Risicotaxatie
Hoorcollege 1
Inhoud van het vak:
Kijken naar kansen en mogelijkheden, risico en beschermingsfactoren in kaart brengen,
systematisch werken, gezin wordt als systeem gezien. Transparant; blijven delen wat je
denkt om uiteindelijk tot een gezamenlijke oplossing te komen.
Het is niet iets vaststaand, het is een clyclus was je altijd weer evalueert.
Je weet nooit zeker of wat je doet het juiste is. Maar je moet altijd de kwaliteit van de twijfel
willen verhogen.
In dit vak worden twee stappen van de NO casusanalyse, nl;
Stap 1; klacht analyse
Stap 2; probleem analyse
2a beschrijving en ordening van problemen in een orthopedagogisch kader
2b risico- en protectieve factoren
2c ernsttaxatie en aansluiting klacht- en probleem analyse (hoe groot is de ernst en
waar zitten de veranderbaarheden)
Risicotaxatie is niet hetzelfde als een diagnostisch proces, maar wel een beginfase ervan.
Dit is een niet te missen stap en zal ook vaak weer terug komen.
Klachtanalyse
Zijn vaak hoe de problemen beleefd worden door de aanmelder en geformuleerd in diens
eigen bewoordingen.
Probleemanalyse in orthopedagogisch kader
Concreet mogelijke beschrijving van actuele gedragingen van het kind en de interacties in de
opvoeding en of onderwijssituatie. Zowel probleem als positief. De beschrijving is dan zonder
verdere interpretatie. De ordening van de beschrijving is bijvoorbeeld met de CAP-J. Van
deze manier wordt tijdens dit vak veel gebruik van gemaakt. Bij de CAP-J is erg breed, je
kijkt naar vijf verschillende gebieden. De CAP-J is wel erg probleemgericht, dus je moet zelf
naar de positieve aspecten gaan kijken. Daarnaast staat hierin een korte samenvatting van
eerder hulpverlening.
Drie verschillende manieren om naar een situatie te kijken;
CAP-J; vijf verschillende gebieden waar weer problematiek ondervalt.
Framework for the assesment of children in need and their ….; kind staat in het midden,
Ontwikkelingsbehoeften van het kind, opvoedingscapaciteiten van de ouder en gezins en
omgevingsfactoren.
Risico- en protectieve factoren
Ordening van de gedrags- en ontwikkelings-, leer- en opvoedingsproblematiek en de
elementen en factoren die de ontwikkeling belemmeren dan wel positief beïnvloeden.
Geen herhalingen van klachtgedrag, maar gaat over uit onderzoek bewezen factoren.
Voor de ordening van kun je gebruik maken van schema’s zoals die van bronnfenbremmer
en bakker.
Deze twee schema’s krijg je tijdens het tentamen en hoef je niet uit je hoofd e leren.
Ernsttaxatie
Afwegen hoe de risico en protectieve factoren zich verhouden en op welke niveaus liggen de
meeste factoren? Micro, macro, meso en ….
Tijdens deze stap ga je ook kijken hoe je deze factoren kunt veranderen. Hoe groot schat je
de veranderbaarheid in?
,Bij ernsttaxatie kijk je in termen van vorm;
- Passend bij normale ontwikkeling en leeftijd
- Duur
- Intensiteit, frequentie en hardnekkigheid
- Breedte situatie gebondenheid. (Is het gedrag in alle situatie of in bepaalde situaties)
Of in termen van gevolgen
- Lijden van stress van ouders en kind
- Brengt het belemmeringen in functioneren
- Brengt het belemmeringen in ontwikkeling?
- Heeft het negatieve effecten op anderen in het systeem?
In iedere stap staan de drie kernconcepten van NVO centraal;
- Dialogisch
- Systeemgericht
- Veranderingsgericht
Je laat dus zien dat je in dialoog bent geweest, je bent systeemgericht bezig geweest, je
hebt breed gekeken en je kijkt naar de veranderbaarheid van het systeem.
Verschillende hulpverleningsparadigma’s
Welke visie heb je?
- Probleem gestuurd,
- Vraag gestuurd.
