Samenvatting Waugh, A. & Grant, A. (2012) Ross en Wilson Anatomie en fysiologie in gezondheid en ziekte.
H-14: De huid
De huid:
- Beschermt de onderliggende structuren tegen letsel en tegen binnendringen van bacteriën;
- Bevat sensorische (somatische) zenuwen voor pijn, temperatuur en aanraking;
- Is betrokken bij de regulering van de lichaamstemperatuur.
Structuur van de huid
Grootste orgaan van het lichaam en heeft een oppervlakte van 1,5 tot 2 m2 bij volwassenen.
2 hoofdlagen te onderscheiden: epidermis (opperhuid) en de dermis (huid)
Tussen de huid en de onderliggende structuren ligt een onderhuidse laag die bestaat uit areolair weefsel en
adipeus weefsel (vet).
Epidermis
Opperhuid is de buitenste laag van de huid.
-Bestaat uit meerlagig verhoornend plaveiselepitheel. Dat in dikte varieert. à Handpalmen en voetzolen het
dikst.
-Heeft diverse lagen cellen (strata). Diepst liggende: kiemepitheel. Buitenste laag: stratum corneum.
-Cellen aan oppervlakte zijn plat, dun, kernloos en dood : schilfers. Waarin het cytoplasma in vervangen door
het vezelachtige eiwit keratine. Die ellen schilferen doorlopend af en worden vervangen door cellen die vanuit
de kiemlaag naar boven komen en een geleidelijke verandering hebben ondergaan tijdens hun weg naar het
oppervlak.
-Volledige vervanging van de epidermis duurt ongeveer een maand.
-Of de epidermis gezond blijft, hangt af van 3 synchroon verlopende processen:
• Afschilfering (verliezen) van de verhoornde cellen aan de oppervlakte;
• Effectieve verhoorning van de cellen die het oppervlak naderen;
• Doorlopende celdeling in de diepere lagen waarbij nieuwgevormde cellen naar het oppervlak worden
geduwd.
-Haren, afscheiding uit talgklieren en buisjes van zweetklieren passeren de epidermis op weg naar het
oppervlak.
-Oppervlak epidermis geribbeld door cellen die uitsteken in de dermis: papillen.
-Blaren ontwikkelen zich doordat een trauma de dermis van de epidermis scheidt, zodat zich sereus vocht
tussen beide lagen ophoopt.
- De huidskleur wordt beïnvloed door diverse factoren:
1. Melanine, een donker pigment afgeleid van het aminozuur tyrosine en afgescheiden door
melanocyten in de diepe kiemlaag, wordt opgenomen door omliggend epitheelcellen.
2. Hoeveelheid is genetisch bepaald en varieert in de verschillende lichaamsdelen.
, 3. Het aantal melanocyten is tamelijk constant, dus de verschillen in kleur hangen af van de hoeveelheid
afgescheiden melanine. à Beschermt de huid tegen de schadelijke effecten van zonlicht.
-Zuurstofsaturatie en hoeveelheid circulerende bloed geven de witte huid een roze kleur.
-Gele kleur door de overmatige hoeveelheden galpigmenten in bloed en caroteen in onderhuids vet.
Dermis
- Taai en elastisch
- Gevormd uit bindweefsel met een matrix van collageenvezels die doorvlochten is met elastische
vezels.
- Bij zwangerschap/zwaarlijvigheidà huid te veel oprekkenà permanente striae (striemen).
- Collageenvezelsà water vast houdenà spankracht aan huid gevenà neemt af als je ouder wordtà
rimpels.
- Fibroblasten, macrofagen en mestcellen worden het meeste aangetroffen in de dermis.
- Onder de diepste laag liggen losmazig bindweefsel en wisselende hoeveelheden vetweefsel.
Structuren in de dermis
Bloedvaten
Arteriolen vormen netwerk die zweetklieren, talgklieren, haarzakjes en dermis verzorgen.
Lymfevaten
Door hele dermis heenlopen.
Sensorische zenuwuiteinden
Sensorische receptoren gevoelig voor: aanraking, temperatuur, druk en pijn liggen overal in dermis. Pacinian
corpuscle gevoelig voor diepe druk.
Zweetklieren
Wijdverbreid door hele huid heen en meest talrijk in handpalmen, voetzolen, oksels en liezen. Ontstaan uit
epitheelcellen.
1e soort in poriënà zweet= doorzichtig en waterig à voor regulering lichaamstemp.
2e soort in haarfollikelsà afbraak door bacteriën= onprettige geur.
Overmatig zwetenà kans op uitdroging en natriumchloride tekort.
Haren
Harenà gevormd door groepjes epidermiscellen die in de dermis/ onderhuids weefsel groeien
(haarzakjes/haarfollikels). Onderaan haarzakje klompje cellen= pipilla/ haarbulbus. Deel boven huid= schacht
en rest is haarwortel.
Arrector pilorum= haarspiertjes die samentrekken àkippenvel (bij kou/angst). Rechtopstaande haren houden
lucht vastà opwarmingsmechanisme.
