Geschiedenis overzicht
Hoofdstuk 5 ‘Tijd van de ontdekkers en hervormers’
Samenvatting
Paragraaf 5.1 ‘Renaissance en humanisme’
Renaissance in Italië
De internationale handel kwam in het noorden van Italië op waardoor er daar relatief veel rijke
handelaren waren. In Italië kwam de renaissance op dit had een aantal oorzaken:
1) Grote groepen mensen hadden interesse in kunstwerken en hadden er veel geld voor over.
2) In Italië was er nog klassiek erfgoed aanwezig.
De klassieke werken zijn bijvoorbeeld oude gebouwen en kunstwerken uit de Romeinse tijd. De
renaissance is de wedergeboorte van de klassieke oudheid. Hoge adel en vorsten streefden naar
macht met pracht en praal. Veel kunstenaars kregen de opdracht om kunstwerken te maken voor
kerken en paleizen.
Humanisme
In de middeleeuwen was de denkwereld vooral gericht op het geloof. In de tijd van de renaissance
kwam er een andere levenshouding. Mensen gingen met elkaar meer discussiëren over bijvoorbeeld
politiek, godsdienst en moraal. Ze wilden de wereld beter begrijpen en als dat mogelijk was ook
verbeteren. De levenshouding die toen ontwikkelde was het humanisme. Ook werd het menselijk
lichaam beter ontdekt en kwamen ze meer te weten over de bouw en werking van het lichaam. Ze
gingen nog wel uit van theorieën uit de oudheid, maar deze volgde ze niet kritiekloos.
Paragraaf 5.2 ‘Ontdekkers van nieuwe werelden’
Wereldbeeld rond 1450
Eerst was het wereldbeeld beperkt rond 1450. Maar in de late middeleeuwen werd handel steeds
internationaler. Zo handelden ze in Noord-Afrika en Azië met elkaar en samen met de producten uit
het Middellandse Zeegebied werden die onder andere naar Brugge gebracht. Brugge werd het
handelsknooppunt tussen beide handelsnetwerken. De topografische kaart van het Middellandse
Zeegebied was zeer gedetailleerd en betrouwbaar door alle handelscontacten. De wereldkaart
daarentegen was dit nog niet. Toscanelli bestudeerde kaarten uit oudheid en combineerde de
gegevens met de kaarten van de Europese en Arabische kennis over de zeeroutes en kustlijnen.
Portugezen gaan voor
In Portugal en Spanje waren Aziatische producten erg duur. De Portugezen wilden een zeeroute naar
Indië vinden zodat ze zelf konden handelen met Indië. Dit zou via de Afrikaanse kunnen gaan en
daar hadden ze onderweg telkens een basis voor verdere reizen. In 1497 werd de westkust van India
bereikt en bezette ze deze kustplaatsen en eilanden met forten en soldaten. Dit werden factorijen
genoemd en hier dreven ze handel met de inheemse bevolking. Er waren nu wel twee routes naar
Azië gevonden, de Portugezen hadden de zeeroute en de Ottomanen en Arabieren de landroute.
Spanje volgt Portugal
Spanje was ook geïnteresseerd in een route naar Azië. Columbus had de kaart van Toscanelli en
vroeg geld aan de Portugese koning om dit uit te voeren, maar dit wees hij af. De Spaanse koning
toonde wel interesse en zo ging Columbus met drie schepen zijn route varen. Vijf weken later
arriveerde hij in de Caraïben en noemde hij de inwoners daar indianen. Hij dacht dat hij Indië had
bereikt maar ontdekte Amerika. In 1494 kwam het Verdrag van Tordesillas om een oorlog te
Hoofdstuk 5 ‘Tijd van de ontdekkers en hervormers’
Samenvatting
Paragraaf 5.1 ‘Renaissance en humanisme’
Renaissance in Italië
De internationale handel kwam in het noorden van Italië op waardoor er daar relatief veel rijke
handelaren waren. In Italië kwam de renaissance op dit had een aantal oorzaken:
1) Grote groepen mensen hadden interesse in kunstwerken en hadden er veel geld voor over.
2) In Italië was er nog klassiek erfgoed aanwezig.
De klassieke werken zijn bijvoorbeeld oude gebouwen en kunstwerken uit de Romeinse tijd. De
renaissance is de wedergeboorte van de klassieke oudheid. Hoge adel en vorsten streefden naar
macht met pracht en praal. Veel kunstenaars kregen de opdracht om kunstwerken te maken voor
kerken en paleizen.
Humanisme
In de middeleeuwen was de denkwereld vooral gericht op het geloof. In de tijd van de renaissance
kwam er een andere levenshouding. Mensen gingen met elkaar meer discussiëren over bijvoorbeeld
politiek, godsdienst en moraal. Ze wilden de wereld beter begrijpen en als dat mogelijk was ook
verbeteren. De levenshouding die toen ontwikkelde was het humanisme. Ook werd het menselijk
lichaam beter ontdekt en kwamen ze meer te weten over de bouw en werking van het lichaam. Ze
gingen nog wel uit van theorieën uit de oudheid, maar deze volgde ze niet kritiekloos.
Paragraaf 5.2 ‘Ontdekkers van nieuwe werelden’
Wereldbeeld rond 1450
Eerst was het wereldbeeld beperkt rond 1450. Maar in de late middeleeuwen werd handel steeds
internationaler. Zo handelden ze in Noord-Afrika en Azië met elkaar en samen met de producten uit
het Middellandse Zeegebied werden die onder andere naar Brugge gebracht. Brugge werd het
handelsknooppunt tussen beide handelsnetwerken. De topografische kaart van het Middellandse
Zeegebied was zeer gedetailleerd en betrouwbaar door alle handelscontacten. De wereldkaart
daarentegen was dit nog niet. Toscanelli bestudeerde kaarten uit oudheid en combineerde de
gegevens met de kaarten van de Europese en Arabische kennis over de zeeroutes en kustlijnen.
Portugezen gaan voor
In Portugal en Spanje waren Aziatische producten erg duur. De Portugezen wilden een zeeroute naar
Indië vinden zodat ze zelf konden handelen met Indië. Dit zou via de Afrikaanse kunnen gaan en
daar hadden ze onderweg telkens een basis voor verdere reizen. In 1497 werd de westkust van India
bereikt en bezette ze deze kustplaatsen en eilanden met forten en soldaten. Dit werden factorijen
genoemd en hier dreven ze handel met de inheemse bevolking. Er waren nu wel twee routes naar
Azië gevonden, de Portugezen hadden de zeeroute en de Ottomanen en Arabieren de landroute.
Spanje volgt Portugal
Spanje was ook geïnteresseerd in een route naar Azië. Columbus had de kaart van Toscanelli en
vroeg geld aan de Portugese koning om dit uit te voeren, maar dit wees hij af. De Spaanse koning
toonde wel interesse en zo ging Columbus met drie schepen zijn route varen. Vijf weken later
arriveerde hij in de Caraïben en noemde hij de inwoners daar indianen. Hij dacht dat hij Indië had
bereikt maar ontdekte Amerika. In 1494 kwam het Verdrag van Tordesillas om een oorlog te
