................................................................................................................................... 2
Hoorcollege ............................................................................................................................................... 17
Responsiecollege..................................................................................................................................... 54
WGDO ........................................................................................................................................................ 72
PR ............................................................................................................................................................... 82
PRC............................................................................................................................................................. 83
PRC-VT ...................................................................................................................................................... 84
PRVT .......................................................................................................................................................... 86
PRS ............................................................................................................................................................. 90
Bronnen ..................................................................................................................................................... 94
Bijlage 1, Zelfredzaamheidsmatrix ........................................................................................................ 99
Bijlage 2, Voorbeeld zorgadvies mevrouw Yilmaz ............................................................................ 102
1
,Werkgroep
Week 1
De student kan:
- De meetinstrumenten mantelzorgscan en de SNAQ en de MUST beschrijven en
toepassen.
De mantelzorgscan is een instrument voor zorgprofessionals om samen met zorgvragers
en mantelzorgers een (mantel) zorgnetwerk in kaart te brengen. Het biedt inzicht in de
kracht van het informele netwerk van de zorgvrager en de risico’s op overbelasting van
de mantelzorgers. Informatie over het netwerk is belangrijk, omdat zorgen vaak verder
reikt dan slechts het contact tussen één zorgvrager en één mantelzorger. Een genogram
is onderdeel van de mantelscan en hieruit kun je opmaken hoe de familie eruit ziet. In de
volgende link kun je de mantelscan vinden:
https://www.movisie.nl/sites/movisie.nl/files/publication-
attachment/MantelScan%20%5BMOV-177655-0.2%5D.pdf. (Movisie. (Z.d.)).
Een filmpje waarbij uitleg over de mantelscan te zien is:
https://www.youtube.com/watch?time_continue=161&v=7JbD9-9e7uw.
De SNAQ (short nutritional Assessment Questionnaire for residential care) is een
meetinstrument om de herkenning van ondervoeding te verbeteren. (Zorg voor beter.
(Februari 2019)). In het volgende filmpje zie je hoe de SNAQ gebruikt wordt in een
thuissituatie: https://www.youtube.com/watch?time_continue=157&v=_pwUdt_CnSM.
Ten slotte is de MUST (Malnutrition Universal Screening Tool) ook een meetinstrument
voor ondervoeding. Het is een checklist waarbij de mate van ondervoeding kan worden
vastgesteld. De MUST bestaat uit drie vragen die gaan over de BMI, voedselinname en
acute ziekte. (Meetinstrumenten zorg. (Z.d.)).
- Kenmerken van kwantitatief en kwalitatief onderzoek beschrijven en herkennen.
Kenmerken kwantitatief onderzoek:
- Er wordt vooral met cijfers gewerkt;
- Er is vaak een smalle/ kleine onderzoeksvraag;
- Er wordt een meting gedaan;
- Er wordt vaak gekeken naar het verband tussen twee begrippen;
- De onderzoeksvraag staat vast;
- Er is een gesloten onderzoeksvraag à dus antwoord met ‘ja’ of ‘nee’.
Kenmerken kwalitatief onderzoek:
- Er wordt vooral gewerkt met observaties en het gaat over het verkrijgen van
inzichten;
- Er is vaak een brede onderzoeksvraag;
- Er is een open onderzoeksvraag;
- De onderzoeksvraag kan nog veranderd worden.
(Wetenschap info nu. (Januari 2018)).
- De begrippen van kwaliteitseisen van kwantitatief en kwalitatief onderzoek
beschrijven en herkennen.
Het antwoord op dit doel, heb ik nergens kunnen vinden.
- Methoden van kwantitatief en kwalitatief beschrijven en herkennen.
Meest gebruikte methoden bij kwantitatief onderzoek zijn:
- Vragenlijsten: een snelle en efficiënte manier om een grote hoeveelheid informatie
te verzamelen.
2
, - Bestaande tests: voor het meten van een groot aantal variabelen zijn eerder
ontwikkelde tests beschikbaar. Hierbij onderwerp je de proefpersonen aan een aantal
opdrachten en observeer je de uitvoering van deze opdrachten. Voorbeelden hiervan
zijn: intelligentietests, evenwichtstests, reactietijd taken en motoriektests. De meeste
testen vereisen een training van degene die de test afneemt.
- Metingen aan het lichaam: hierbij observeer je de lichaamsfuncties indirect met
behulp van verschillende meetinstrumenten. Je kunt hierbij denken aan lichamelijk
onderzoek of het meten van de bloedwaarden.
- Diagnostische tests: vaak zijn diagnostische meetinstrumenten gebaseerd op
metingen aan het lichaam en/of observaties van gedrag door één of meerdere
observatoren. De complexiteit van een diagnostische test kan erg variëren. Meestal
worden deze tests gebruikt voor klinische doeleinden, maar je kunt ze ook inzetten
voor het uitvoeren van een onderzoek.
De meest gebruikte methoden bij kwalitatief onderzoek zijn:
- Interviews: je verzamelt de gegevens door direct mondeling contact. Gegevens voor
het onderzoek verzamel je meestal op systematische wijze op een gestructureerde
manier. Je hebt drie soorten interviews. Deze komen in de doelen hieronder terug.
