Franz Grillparzer
DER ARME
SPIELLMANN
Jade Herder
Boekverslag 4
12 maart, 2024
Duits – R. Plazier
, Schrijver
Franz Grillparzer was een Oostenrijkse schrijver, die wordt
beschouwd als de belangrijkste Oostenrijkse toneelschrijver van de 19e
eeuw. Hij heeft de oratie van Ludwig van Beethoven geschreven en ook
de tekst op de grafsteen van zijn vriend Franz Schubert.
Hij is geboren in Wenen op 15 januari in 1791 en daar ook overleden op
21 januari 1872, op 81-jarige leeftijd. Zijn vader was een advocaat en
de bedoeling was dat hij ook rechten zou gaan studeren. Dit heeft
hij later in 1807 ook voor een tijdje gedaan. In 1811 heeft hij
hiervoor zijn diploma gehaald. Hij ging te werk als o.a.
bibliothecaris en kamergeleerde. In 1818 werd hij voor vijf jaar
lang als keizerlijke toneeldichter benoemd en ook directeur van het
Burgtheater in Wenen, door het succes van zijn twee toneelstukken ‘Die Ahnfrau’ en
‘Sappho’.
Franz Grillparzer twijfelde altijd erg aan zijn eigen werken. Hij was erg kritisch en wanneer
een werk niet goed ontvangen werd in het publiek, wilde hij geen stukken meer voordragen
op het theater en was hij bij belangrijke evenementen afwezig. Grillparzer hield van reizen en
bezocht alle belangrijke Europese landen. In Weimar (Duitsland) heeft hij Goethe ontmoet, in
Dresden (Duitsland) Ludwig Tieck en in Parijs Heinrich Heine. Tot zijn eigen verbazing werd
hij de populairste auteur van de tijd en werd hij gerangschikt tussen schrijvers als Goethe en
Schiller.
De werken van Grillparzer gaan vaak over de strijd tussen vrijheid en de plichten van de
mens. Dit is terug te zien in ‘Der arme Spielmann’ en in de tragedies ‘König Ottokars Glück
und Ende’ en ‘Ein treuer Diener seines Herrn’. De vraag die vaak in Grillparzers werk
centraal staat is; hoe kan een mens gelukkig zijn, zonder amoreel te zijn? Veel van zijn
werken lijken te behoren tot de Biedermeier, maar Grillparzer heeft ook een aantal
‘dromerige’ stukken die hij in de nasleep van de Romantiek heeft geschreven.
Titelverklaring
‘Der arme Spielmann’ is vertaald: de arme musicus. Dit verwijst naar de man die viool speelt
en die de ik-persoon aan het begin van het verhaal tegenkomt.
Novelle
Dit boek is een novelle, omdat het een kort prozaverhaal is. Er zijn weinig personages met een
eenvoudige structuur.
DER ARME
SPIELLMANN
Jade Herder
Boekverslag 4
12 maart, 2024
Duits – R. Plazier
, Schrijver
Franz Grillparzer was een Oostenrijkse schrijver, die wordt
beschouwd als de belangrijkste Oostenrijkse toneelschrijver van de 19e
eeuw. Hij heeft de oratie van Ludwig van Beethoven geschreven en ook
de tekst op de grafsteen van zijn vriend Franz Schubert.
Hij is geboren in Wenen op 15 januari in 1791 en daar ook overleden op
21 januari 1872, op 81-jarige leeftijd. Zijn vader was een advocaat en
de bedoeling was dat hij ook rechten zou gaan studeren. Dit heeft
hij later in 1807 ook voor een tijdje gedaan. In 1811 heeft hij
hiervoor zijn diploma gehaald. Hij ging te werk als o.a.
bibliothecaris en kamergeleerde. In 1818 werd hij voor vijf jaar
lang als keizerlijke toneeldichter benoemd en ook directeur van het
Burgtheater in Wenen, door het succes van zijn twee toneelstukken ‘Die Ahnfrau’ en
‘Sappho’.
Franz Grillparzer twijfelde altijd erg aan zijn eigen werken. Hij was erg kritisch en wanneer
een werk niet goed ontvangen werd in het publiek, wilde hij geen stukken meer voordragen
op het theater en was hij bij belangrijke evenementen afwezig. Grillparzer hield van reizen en
bezocht alle belangrijke Europese landen. In Weimar (Duitsland) heeft hij Goethe ontmoet, in
Dresden (Duitsland) Ludwig Tieck en in Parijs Heinrich Heine. Tot zijn eigen verbazing werd
hij de populairste auteur van de tijd en werd hij gerangschikt tussen schrijvers als Goethe en
Schiller.
De werken van Grillparzer gaan vaak over de strijd tussen vrijheid en de plichten van de
mens. Dit is terug te zien in ‘Der arme Spielmann’ en in de tragedies ‘König Ottokars Glück
und Ende’ en ‘Ein treuer Diener seines Herrn’. De vraag die vaak in Grillparzers werk
centraal staat is; hoe kan een mens gelukkig zijn, zonder amoreel te zijn? Veel van zijn
werken lijken te behoren tot de Biedermeier, maar Grillparzer heeft ook een aantal
‘dromerige’ stukken die hij in de nasleep van de Romantiek heeft geschreven.
Titelverklaring
‘Der arme Spielmann’ is vertaald: de arme musicus. Dit verwijst naar de man die viool speelt
en die de ik-persoon aan het begin van het verhaal tegenkomt.
Novelle
Dit boek is een novelle, omdat het een kort prozaverhaal is. Er zijn weinig personages met een
eenvoudige structuur.