Nek-schouderklachten
Casus ‘Nek-schouderklachten’
Naam: Dhr. H., leeftijd: 50 jaar
Diagnose: nek-schouderklachten
Verwijzing huisarts: tendomyogene Nek-schouderklachten
Korte beschrijving aandoening
Tendomyogene klachten zijn klachten op het gebied van pezen en spieren. In dit geval gaat het dus
om klachten aan spieren en pezen in het nek-schoudergebied.
Echter is een pathoanatomische diagnose erg moeilijk te stellen. Bij 80-90% van de patiënten met
nekklachten is er geen aantoonbare stoornis in structuur die met de klachten correleert. Dit wordt a-
specifieke nekpijn genoemd.
Waar kunnen klachten mogelijk (nog meer) vandaan komen?
- Triggerpoints
Triggerpoints komen voor in dwarsgestreepte spieren en voornamelijk in de global movers.
Deze spieren zijn eerder vermoeid dan andere spieren en raken dus snel overbelast wanneer
de local en global stabilizers een verminderd functioneren hebben. De tonus van de global
movers zal hierbij hoger worden (kan dus bij verkeerde houding). Symptomen triggerpoints?
‘Erwtje’ te palperen in spierbuik van de desbetreffende spier
Twitchrespons (verkramping van de spier als reflex bij palpatie); uitstralende pijn naar
bijbehorend gebied
Pijn bij druk op triggerpoint is de voor de patiënt herkenbare pijn
Pijn dooft na enige tijd druk geven op triggerpoint uit
Jumpsign (schrikreactie van de spier)
Een triggerpoint bestaat uit een aantal sarcomeren die in contractiestand blijven en niet meer
kunnen ontspannen. Deze plek is dan pijnlijk en overgevoelig
- Verkeerde houding
Langdurig aannemen van een verkeerde houding zorgt voor grote last op de cervicale
wervelkolom en schouders. Hierdoor kunnen triggerpoints ontstaan (omdat spieren
‘overbelast’ raken), maar ook een posturaal-, dysfunctie of derangementsyndroom zijn
mogelijk. Verder ook kans op hernia.
- Stress
Stress zorgt vaak voor een verhoogde spiertonus (je hoort vaak dat bij mensen dan het hele
nek-schoudergebied vast zit)
- Whiplash (zie casus ‘whiplash’)
- Artrose
Artrose in de cervicale wervelkolom kan ook oorzaak zijn van klachten. Gewrichten zullen niet
soepel over elkaar lopen, maar ook is er kans op beknelling van zenuwwortels of bloedvaten
(a. vertebralis).
In het onderzoek is het van belang er proberen achter te komen welke structuur de klachten
veroorzaakt, zodat daar een passend behandelplan voor kan worden gemaakt.
, Wat zijn de kenmerken en oorzaken?
Lichamelijke oorzaken van nek- en schouderklachten zijn grofweg onder te verdelen in drie groepen.
Bij de eerste groep worden de klachten veroorzaakt door een spieren-probleem (myogene klachten),
bij de tweede groep is de oorzaak meer bij bot en gewrichtsproblemen te zoeken (artrogene klachten),
bij de derde groep gaat het om klachten waarbij het probleem meer met zenuwen te maken heeft
(neurogeen). Vaak is er sprake van een combinatie van deze klachten en zullen ze elkaar
beïnvloeden.
Bij myogene klachten worden de klachten vaak erger in de loop van de dag, voornamelijk op drukke
dagen (zowel mentaal als fysiek) zijn de klachten meer aanwezig. Ook ’s nachts kunnen myogene
klachten verergeren, dit heeft dan vaak te maken met een verkeerde houding in bed (b.v. buikslapen),
of een slechte matras en/of kussen.
Bij artrogene klachten verergert de pijn vaak op het moment dat er na het rusten weer bewogen gaat
worden (b.v. ’s morgens bij het opstaan). Bij artrogene klachten ontstaan bijna altijd ook myogene
problemen, omdat door de pijn de spieren meer worden aangespannen en op die manier uiteindelijk
weer pijnlijk worden.