Probleemgestuurd
Professional definieert wat het probleem is, bedenkt een oplossing en deze professional is
de verantwoordelijkheid. Is inhoudelijk gericht en probleemgericht.
Vraag gestuurd
De cliënt of het cliëntsysteem definieert het probleem. Zij bedenken zelf ook de oplossingen.
Oplossingen van de professional komen vaak uit boeken, de oplossingen van een client niet,
zij bedenken hun eigen oplossing wat vaak ook werkt.
Je bent procesgericht bezig en je bent op sterke punten gericht.
Je zit in een tijdperk van verandering. Het gaat ongelooflijk snel hoe alles verandert. Hierin
wordt eigenaarschap steeds belangrijker; je hebt zelf de regie en verantwoordelijkheid.
De eerste stap van risicotaxatie
Informatie verzamelen;
Je moet weten welke instrumenten je kan en mag gebruiken. Denk daarbij aan de volgende
punten;
- Betrouwbaarheid
- Systematisch
- Transparantie
- Shared decisionmaking
Door het gebruikmaken van instrumenten kijk je vaak breder en zonder eigen mening.
Wat is de rol van de orthopedagoog in het hele proces?
Dit is vooral heel afhankelijk van de plek waar je werkt en op welke manier daar gewerkt
wordt. Het is vooral belangrijk om in dialoog te blijven met de cliënt.
, Hoorcollege 2
Gastdocent Ouder en Kind Team (OKT)
Transformatie jeugdzorg;
Jeugdzorg moest op een andere manier verzorgd worden. alle hulp gaat vanuit
gemeenten, zorginstellingen en onderwijs. Vooral de gemeente is hiervoor verantwoordelijk.
Jeugdhulp moet laagdrempelig zijn, passend onderwijs en speciaal onderwijs moet op orde
zijn, de specialistische jeugdhulp moet aanwezig zijn.
Er is een nieuwe wet ingevoerd. Gemeenten zijn hierdoor bestuurlijk en financieel
verantwoordelijk voor alle jeugdhulp.
Doelstelling van ouder en kind team;
- Zo vroeg mogelijk problemen signaleren
- Advies en ondersteuning en licht ambulante hulp bieden (bijv. zes keer met een
ouder afspreken, of dat een ouder en kind adviseur ook bij de thuissituatie gaat
kijken)
- Sociale veerkracht van een netwerk vergroten. Ruimte aan eigen kracht van het
gezin geven.
- Tijdig en terecht verwijzen naar specialistische zorg. Het aanvragen van deze zorg
doe je nooit alleen!
Op elke basisschool in Amsterdam zit een ouder en kind adviseur. Op deze manier wordt het
laagdrempelig voor ouders en kinderen om binnen te stappen. Deze zijn vaak 1 of twee
dagen in de week aanwezig.
Doelgroep;
- Kinderen in de leeftijd van -9 maanden t/m 18 jaar
- Ouders/opvoeders die opvoed- en opgroei- ondersteuning nodig hebben.
- Jongeren tussen 18-23 jaar met diverse problematiek
- Studenten op het mbo die sociaal-emotioneel vastlopen.
OKT bestaat uit jeugdverpleegkundige en jeugdartsen, ouder en kind adviseurs en
jeugdpsychologen. Ze werken ook samen met de GGD
In de wijk worden ook verschillende dingen georganiseerd door OKT. Zo s er een
opvoedspreekuur, zijn zij elke dag bereikbaar, er zijn activiteiten in de wij zoals avonden voor
tienermeiden of cursussen voor budgetteren. Er wordt een dag voor de jonge mantelzorg
georganiseerd. Ook ondersteunen ze zelfhulpgroepen voor vrouwen.
Preventieve activiteiten van OKT
Trainingen zoals;
- Positief opvoeden
- Sprint
- Etc. zie dia
Rol van de jeugdpsycholoog;
- Handelingsgericht diagnostiek en behandeling
- Ambulante behandeling zo kort en lang als nodig
- Coachen van OKA’s
- Ontwikkelen van beleid binnen het OKT
- Doorverwijzen als specialistische zorg als dit nodig is.
