Capita Selecta Semester 1 & 2
Cervicale arteriën in relatie tot Manuele Therapie
Hemodynamisch denken
Manuele Therapie van de Cervicale Wervelkolom ad modum SOMT
- Jaren 80
o Weefselspecifiek redeneren en Osteokinematica
o Functionele Vertebro-Basilaire Insufficiëntie Segmentale Stoornis /
Orthosympatische Dysregulatie (Oostendorp v. R.) → zenuwsysteem ontregelt was
en manipuleren = kramptoestand MAAR dat is helemaal niet waar
- Jaren 90
o Osteo-kinematica -> Artro-kinematica
o Weefselspecifiek -> Evidence Based Practice
- Discussie Risk- Benefit van Cervicale Manipulaties -> hemodynamisch denken
Risico’s (Hoog-)Cervicale Manipulaties
- Kans serieuze complicaties zeer laag, impact hoog
- NNH 1/400.000-1/1.3miljoen = zeer veel
- VS 18-38 miljoen cervicale manipulaties/jaar
- Complicaties:
o Dislocatie 1% -> atlas (sub-) luxatie
o Ruggenmerg-letsel 19% → in nek niet veel ruimte voor ruggenmerg, daarom alleen
manipuleren in flexie want ruggenmerg verkleind (wordt uitgerokken) en het
wervelkanaal wordt groter
o Arteriële dysfunctie/ Cervical Artery Dissection (CAD) 50-82% → dissectie = scheuren
o Stroke na CAD binnen week na huisartsbezoek/chiropactorbezoek Odds Ratio = 1
→ veel meer toeval! Kan evengoed bij een huisarts gebeuren
Cervical Artery Dissection (CAD)
- Internal Carotic Dissection ICAD : Vertebral Artery Disscetion VAD -> 2:1 → 2x zoveel carotis
- Leeftijdsgroep:
o ICAD 34-54 → jongeren waarbij je denk die zijn geen risico, heb je meer ICAD
o VAD >54 → miss eerder dissectie bij vertebralis bij ouderen door artrose van de
wervels?
- Ontstaan:
o 61% spontaan
o 30% associatie met triviaal trauma → hoofd stoten, hoest en nies..
o 9% associatie met spinale manipulatie
- Echter Van alle CVA gevallen in Ontario over 6 jaar is 1,6% in de week voorafgaand cervicaal
gemanipuleerd → we moeten het risico niet relativeren, maar het komt helemaal niet zo
veel voor, het kan evengoed van bij de kapper in de pompbak voorkomen
,Cervicale arteriën
Gele pijl:
risicogebied van
vertebralis
Arteria vertebralis
onder C6-7 kan weinig met vertebralis vertebralis komt van foramen transversarium
gebeuren, want daar is de arterie vrij van de van C2 en gaat naar FT C1 en vormt later
wervelkolom a. basillaris
vanaf C6 komt het in de wervelkolom, grote lus
rond C1 rotatie c1-2: 45° graden
draaiing zorgt voor verlenging a. basillaris en
vertebralis
,A. vertebralis extra-cranieel verzorgingsgebied → a. spinalis anterior in meeste gevallen uit één
dominante a. vertebralis
Arteria vertebralis sinistra 35% dominant, is enkelzijdig aangelegd en wordt gevoed door
a. vertebralis dextra 23% dominant een vertebralis, hier een probleem heb je een
groot uitvalsgebied centraal in het ruggenmerg
naar rechts roteren sluit je de linker
a . vertebralis af dus je bent de rechter aan
het testen (want de linker sluit je fysiologisch
60% af) je kijkt op de rechter nog voldoende
lumen heeft om voor bloedvoorziening te
zorgen
soms krijgt spinalis anterior soms een
anterior radicularis = een arterie die met de
radix mee door het dura van het ruggenmerg
gaat --> als je die raakt heb je niet direct een
probleem ruggenmerg, maar wel van de
adamkeiwicz
Adamkeiwicz = voeder ruggenmerg, als die
een probleem heeft heb je een dwarslaesie =
is een middilary feeder
Arteria Vertebralis intra-cranieel verzorgingsgebied → relatie hersenzenuwen-hersenstam
dizziness, disfagie, dysartrie (hypoglosus...), diplopie en droppiness (gevoel wegzakken) neasea,
numbness in face (trigeminus), nystagmus (adbucens, occulomorius..) --> we vragen al die functies
want zijn hersenzenuw functies die we uitvragen en die liggen allemaal in het gebied van de
vertebralis
, eerste vertebralis aftakking is voor achterste
onderste deel cerebellum
worden soms geraakt als er een trombus
wordt gevormd
Arteria vertebralis dissectie symptomen
Wallenbergsyndroom:
- → A. cerebelli posterior inferior syndroom → deze arterie is op dat moment geblokkeerd
- Plotse duizeligheid, braken, heesheid, slikproblemen, hik en nystagmus, Horner syndroom,
uitval n.trigeminus en autistische verschijnselen.