Bij neurogene klachten wordt de pijn veroorzaakt door een afknelling of een beschadiging van een
zenuw. De pijn wordt vaak op een andere plek gevoeld dan waar het daadwerkelijke probleem zich
bevindt. Bijvoorbeeld pijn in de arm door een afknelling in de schouder. Er zal altijd eerst moeten
worden gekeken waar de zenuwprikkeling vandaan komt. Komt het uit de nek doordat er een
tussenwevelschijf uitpuilt? (Nek-hernia). Of wordt er een zenuw geprikkeld op een andere plek in de
nek, het sleutelbeen, het schouderblad of het schoudergewricht? Of ligt de oorzaak toch ergens
anders.
Onderzoek
Anamnese
Voorbeeldvragen anamnese
Gezondheidsprobleem
ICF-model Stoornissen Kunt u me vertellen wat u voor klachten hebt?
- Kunt u aangeven wat u voelt? (en
wanneer?)
- Spierkrachtverlies? Zo ja: waar?
- Sensibiliteitsverlies? Zo ja: wat voelt patiënt,
waar? Uitstraling?
- Pijn? Zo ja: in welke mate (VAS), wanneer,
waar?
- Bewegingsbeperking? Zo ja: waar?
- Crepitaties? (bijv. door artrose)
- Hoofdpijn?
Beperkingen in Wat kunt u niet meer doen door de klachten?
activiteit Wat kunt u nog wel doen?
PSK?
Participatie Zie hierboven
Persoongebonden Hoe ziet je dagelijks leven er uit? (werk, hobby’s
factoren etc.)
Wat heb je aan de klacht gedaan?
Wat doe je op dit moment aan de klacht?
Gebruikt u op dit moment medicijnen?
Heeft u in het verleden veel gesport?
Zwaar werk uitgevoerd?
Heeft persoon overgewicht?
Operaties in het verleden?
Omgevingsfactoren Wat is thuissituatie van patiënt?
Aard van de klacht Zie ICF-model
Casus ‘Nek-schouderklachten’
Naam: Dhr. H., leeftijd: 50 jaar
Diagnose: nek-schouderklachten
Verwijzing huisarts: tendomyogene Nek-schouderklachten
Korte beschrijving aandoening
Tendomyogene klachten zijn klachten op het gebied van pezen en spieren. In dit geval gaat het dus
om klachten aan spieren en pezen in het nek-schoudergebied.
Echter is een pathoanatomische diagnose erg moeilijk te stellen. Bij 80-90% van de patiënten met
nekklachten is er geen aantoonbare stoornis in structuur die met de klachten correleert. Dit wordt a-
specifieke nekpijn genoemd.
Waar kunnen klachten mogelijk (nog meer) vandaan komen?
- Triggerpoints
Triggerpoints komen voor in dwarsgestreepte spieren en voornamelijk in de global movers.
Deze spieren zijn eerder vermoeid dan andere spieren en raken dus snel overbelast wanneer
de local en global stabilizers een verminderd functioneren hebben. De tonus van de global
movers zal hierbij hoger worden (kan dus bij verkeerde houding). Symptomen triggerpoints?
‘Erwtje’ te palperen in spierbuik van de desbetreffende spier
Twitchrespons (verkramping van de spier als reflex bij palpatie); uitstralende pijn naar
bijbehorend gebied
Pijn bij druk op triggerpoint is de voor de patiënt herkenbare pijn
Pijn dooft na enige tijd druk geven op triggerpoint uit
Jumpsign (schrikreactie van de spier)
Een triggerpoint bestaat uit een aantal sarcomeren die in contractiestand blijven en niet meer
kunnen ontspannen. Deze plek is dan pijnlijk en overgevoelig
- Verkeerde houding
Langdurig aannemen van een verkeerde houding zorgt voor grote last op de cervicale
wervelkolom en schouders. Hierdoor kunnen triggerpoints ontstaan (omdat spieren
‘overbelast’ raken), maar ook een posturaal-, dysfunctie of derangementsyndroom zijn
mogelijk. Verder ook kans op hernia.