- Multidisciplinaire samenwerking rond cliënt
Gezinsgericht werken in de praktijk;
- Gezin ipv kind alleen
Hoorcollege 1
Inhoud van het vak:
Kijken naar kansen en mogelijkheden, risico en beschermingsfactoren in kaart brengen,
systematisch werken, gezin wordt als systeem gezien. Transparant; blijven delen wat je
denkt om uiteindelijk tot een gezamenlijke oplossing te komen.
Het is niet iets vaststaand, het is een clyclus was je altijd weer evalueert.
Je weet nooit zeker of wat je doet het juiste is. Maar je moet altijd de kwaliteit van de twijfel
willen verhogen.
In dit vak worden twee stappen van de NO casusanalyse, nl;
Stap 1; klacht analyse
Stap 2; probleem analyse
2a beschrijving en ordening van problemen in een orthopedagogisch kader
2b risico- en protectieve factoren
2c ernsttaxatie en aansluiting klacht- en probleem analyse (hoe groot is de ernst en
waar zitten de veranderbaarheden)
Risicotaxatie is niet hetzelfde als een diagnostisch proces, maar wel een beginfase ervan.
Dit is een niet te missen stap en zal ook vaak weer terug komen.
Klachtanalyse
Zijn vaak hoe de problemen beleefd worden door de aanmelder en geformuleerd in diens
eigen bewoordingen.
Probleemanalyse in orthopedagogisch kader
Concreet mogelijke beschrijving van actuele gedragingen van het kind en de interacties in de
opvoeding en of onderwijssituatie. Zowel probleem als positief. De beschrijving is dan zonder
verdere interpretatie. De ordening van de beschrijving is bijvoorbeeld met de CAP-J. Van
deze manier wordt tijdens dit vak veel gebruik van gemaakt. Bij de CAP-J is erg breed, je
kijkt naar vijf verschillende gebieden. De CAP-J is wel erg probleemgericht, dus je moet zelf
naar de positieve aspecten gaan kijken. Daarnaast staat hierin een korte samenvatting van
eerder hulpverlening.
Drie verschillende manieren om naar een situatie te kijken;
CAP-J; vijf verschillende gebieden waar weer problematiek ondervalt.
Framework for the assesment of children in need and their ….; kind staat in het midden,
Ontwikkelingsbehoeften van het kind, opvoedingscapaciteiten van de ouder en gezins en
omgevingsfactoren.
Risico- en protectieve factoren
Ordening van de gedrags- en ontwikkelings-, leer- en opvoedingsproblematiek en de
elementen en factoren die de ontwikkeling belemmeren dan wel positief beïnvloeden.
Geen herhalingen van klachtgedrag, maar gaat over uit onderzoek bewezen factoren.
Voor de ordening van kun je gebruik maken van schema’s zoals die van bronnfenbremmer
en bakker.
Deze twee schema’s krijg je tijdens het tentamen en hoef je niet uit je hoofd e leren.
Ernsttaxatie
Afwegen hoe de risico en protectieve factoren zich verhouden en op welke niveaus liggen de
meeste factoren? Micro, macro, meso en ….
Tijdens deze stap ga je ook kijken hoe je deze factoren kunt veranderen. Hoe groot schat je
de veranderbaarheid in?
,Bij ernsttaxatie kijk je in termen van vorm;
- Passend bij normale ontwikkeling en leeftijd
- Duur
- Intensiteit, frequentie en hardnekkigheid
- Breedte situatie gebondenheid. (Is het gedrag in alle situatie of in bepaalde situaties)
Of in termen van gevolgen
- Lijden van stress van ouders en kind
- Brengt het belemmeringen in functioneren
- Brengt het belemmeringen in ontwikkeling?
- Heeft het negatieve effecten op anderen in het systeem?
In iedere stap staan de drie kernconcepten van NVO centraal;
- Dialogisch
- Systeemgericht
- Veranderingsgericht
Je laat dus zien dat je in dialoog bent geweest, je bent systeemgericht bezig geweest, je
hebt breed gekeken en je kijkt naar de veranderbaarheid van het systeem.
Verschillende hulpverleningsparadigma’s
Welke visie heb je?
- Probleem gestuurd,
- Vraag gestuurd.
