Samenvatting Systeemgericht Werken

Systeem (Wijenberg)

Answer: Het begrip systeem wijst op een eenheid, opgebouwd uit deelverhoudingen; het gaat niet alleen om de delen op zich, ook niet op het geheel, maar op betrekkingen tussen dit alles.

Systeem (Nabuurs)

Answer: Het begrip systeem wijst op een eenheid, opgebouwd uit deelverhoudingen; het gaat niet om de delen op zich, ook niet om het geheel, maar om de doelgerichte betrekkingen tussen dit alles. Marius Nabuurs voegt dus doelgerichtheid toe aan de definitie van Wijenberg.

Welke 3 betekenissen geven Prochaska en Norcross aan systeemgericht werken?

Answer: 1. Als verwijzing naar een therapievorm: meerdere cliënten die een duurzame relatie met elkaar hebben, zijn samen bij de behandeling aanwezig of brengen deze deels samen door. 2. Als inhoud of doel van de behandeling: onderlinge relaties zijn het belangrijkste aandachtspunt, het doel is het functioneren van het (gezins)systeem te verbeteren. 3. Circulariteit: de wederzijdse beïnvloeding. Het is dus niet lineair/oorzaak-gevolg.

Wat wordt er bedoeld met \"de mens als systeem\"?

Answer: Cellen vormen organen. Organen vormen stelsels (beweging, bloed, spijsvertering). Stelsel vormen het menselijk lichaam. Deze vormt samen met de psyche de eenheid van de mens. Al deze delen zijn in interactie met elkaar.

Wat wordt er bedoeld met \"innerlijke boodschappen\"?

Answer: Innerlijke boodschappen draaien om input, throughput en output. Denk hierbij aan de bloedsomloop.

Welke 4 systeemtheorieën worden beschreven in het boek?

Answer: 1. De algemene systeemtheorie (Von Bertalanffy). 2. Structurele theorie (Minuchin et. al.) 3. Strategische of communicatietheorie (Haley & Watzlawick). 4. Intergerationele of contextuele systeemtheorie (Boszormenyi-Nagy)

De algemene systeemtheorie van Von Bertalanffy wordt gezien als de basis van het systeemtheoretisch denken. Wat hebben de andere drie theorieën aan deze theorie toe te voegen, waarin verschillen zij van elkaar?

Answer: 1. Structurele theorie: De wijze waarop het gezin georganiseerd is staat hier centraal. 2. Strategische of communicatietheorie: het benaderen van wetmatigheden in de communicatie tussen mensen staat hier centraal. 3. Intergerationele of contextuele systeemtheorie: Met name de relaties tussen familieleden over de verschillende generaties moeten volgens deze theorie worden betrokken in de analyse van de behandeling.

Wat is een metatheorie?

Answer: Een theorie die van toepassing is op verschillende wetenschapsgebieden.

Wat zijn de 4 kernpunten van de systeemtheorie?

Answer: 1. Levende organismen bestaan uit verschillende delen die onderling samenhangen en elkaar wederzijds beïnvloeden, niet lineair maar circulair. Veranderingen in één deel van de groep zullen gevolgd worden door veranderingen in andere delen van de groep. 2. Levende organismen zijn zichzelf handhavende eenheden, die in een voortdurende wisselwerking staan met hun omgeving. Er is sprake van input, throughput en output. Dit is de basis van de systeemtheorie. 3. Levende organismen zijn eenheden die het vermogen hebben zichzelf te handhaven, zich voortdurend op hun omgeving af te stemmen en die in een dynamisch evenwicht zijn met hun omgeving. Al die gedragingen van de eenheden hebben een functie binnen het geheel. 4. Levende organismen zijn eenheden met het vermogen zichzelf te besturen en zichzelf te reproduceren.

wat is de belangrijkste invloed van de systeemtherapie volgens Steyaert en Kwekkeboom?

Answer: Het verleggen van de focus van individuele situaties naar sociale situaties waarin zorgbehoevende burgers zitten.

Wat is volgens Nabuurs een redelijke definitie van een gezin?

Answer: Elk leefverband van 1 of meer volwassenen die verantwoordelijkheid dragen, stabiliteit en continuïteit bieden voor de verzorging en opvoeding van een of meer kinderen vanuit een duurzame relatie.

Wat zijn gezinskenmerken?

Answer: De gezinsgrootte, de gezinssamenstelling en de rolverdeling.

wat kun je zeggen over de gezinsgrootte door de jaren heen?