H-14: De huid
De huid:
- Beschermt de onderliggende structuren tegen letsel en tegen binnendringen van bacteriën;
- Bevat sensorische (somatische) zenuwen voor pijn, temperatuur en aanraking;
- Is betrokken bij de regulering van de lichaamstemperatuur.
Structuur van de huid
Grootste orgaan van het lichaam en heeft een oppervlakte van 1,5 tot 2 m2 bij volwassenen.
2 hoofdlagen te onderscheiden: epidermis (opperhuid) en de dermis (huid)
Tussen de huid en de onderliggende structuren ligt een onderhuidse laag die bestaat uit areolair weefsel en
adipeus weefsel (vet).
Epidermis
Opperhuid is de buitenste laag van de huid.
-Bestaat uit meerlagig verhoornend plaveiselepitheel. Dat in dikte varieert. à Handpalmen en voetzolen het
dikst.
-Heeft diverse lagen cellen (strata). Diepst liggende: kiemepitheel. Buitenste laag: stratum corneum.
-Cellen aan oppervlakte zijn plat, dun, kernloos en dood : schilfers. Waarin het cytoplasma in vervangen door
het vezelachtige eiwit keratine. Die ellen schilferen doorlopend af en worden vervangen door cellen die vanuit
de kiemlaag naar boven komen en een geleidelijke verandering hebben ondergaan tijdens hun weg naar het
oppervlak.
-Volledige vervanging van de epidermis duurt ongeveer een maand.
-Of de epidermis gezond blijft, hangt af van 3 synchroon verlopende processen:
• Afschilfering (verliezen) van de verhoornde cellen aan de oppervlakte;
• Effectieve verhoorning van de cellen die het oppervlak naderen;
• Doorlopende celdeling in de diepere lagen waarbij nieuwgevormde cellen naar het oppervlak worden
geduwd.
-Haren, afscheiding uit talgklieren en buisjes van zweetklieren passeren de epidermis op weg naar het
oppervlak.
-Oppervlak epidermis geribbeld door cellen die uitsteken in de dermis: papillen.
-Blaren ontwikkelen zich doordat een trauma de dermis van de epidermis scheidt, zodat zich sereus vocht
tussen beide lagen ophoopt.
- De huidskleur wordt beïnvloed door diverse factoren:
1. Melanine, een donker pigment afgeleid van het aminozuur tyrosine en afgescheiden door
melanocyten in de diepe kiemlaag, wordt opgenomen door omliggend epitheelcellen.
2. Hoeveelheid is genetisch bepaald en varieert in de verschillende lichaamsdelen.
, 3. Het aantal melanocyten is tamelijk constant, dus de verschillen in kleur hangen af van de hoeveelheid
afgescheiden melanine. à Beschermt de huid tegen de schadelijke effecten van zonlicht.
-Zuurstofsaturatie en hoeveelheid circulerende bloed geven de witte huid een roze kleur.
-Gele kleur door de overmatige hoeveelheden galpigmenten in bloed en caroteen in onderhuids vet.
Dermis
- Taai en elastisch
- Gevormd uit bindweefsel met een matrix van collageenvezels die doorvlochten is met elastische
vezels.
- Bij zwangerschap/zwaarlijvigheidà huid te veel oprekkenà permanente striae (striemen).
- Collageenvezelsà water vast houdenà spankracht aan huid gevenà neemt af als je ouder wordtà
rimpels.
- Fibroblasten, macrofagen en mestcellen worden het meeste aangetroffen in de dermis.
- Onder de diepste laag liggen losmazig bindweefsel en wisselende hoeveelheden vetweefsel.
Structuren in de dermis
Bloedvaten
Arteriolen vormen netwerk die zweetklieren, talgklieren, haarzakjes en dermis verzorgen.
Lymfevaten
Door hele dermis heenlopen.
Sensorische zenuwuiteinden
Sensorische receptoren gevoelig voor: aanraking, temperatuur, druk en pijn liggen overal in dermis. Pacinian
corpuscle gevoelig voor diepe druk.
Zweetklieren
Wijdverbreid door hele huid heen en meest talrijk in handpalmen, voetzolen, oksels en liezen. Ontstaan uit
epitheelcellen.
1e soort in poriënà zweet= doorzichtig en waterig à voor regulering lichaamstemp.
2e soort in haarfollikelsà afbraak door bacteriën= onprettige geur.
Overmatig zwetenà kans op uitdroging en natriumchloride tekort.
Haren
Harenà gevormd door groepjes epidermiscellen die in de dermis/ onderhuids weefsel groeien
(haarzakjes/haarfollikels). Onderaan haarzakje klompje cellen= pipilla/ haarbulbus. Deel boven huid= schacht
en rest is haarwortel.
Arrector pilorum= haarspiertjes die samentrekken àkippenvel (bij kou/angst). Rechtopstaande haren houden
lucht vastà opwarmingsmechanisme.