- Stress
Stress zorgt vaak voor een verhoogde spiertonus (je hoort vaak dat bij mensen dan het hele
nek-schoudergebied vast zit)
- Whiplash (zie casus ‘whiplash’)
- Artrose
Artrose in de cervicale wervelkolom kan ook oorzaak zijn van klachten. Gewrichten zullen niet
soepel over elkaar lopen, maar ook is er kans op beknelling van zenuwwortels of bloedvaten
(a. vertebralis).
In het onderzoek is het van belang er proberen achter te komen welke structuur de klachten
veroorzaakt, zodat daar een passend behandelplan voor kan worden gemaakt.
, Wat zijn de kenmerken en oorzaken?
Lichamelijke oorzaken van nek- en schouderklachten zijn grofweg onder te verdelen in drie groepen.
Bij de eerste groep worden de klachten veroorzaakt door een spieren-probleem (myogene klachten),
bij de tweede groep is de oorzaak meer bij bot en gewrichtsproblemen te zoeken (artrogene klachten),
bij de derde groep gaat het om klachten waarbij het probleem meer met zenuwen te maken heeft
(neurogeen). Vaak is er sprake van een combinatie van deze klachten en zullen ze elkaar
beïnvloeden.
Bij myogene klachten worden de klachten vaak erger in de loop van de dag, voornamelijk op drukke
dagen (zowel mentaal als fysiek) zijn de klachten meer aanwezig. Ook ’s nachts kunnen myogene
klachten verergeren, dit heeft dan vaak te maken met een verkeerde houding in bed (b.v. buikslapen),
of een slechte matras en/of kussen.
Bij artrogene klachten verergert de pijn vaak op het moment dat er na het rusten weer bewogen gaat
worden (b.v. ’s morgens bij het opstaan). Bij artrogene klachten ontstaan bijna altijd ook myogene
problemen, omdat door de pijn de spieren meer worden aangespannen en op die manier uiteindelijk
weer pijnlijk worden.
Bij neurogene klachten wordt de pijn veroorzaakt door een afknelling of een beschadiging van een
zenuw. De pijn wordt vaak op een andere plek gevoeld dan waar het daadwerkelijke probleem zich
bevindt. Bijvoorbeeld pijn in de arm door een afknelling in de schouder. Er zal altijd eerst moeten
worden gekeken waar de zenuwprikkeling vandaan komt. Komt het uit de nek doordat er een
tussenwevelschijf uitpuilt? (Nek-hernia). Of wordt er een zenuw geprikkeld op een andere plek in de
nek, het sleutelbeen, het schouderblad of het schoudergewricht? Of ligt de oorzaak toch ergens
anders.
Onderzoek
Anamnese
Voorbeeldvragen anamnese
Gezondheidsprobleem
ICF-model Stoornissen Kunt u me vertellen wat u voor klachten hebt?
- Kunt u aangeven wat u voelt? (en
wanneer?)
- Spierkrachtverlies? Zo ja: waar?
- Sensibiliteitsverlies? Zo ja: wat voelt patiënt,
waar? Uitstraling?
- Pijn? Zo ja: in welke mate (VAS), wanneer,
waar?
- Bewegingsbeperking? Zo ja: waar?
- Crepitaties? (bijv. door artrose)
- Hoofdpijn?
Beperkingen in Wat kunt u niet meer doen door de klachten?
activiteit Wat kunt u nog wel doen?
PSK?
Participatie Zie hierboven
Persoongebonden Hoe ziet je dagelijks leven er uit? (werk, hobby’s
factoren etc.)
Wat heb je aan de klacht gedaan?
Wat doe je op dit moment aan de klacht?
Gebruikt u op dit moment medicijnen?
Heeft u in het verleden veel gesport?
Zwaar werk uitgevoerd?
Heeft persoon overgewicht?
Operaties in het verleden?
Omgevingsfactoren Wat is thuissituatie van patiënt?
Aard van de klacht Zie ICF-model