Answer: Voorheen was het hebben van 4 tot 10 kinderen heel normaal, zeker in de katholieke gebieden. Door de beschikbaarheid en aanvaardbaarheid van anticonceptie en de verminderde invloed van de katholieke kerk is er een geboortebeperking ontstaan na 1960. Voor 1910 was er massale kindsterfte. Nu zijn vooral allochtone gezinnen groter.

Welke soorten gezinssamenstellingen zijn er?

Answer: - eenoudergezinnen, als gevolg van scheidingen. - ongehuwd samenwonen - jongeren en ouderen wonen vaak alleen. - in 1880 waren er drie-generatiegezinnen, maar nu leven ooms, tantes, opa\'s en oma\'s alleen.

Welke factoren hebben invloed op de gezinssamenstelling?

Answer: - religie - seksuele rolverdeling - huispositie van de vrouw - machtspositie van het geloof als aspecten van de drie-eenheid in het gezin. - hetero, homo - huwelijk - buiten het gezin heeft ook de maatschappij invloed op de gezinssamenstelling (in China mocht je lang niet meer dan 1 kind hebben).

Wat is wederzijdse beïnvloeding?

Answer: er is sprake van wederzijdse beïnvloeding doordat cliënten en hulpverleners voortdurend met elkaar in interactie zijn.

Wat is een transactie?

Answer: dat is de uitwisseling van de boodschap van de zender naar de ontvanger.

Wat is een geslaagde transactie?

Answer: De zender en ontvanger beschikken bij een geslaagde transactie over dezelfde regels en gedragscodes.

Wat is een interactie?

Answer: Een serie van uitgewisselde communicatieve eenheden waardoor er wederzijdse beïnvloeding ontstaat. Alle betrokkenen zijn zowel zender als ontvanger.

Wat is digitale communicatie?

Answer: verbale communicatie. Woorden, spreektaal.

Welzijn Nieuwe Stijl heeft 8 bakens. Welke zijn dat?

Answer: 1. gericht op de vraag achter de vraag: samen met de cliënt zicht krijgen op het daadwerkelijke probleem. 2. gebaseerd op eigen kracht van de burger: cliënten activeren en empoweren. alleen hulp waar hij het zelf echt (nog) niet kan. 3. direct eropaf: voorkomen dat de situatie verslechterd, snel handelen bij crisissituaties, vertrouwen terugwinnen in de hulpverlening. 4. formeel en informeel in optimale verhouding: voorkomen van \"hulpverlenersafhankelijkheid\" en inzetten sociaal netwerk. 5. Doordachte balans van collectief en individueel: individueel en waar mogelijk in groepsverband. 6. Integraal werken: 1 plan. Samenwerking instellingen. 7. niet vrijblijvend, maar resultaatgericht: duidelijke afspraken voor hulpverlener, cliënt en naasten. 8. Gebaseerd op ruimte voor de professional: deskundigheid leidt tot ruimte voor besluitvorming en zelfstandig handelen.

Wat is het beroepsprofiel voor de social worker bij WNS?

Answer: Hij is in staat tot een professionele samenwerking in de ketens, het adequaat communiceren met de cliënt, naasten en andere organisaties. Hij is ondernemend, in staat naar de cliënt toe te gaan en de regie te nemen. Maar ook in staat de krachten van de cliënt en diens naasten te zien en daarop durven te vertrouwen. Hiermee durven loslaten.

Welke 4 categorieën zijn er met betrekking tot sociaal isolement en eenzaamheid?

Answer: 1. De sociaal weerbaren met een rijk netwerk die er ook betekenis aan ontlenen. 2. De eenzamen met weliswaar voldoende contacten, maar die er onvoldoende betekenis aan kunnen ontlenen. 3. De contactarmen met een klein aantal sociale relaties, maar die zich er niet aan storen. 4. De sociaal geïsoleerden die een heel klein sociaal netwerk hebben en daar hinder van ondervinden.

Wat zijn de uitgangspunten van Families First (FF)?

Answer: - kinderen kunnen het beste opgroeien in een gezin. - de veiligheid van het kind staat in het gezin voorop. - in ieder gezin zijn er mogelijkheden tot verandering. - FF is gericht op het versterken van positieve krachten binnen het gezin. - FF respecteert de normen en waarden van gezinnen waarmee wordt gewerkt. - Gezinsleden hebben de wil tot verandering. - Een crisis biedt extra mogelijkheden tot verandering.

wat zijn de kenmerken van Families First (FF)?