- Focusgroep discussie: hierbij voer je met een representatieve (mensen die met
bepaalde kenmerken een groep vertegenwoordigd) groep van ongeveer zes tot tien
mensen een discussie over een bepaald onderwerp. Het doel is om ideeën te
generen, achtergronden en mogelijke verklaringen te vinden of ervaringen op te
schrijven. Vooraf wordt er een checklist opgesteld waarvan je vragen stelt aan de
groep. De groepsdynamiek kan elkaar stimuleren, maar ook ervoor zorgen dat de
deelnemers conformeren aan de mening van anderen en de dominante groepsleden
een grote stempel op de uitkomst drukken.
- Observatie: dit is een goede meetmethode als het gaat om het gedrag van mensen
meten. Het moet wel gaan om het gedrag wat nu vertoond wordt. Vaak wordt het
gedrag opgenomen met videoapparatuur. Er zijn vier verschillende vormen van
observatie. Deze vind je in de doelen hieronder terug.
(Onderzoek in de gezondheidszorg. Blz. 90-92).
- Verschillende soorten observatie beschrijven en herkennen.
Er zijn vier soorten observaties:
1. Gestructureerde observatie: hierbij maakt je meestal gebruik van een
observatieschema met duidelijk omschreven observatiecategorieën.
2. Ongestructureerde observatie: hierbij gaat het om een beschrijving van de situatie. Er
is vooraf niet exact vastgelegd welke gedragingen je precies observeert.
3. Participerende observatie: hierbij maak je als observator zelf deel uit van de te
observeren situatie.
4. Niet-participerende observatie: hierbij sta je als observator buiten de situatie.
(Onderzoek in de gezondheidszorg. Blz. 92).
- Verschillende vormen van interviews beschrijven en herkennen.
Er zijn drie soorten interviews:
1. Gestructureerde interviews: een methode waarbij de antwoord categorieën al van
tevoren vaststaan en je alleen nog maar het antwoord hoeft aan te kruisen.
3
, 2. Semigestructureerde interviews: hierbij liggen de onderwerpen die je wilt behandelen
wel vast en er is een globaal idee van de vragen die je wil gaan stellen bij ieder
onderwerp, maar er zijn geen gestructureerde antwoord categorieën.
3. Ongestructureerde interviews: hierbij ligt alleen de beginvraag en het onderwerp vast.
De rest van de vragen hangen af van de antwoorden die de proefpersoon geeft.
Hierdoor kun je diep op het interview gaan, maar het nadeel hieraan is dat je de
conclusies niet kan generaliseren.
(Onderzoek in de gezondheidszorg. Blz. 91-92).
- Beschrijven en herkennen wat de betrouwbaarheid van meetinstrumenten is.
Betrouwbaarheid, ook wel precisie en
reproduceerbaarheid genoemd, geeft aan hoe precies
de meting is. Bij betrouwbaarheid staat de vraag
centraal of je steeds hetzelfde meet. (Onderzoek in
de gezondheidszorg. Blz. 94).
In de volgende filmpjes is betrouwbaarheid uitgelegd:
https://www.youtube.com/watch?v=FeVfuDPQ5Jo en
https://www.youtube.com/watch?v=Uug1UXzfF0I.
- Drie manieren die betrouwbaarheid van een meetinstrument beoordelen beschrijven
en herkennen: intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid, interbeoordelaarsbetrouwbaarheid
en homogeniteit.
- Intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid: hierbij wordt de test door één onderzoeker bij
dezelfde personen herhaald. Als dit steeds dezelfde resultaten oplevert, is er sprake
van een hoge intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid. Het is niet mogelijk bij alle
meetinstrumenten, omdat de eerste meting soms de uitkomsten van de tweede kan
beïnvloeden.
- Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid: hierbij wordt dezelfde test of meting door twee of
meer onderzoekers bij dezelfde personen gedaan. Achteraf wordt gekeken in
hoeverre de verschillende onderzoekers tot dezelfde resultaten komen.
- Homogeniteit: het zegt iets over de mate waarin de scores van proefpersonen op de
afzonderlijke items overeenkomen, dus of de afzonderlijke items inderdaad ongeveer
hetzelfde meten. Bij samengestelde meetinstrumenten vormen meerdere items
(vragen, opdrachten etc.) samen een schaal. De verschillende items meten hetzelfde
aspect. De betrouwbaarheid van een samengesteld meetinstrument wordt o.a.
bepaald door de homogeniteit van de schaal.
(Onderzoek in de gezondheidszorg. Blz. 95-96).
- De validiteit van meetinstrumenten beschrijven en herkennen.
De validiteit, ook wel juistheid of geldigheid genoemd, geeft aan of je wel meet wat je wil
meten. (Onderzoek in de gezondheidszorg. Blz. 96). In de volgende filmpjes is validiteit
uitgelegd: https://www.youtube.com/watch?v=FeVfuDPQ5Jo en
https://www.youtube.com/watch?v=Uug1UXzfF0I.
- De drie soorten validiteit beschrijven en herkennen: inhoudsvaliditeit,
criteriumvaliditeit en begripsvaliditeit.
Er zijn drie soorten validiteit:
1. Inhoudsvaliditeit (content validity): hierbij kijk je of het meetinstrument de
verschillende aspecten van het begrip voldoende weerspiegelt. Dit kun je doen door
het meetinstrument voor te leggen aan experts of vakgenoten. Dit wordt expert
validity genoemd. Als het op het oog wordt bepaald of het meetinstrument meet wat
geacht wordt te meten, spreek je van face validity.
4