Locked in syndroom:
- Pseudo coma
- Is al een stap verder
- Infarct voorste deel van pons door trauma of trombose in a. Basilaris
- Neurologische aandoening met wegvallen van alle communicatie-mogelijkheden van patiënt
Arteria carotis interna
Cervicale arteriën in relatie tot Manuele Therapie
Hemodynamisch denken
Manuele Therapie van de Cervicale Wervelkolom ad modum SOMT
- Jaren 80
o Weefselspecifiek redeneren en Osteokinematica
o Functionele Vertebro-Basilaire Insufficiëntie Segmentale Stoornis /
Orthosympatische Dysregulatie (Oostendorp v. R.) → zenuwsysteem ontregelt was
en manipuleren = kramptoestand MAAR dat is helemaal niet waar
- Jaren 90
o Osteo-kinematica -> Artro-kinematica
o Weefselspecifiek -> Evidence Based Practice
- Discussie Risk- Benefit van Cervicale Manipulaties -> hemodynamisch denken
Risico’s (Hoog-)Cervicale Manipulaties
- Kans serieuze complicaties zeer laag, impact hoog
- NNH 1/400.000-1/1.3miljoen = zeer veel
- VS 18-38 miljoen cervicale manipulaties/jaar
- Complicaties:
o Dislocatie 1% -> atlas (sub-) luxatie
o Ruggenmerg-letsel 19% → in nek niet veel ruimte voor ruggenmerg, daarom alleen
manipuleren in flexie want ruggenmerg verkleind (wordt uitgerokken) en het
wervelkanaal wordt groter
o Arteriële dysfunctie/ Cervical Artery Dissection (CAD) 50-82% → dissectie = scheuren
o Stroke na CAD binnen week na huisartsbezoek/chiropactorbezoek Odds Ratio = 1
→ veel meer toeval! Kan evengoed bij een huisarts gebeuren
Cervical Artery Dissection (CAD)
- Internal Carotic Dissection ICAD : Vertebral Artery Disscetion VAD -> 2:1 → 2x zoveel carotis
- Leeftijdsgroep:
o ICAD 34-54 → jongeren waarbij je denk die zijn geen risico, heb je meer ICAD
o VAD >54 → miss eerder dissectie bij vertebralis bij ouderen door artrose van de
wervels?
- Ontstaan:
o 61% spontaan
o 30% associatie met triviaal trauma → hoofd stoten, hoest en nies..
o 9% associatie met spinale manipulatie
- Echter Van alle CVA gevallen in Ontario over 6 jaar is 1,6% in de week voorafgaand cervicaal
gemanipuleerd → we moeten het risico niet relativeren, maar het komt helemaal niet zo
veel voor, het kan evengoed van bij de kapper in de pompbak voorkomen
,Cervicale arteriën
Gele pijl:
risicogebied van
vertebralis
Arteria vertebralis
onder C6-7 kan weinig met vertebralis vertebralis komt van foramen transversarium
gebeuren, want daar is de arterie vrij van de van C2 en gaat naar FT C1 en vormt later
wervelkolom a. basillaris
vanaf C6 komt het in de wervelkolom, grote lus
rond C1 rotatie c1-2: 45° graden
draaiing zorgt voor verlenging a. basillaris en
vertebralis
,A. vertebralis extra-cranieel verzorgingsgebied → a. spinalis anterior in meeste gevallen uit één
dominante a. vertebralis
Arteria vertebralis sinistra 35% dominant, is enkelzijdig aangelegd en wordt gevoed door
a. vertebralis dextra 23% dominant een vertebralis, hier een probleem heb je een
groot uitvalsgebied centraal in het ruggenmerg
naar rechts roteren sluit je de linker
a . vertebralis af dus je bent de rechter aan
het testen (want de linker sluit je fysiologisch
60% af) je kijkt op de rechter nog voldoende
lumen heeft om voor bloedvoorziening te
zorgen
soms krijgt spinalis anterior soms een
anterior radicularis = een arterie die met de
radix mee door het dura van het ruggenmerg
gaat --> als je die raakt heb je niet direct een
probleem ruggenmerg, maar wel van de
adamkeiwicz
Adamkeiwicz = voeder ruggenmerg, als die
een probleem heeft heb je een dwarslaesie =
is een middilary feeder
Arteria Vertebralis intra-cranieel verzorgingsgebied → relatie hersenzenuwen-hersenstam
dizziness, disfagie, dysartrie (hypoglosus...), diplopie en droppiness (gevoel wegzakken) neasea,
numbness in face (trigeminus), nystagmus (adbucens, occulomorius..) --> we vragen al die functies
want zijn hersenzenuw functies die we uitvragen en die liggen allemaal in het gebied van de
vertebralis
, eerste vertebralis aftakking is voor achterste
onderste deel cerebellum
worden soms geraakt als er een trombus
wordt gevormd
Arteria vertebralis dissectie symptomen
Wallenbergsyndroom:
- → A. cerebelli posterior inferior syndroom → deze arterie is op dat moment geblokkeerd
- Plotse duizeligheid, braken, heesheid, slikproblemen, hik en nystagmus, Horner syndroom,
uitval n.trigeminus en autistische verschijnselen.
Locked in syndroom:
- Pseudo coma
- Is al een stap verder
- Infarct voorste deel van pons door trauma of trombose in a. Basilaris
- Neurologische aandoening met wegvallen van alle communicatie-mogelijkheden van patiënt
Arteria carotis interna