Answer: - FF reageert onmiddellijk op een crisis. - De problemen en wensen tot verandering in het gezin staan centraal. - Herstel en vergroting van veiligheid in het gezin staat centraal. - De hulp wordt gegeven in (de directe omgeving van) het gezin. - FF is 24 uur per dag beschikbaar voor hulp aan het gezin. - De hulp van FF is intensief en ruim inzetbaar. - De nadruk ligt op competentievergroting. - De gezinsmedewerker biedt praktische en materiële hulp

De regulatieve cyclus van Van Strien onderscheidt 5 stappen. Welke?

Answer: 1. Probleemstelling: screening en analyse van wat er aan de hand is. 2. Diagnose: Het vaststellen van de hypothese per probleemgebied en het opstellen van doelen voor de aanpak. 3. Plan: het vaststellen van de wijze van aanpak, de methodiek, de middelen en het proces. 4. Actie: het uitvoeren van een plan van aanpak. 5. evaluatie: het onderzoeken of de aanpak heeft geholpen en hoe verder te gaan.

Na afloopt van iedere sessie vindt er op 2 fronten evaluatie plaats. Welke?

Answer: - een evaluatie met het cliëntsysteem bestaande uit verschillende systeemniveaus. - een introspectieve evaluatie met jezelf als hulpverlener.

Wat is de regulatieve cyclus van Van Strien?

Answer: een beslissingsondersteunend model in de hulpverlening. Ontstaan uit het wetenschappelijk denken van Van Strien. Het model geeft precies weer hoe hulpverleners werken. Het laat zien hoe je tot goed onderbouwde besluiten komt en begeleiding en behandeling. Het is een handelingsgerichte diagnostiek en behandeling met een verloop volgens 5 stappen.

Volgens welke 5 stappen verloopt de regulatieve cyclus?

Answer: 1. Probleemstelling: screening en analyse van wat er aan de hand is. 2. Diagnose: het vaststellen van de hypothese per probleemgebied en het opstellen van doelen voor de aanpak. 3. Plan: het vaststellen van de wijze van aanpak, de methodiek, de middelen, het proces. 4. Actie: het uitvoeren van plan van aanpak. 5. Evaluatie: het onderzoeken of de aanpak heeft geholpen en hoe verder te gaan.

Welke vaardigheden moet de systeemgericht hulpverlener hebben bij het doorlopen van de regulatieve cyclus?

Answer: waarnemen, diagnosticeren, plannen, uitvoeren, volgen, evalueren en bijstellen van alle verschillende processen die er gelopen worden. Hij moet zijn handelen op alle niveaus kunnen uitleggen.

hoe heeft de factor tijd invloed op het systeemgericht hulpverlenen?

Answer: Alle individuen hebben een andere tijdsbeleving. De plaats en de omstandigheden hebben daar net als het individu invloed op. bij interpunctieproblematiek hebben verschillende gezinsleden een ander idee van de start(tijd) van een bepaald probleem. Je gebruikt een bepaalde hoeveelheid tijd om met het gezinssysteem te werken aan de doelen. In duur van de sessie en aantal sessies.

Wat gebeurt er met de factor tijd binnen het rigide en chaotische gezinssysteem?

Answer: binnen het rigide gezinssysteem is er sprake van stilstaande tijd en vergeten tijd. Bij deze gezinnen is er vaak sprake van angst voor verandering, voor een confrontatie met gevoelens en gedachte uit het verleden en voor controleverlies. Binnen het chaotische systeem is er vaak zo een snelle opvolging van gebeurtenissen dat er vaak ook sprake is van vergeten tijd. De social worker kan zich hier het beste focussen op het ontdekken en aanpakken van patronen.

Wat zijn NAW-gegevens?

Answer: Naam, adres, woonplaats.

Wat zijn de valkuilen van voorinformatie?

Answer: 1. De mate van objectiviteit: gekleurde visie van hulpverleners. Goed om diagnose etc. te bespreken met de cliënt en deze verder uit te vragen. 2. De aha-erlebnis: valkuil van de hulpverlener om uit de voorinformatie al af te leiden wat de oorzaken van de problematiek zijn, op basis van ervaringen met andere cliënten. 3. Interpunctieproblematiek: voor de hulpverlener is het de start van de hulpverlening. De cliënt heeft vaak al veel gezien en gedaan. Hier moet aandacht voor zijn. Die informatie is waardevol en je moet voorkomen dat de cliënt weer opnieuw zijn verhaal moet doen. Heb dus aandacht voor het tijdsaspect van de cliënt.

Wat zijn de voordelen die je hebt als de eerste afspraak telefonisch is?

Answer: - het is persoonlijk van aard - het is direct - 1 op 1 contract - agenda\'s bespreken - levert meteen informatie op en mogelijkheid tot vragen stellen

Wat zijn de nadelen van een telefonische eerste afspraak?