Probleemgestuurd
Professional definieert wat het probleem is, bedenkt een oplossing en deze professional is
de verantwoordelijkheid. Is inhoudelijk gericht en probleemgericht.
Vraag gestuurd
De cliënt of het cliëntsysteem definieert het probleem. Zij bedenken zelf ook de oplossingen.
Oplossingen van de professional komen vaak uit boeken, de oplossingen van een client niet,
zij bedenken hun eigen oplossing wat vaak ook werkt.
Je bent procesgericht bezig en je bent op sterke punten gericht.
Je zit in een tijdperk van verandering. Het gaat ongelooflijk snel hoe alles verandert. Hierin
wordt eigenaarschap steeds belangrijker; je hebt zelf de regie en verantwoordelijkheid.
De eerste stap van risicotaxatie
Informatie verzamelen;
Je moet weten welke instrumenten je kan en mag gebruiken. Denk daarbij aan de volgende
punten;
- Betrouwbaarheid
- Systematisch
- Transparantie
- Shared decisionmaking
Door het gebruikmaken van instrumenten kijk je vaak breder en zonder eigen mening.
Wat is de rol van de orthopedagoog in het hele proces?
Dit is vooral heel afhankelijk van de plek waar je werkt en op welke manier daar gewerkt
wordt. Het is vooral belangrijk om in dialoog te blijven met de cliënt.
, Hoorcollege 2
Gastdocent Ouder en Kind Team (OKT)
Transformatie jeugdzorg;
Jeugdzorg moest op een andere manier verzorgd worden. alle hulp gaat vanuit
gemeenten, zorginstellingen en onderwijs. Vooral de gemeente is hiervoor verantwoordelijk.
Jeugdhulp moet laagdrempelig zijn, passend onderwijs en speciaal onderwijs moet op orde
zijn, de specialistische jeugdhulp moet aanwezig zijn.
Er is een nieuwe wet ingevoerd. Gemeenten zijn hierdoor bestuurlijk en financieel
verantwoordelijk voor alle jeugdhulp.
Doelstelling van ouder en kind team;
- Zo vroeg mogelijk problemen signaleren
- Advies en ondersteuning en licht ambulante hulp bieden (bijv. zes keer met een
ouder afspreken, of dat een ouder en kind adviseur ook bij de thuissituatie gaat
kijken)
- Sociale veerkracht van een netwerk vergroten. Ruimte aan eigen kracht van het
gezin geven.
- Tijdig en terecht verwijzen naar specialistische zorg. Het aanvragen van deze zorg
doe je nooit alleen!
Op elke basisschool in Amsterdam zit een ouder en kind adviseur. Op deze manier wordt het
laagdrempelig voor ouders en kinderen om binnen te stappen. Deze zijn vaak 1 of twee
dagen in de week aanwezig.
Doelgroep;
- Kinderen in de leeftijd van -9 maanden t/m 18 jaar
- Ouders/opvoeders die opvoed- en opgroei- ondersteuning nodig hebben.
- Jongeren tussen 18-23 jaar met diverse problematiek
- Studenten op het mbo die sociaal-emotioneel vastlopen.
OKT bestaat uit jeugdverpleegkundige en jeugdartsen, ouder en kind adviseurs en
jeugdpsychologen. Ze werken ook samen met de GGD
In de wijk worden ook verschillende dingen georganiseerd door OKT. Zo s er een
opvoedspreekuur, zijn zij elke dag bereikbaar, er zijn activiteiten in de wij zoals avonden voor
tienermeiden of cursussen voor budgetteren. Er wordt een dag voor de jonge mantelzorg
georganiseerd. Ook ondersteunen ze zelfhulpgroepen voor vrouwen.
Preventieve activiteiten van OKT
Trainingen zoals;
- Positief opvoeden
- Sprint
- Etc. zie dia
Rol van de jeugdpsycholoog;
- Handelingsgericht diagnostiek en behandeling
- Ambulante behandeling zo kort en lang als nodig
- Coachen van OKA’s
- Ontwikkelen van beleid binnen het OKT
- Doorverwijzen als specialistische zorg als dit nodig is.
- Multidisciplinaire samenwerking rond cliënt
Gezinsgericht werken in de praktijk;
- Gezin ipv kind alleen
