De volledige diergeneeskundige sector staat of valt onder invloed van bioveiligheid. Zeker in
de voedselproducerende sector is dit een heel belangrijk begrip. Wanneer een infectie bij
een dier gediagnosticeerd en behandeld wordt, had dit eigenlijk voorkomen kunnen worden.
Dit kan door bioveiligheidsmaatregelen.
De diergeneeskunde is sterk geëvolueerd. Een belangrijk verschil is dat er niet meer
gekeken wordt naar een individueel dier, maar naar een groep van dieren. Er wordt een
management toegepast die kijkt naar de gehele groep. Zo worden er
bioveiligheidsmaatregelen en preventieve maatregelen toegepast. Er wordt zo vermeden dat
een individueel dier behandeld moet worden.
,Bioveiligheid
Wat is het belang van bioveiligheid?
• alle maatregelen die insleep en verspreiding van een ziekte moeten voorkomen
• preventie en bescherming, reduceren infectiedruk (aantal ziekteverwekkers)
• externe en interne bioveiligheid
• vermijden en reduceren van gebruik van medicatie (en zeker van antibiotica)
→ resistentie voorkomen, kosten reduceren, residuen vermijden
• gezondere dieren → economisch voordeel, opbrengst beter, minder kosten, geen zoönose
Bioveiligheid is de hele belangrijke basis van een goed management. Eerst moet er
vermeden worden dat er een ziekte op het bedrijf binnenkomt. Vervolgens kan er gewerkt
worden aan de preventie van ziekten. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan vaccinatie. Dit is
een voorbeeld van secundaire preventie. Behandeling is het laatste redmiddel.
, De bioveiligheid is ondertussen een wetenschappelijke discipline. Er wordt enorm veel
onderzoek gedaan naar verschillende virussen. Zo kan er bijvoorbeeld onderzocht worden
hoelang een virus overleeft in de omgeving en hoe dit virus een cel binnendringt. Ook
hebben we te maken met verschillende reinigings- en desinfectie maatregelen. Per
ziekteverwekker hebben we een zeer goed wetenschappelijk onderbouwde strategie nodig.
Bioveiligheidsmaatregelen moeten rekening houden met de transmissieroutes!
We maken onderscheid tussen algemene en specifieke bioveiligheidsmaatregelen. Deze
maatregelen zijn belangrijk voor het voorkomen van één specifiek pathogeen.
algemeen: bedrijfseigen kledij, voetbad / ontsmettingsbad
specifiek: ophokplicht, ontsmettingsprotocol, mondmaskers
Bioveiligheid als onderdeel van ziekte bestrijdingsprogramma's:
• Doel: reductie (of eradicatie) van bepaalde ziekten of pathogenen
• Onderdelen: preventie, monitoring, bestrijding
• Gestuurd (en gesubsidieerd) vanuit overheid
• Voorbeelden: IBR rund, Salmonella bestrijding
Als een land vrij is van een bepaalde ziekteverwekker hoeft er ook niet meer gevaccineerd
te worden. Vaccineren wordt beschouwd als een preventie maatregel omdat het voorkomt
dat dieren ziek worden. Een virus uitschakelen wordt niet enkel bereikt door te vaccineren.