Answer: - contact tussen twee personen, context is er niet. Dit kleurt de mening van de hulpverlener. - Als je belt weet je niet wie er opneemt. - Je weet niet of je belt op een geschikt moment.

Waarom heeft een schriftelijke uitnodiging de voorkeur?

Answer: Het gaat op naam Het is een verzoek tot contact Je kunt een voorstel doen tot een datum/tijd Je kunt informatie over de organisatie meesturen

Wat zijn de twee aandachtspunten voor consensus volgens Van Yperen en Van Der Steege?

Answer: - zo veel mogelijk consensus over de doelen, ook binnen de onvrijwillige hulpverlening - helderheid van wie de gestelde doelen zijn

Wat is de hypothesevorming?

Answer: Eerste stap om vanuit de screening het diagnostisch proces vorm te geven.

Wat is een richtinggevende hypothese?

Answer: Betreft min of meer speculatieve uitspraken over de aard, ontstaan en voortbestaan van de gesignaleerde (opvoedings)problematiek, opgesteld door de hulpverlener op grond van zijn theoretische- en ervaringskennis naar aanleiding van het verhaal van de cliënt(en)

Wat is de wenskaart?

Answer: een techniek die op systematische wijze een beeld geeft van de wensen tot verandering van de verschillende gezinsleden. Het structureert het proces om helderheid te krijgen in de hulpvragen en van daaruit te komen tot doelen.

wat is de actiefase?

Answer: De fase waarin je samen met de cliënt werkt aan het behalen van de doelen.

wat is de gedragskaart?

Answer: Hulpmiddel om bij te houden wanneer het gewenste adequate gedrag van het kind zich voordoet.

Welke 4 soorten bekrachtigers dragen bij aan verandering?

Answer: 1. Primaire bekrachtigers: voor bijna ieder mens bekrachtigend zoals, voedsel, drinken en bescherming. 2. Secundaire bekrachtigers: per persoon verschillend zoals, bioscoopbezoek of tijdschrift. 3. Sociale bekrachtigers: aandacht, waardering, complimentje. 4. Tokenbekrachtiging: een fiche, sticker, etc waar een andere bekrachtiger mee gekocht kan worden. Deze wordt gebruikt ter overbrugging van de tijd tussen het gewenste gedrag en de bekrachtiging.

Er zijn 6 varianten van het operante leerproces, verdeeld over 3 procedures. Welke?

Answer: 1. Toedienen of versterken van een prikkel. 2. Wegnemen of verzwakken van een prikkel. 3. Uitblijven van een prikkel (wel de verwachting).

Hoe werkt de gedragskaart?

Answer: 1. je beschrijft kort en duidelijk op een positieve manier het gedrag waarvoor je de kaart wil gebruiken. 2. je laat het kind de tokens kiezen die hij wil verzamelen met het gewenste gedrag. 3. je kiest samen een beloning die verdient kan worden met een aantal tokens. 4. Je bepaalt op voorhand alle regels van dit spel: hoe, hoe vaak, hoeveel, makkelijke doelen. 5. geef complimenten bij gewenst gedrag. 6. geef de afgesproken beloning als het doel bereikt is. 7. pas het fixed-ratio-schema aan. nieuwe vaardigheid, moeilijker doel, langere periodes. 8. stoppen met de kaart na verloop van tijd. onvoorspelbaar belonen.

Wanneer is er sprake van sociale ondersteuning?

Answer: Wanneer er rondom de cliënt één of meer mensen zijn op wie het gezin een beroep kan doen.

Waaruit kan sociale steun bestaan?

Answer: - betrokkenheid en emotionele ondersteuning. - informatie en advies - praktische hulp of steun

Welke factoren hebben betrekking op de ervaren steun?

Answer: - behoefte aan ondersteuning - de nabijheid en bereikbaarheid van de personen die deel uitmaken van het netwerk.

Wat is een genogram?

Answer: ook wel genomap. Een grafische weergave, een stamboom van een aantal generaties binnen een familie. Het geeft de omvang van familie en bloedlijnen weer. Het is een overzichtelijke weergave van gegevens. De relatielijnen geven informatie over de kwaliteit van de relaties. Deze kunnen inzicht geven, maar ook beperkend werken.

Welke functies heeft het genogram?

Answer: - het verzamelen van gegevens en een screening van mogelijkheden binnen de familie. Het bieden van aanknopingspunten binnen de begeleiding: opvoedingsgeschiedenis eigen opvoedstijl, verbanden van het ontstaan van de problemen en gebeurtenissen; herkennen van de herhaling van patronen door de generaties heen; steunende en stressvolle factoren.