Beknopte samenvatting ondernemingsrecht

Leereenheid 1 – Ondernemingsvormen
Leerdoelen

- Na bestudering van deze leereenheid kent u de verschillende rechtsvormen waarin in
Nederland ondernemingen kunnen worden gedreven.
- Ook kunt u gemotiveerd aangeven in welke situatie de keuze voor welke
ondernemingsvorm het meest voor de hand ligt, en kunt u casus oplossen die op deze
materie betrekking hebben.

Rechtsvormen die het Nederlandse ondernemingsrecht kent:

- Naamloze Vennootschap (NV) (2:64 e.v. BW)
- Besloten Vennootschap (BV) (2:175 e.v. BW)
- Coöperatie (2:53 e.v. BW)
- Vereniging (2:26 e.v. BW)
- Stichting (2:285 e.v. BW)
- Maatschap (7A:1655 e.v. BW)
- Vennootschap Onder Firma (V.O.F) (art. 16 WvK)
- Commanditaire Vennootschap (CV) (art. 19 WvK)

Alle ondernemingen dienen te zijn ingeschreven in het Handelsregister (art. 6 Handelsregisterwet
2007).

Het staat de partijen niet vrij om andere typen rechtspersonen op te richten die niet in het BW staan
benoemd.

Naamloze Vennootschap (2:64 e.v. BW)

 Een NV is een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid. Dat betekent dat de
bestuurders/aandeelhouders in principe niet aansprakelijk zijn met hun privévermogen voor
eventuele schulden.
 Startkapitaal: €45.000 (2:67 lid 2 BW).
 Naamloos: bij de NV geldt er geen verplichting tot het houden van een register van
aandeelhouders. De aandelen hoeven derhalve niet op naam.
 Aandeelhouders hebben het recht om beslissingen te nemen in het bedrijf.
 Zij kunnen het bestuur benoemen en ontslaan.

Besloten Vennootschap (2:175 e.v. BW)

 Een BV is een rechtspersoon met een of meerdere overdraagbare aandelen verdeeld in
kapitaal.
 De rechtsvorm kent een beperkte aansprakelijkheid en kan zelf rechtshandelingen
verrichten.
 Zowel aandeelhouders als bestuurders zijn in beginsel niet aansprakelijk voor hetgeen in
de naam van de BV wordt verricht.
 BV = besloten. Dit houdt in dat de aandelen op naam staan en de overdracht in beginsel niet
vrijelijk kan plaatsvinden.
 De BV wordt beheerd door haar statuten (2:177 BW).

,Coöperatie (2:53 e.v. BW)

 Een coöperatie is een speciale vereniging waarin minimaal 2 personen samenwerken.
 Een coöperatie mag winst aan de leden laten uitkeren.
 De coöperatie heeft als doel om haar leden in behoefte te voorzien.
 Een coöperatie is een rechtspersoon.
 Schakelbepaling m.b.t. de wetgeving omtrent de vereniging (2:53a BW).

Vereniging (2:26 e.v. BW)

 Heeft geen winstoogmerk. Dat is verboden.
 De winst mag worden gebruikt voor de maatschappelijke activiteiten.
 Worden vaak maatschappelijke activiteiten georganiseerd.
 Minimaal twee leden vereist.
 De hoogste macht ligt bij de ledenvergadering (2:40 BW).
 Alle leden hebben één stem.
 Geen aandeelhouders.
 Wel rechtspersoonlijkheid.

Stichting (2:285 e.v. BW)

 Een stichting is een rechtspersoon.
 Een stichting heeft geen winstoogmerk.
 Uitkeringen mogen aan anderen dan haar oprichters en degene die deel uitmaken van de
organen van de stichting worden gedaan.
 Winst dient te worden uitgegeven aan de ideële doelstelling van de stichting.
 Een stichting heeft geen leden.
 Dit is het verschil met een vereniging.

Maatschap (7A:1655 e.v. BW)

 De maatschap is een obligatoire, wederkerige overeenkomst tot samenwerking van twee of
meer personen.
 De maatschap is gericht op het behalen van vermogensrechtelijk voordeel.
 De deelnemers worden vennoten genoemd.
 Winstverdeling dient te gebeuren volgens haar statuten.
 De maten zijn voor het gelijke deel aansprakelijk.
 Een vereiste voor een maatschap is dat de maten op gelijke voet samenwerken.
 De maatschap bezit geen rechtspersoonlijkheid.

Vennootschap Onder Firma (7A:1655 e.v. BW)

 Als een maatschap onder een gemeenschappelijke naam het bedrijf voert, dan wordt dit een
Vennootschap Onder Firma genoemd.
 Op gelijke voet dient er te worden samengewerkt.
 Geen rechtspersoonlijkheid

Verschillen tussen een maatschap en een VOF:

1. Bij een V.O.F. is iedere vennoot bevoegd namens de V.O.F. te handelen en rechtshandelingen
te verrichten.
 Bij een maatschap mag enkel een maat voor een ander optreden met een volmacht
(7A:1679 BW/ 7A:1681 BW).

, 2. Voor schulden van de V.O.F. zijn alle vennoten hoofdelijk verbonden.
 Bij een maatschap zijn de maten voor gelijke delen aansprakelijk.

Commanditaire Vennootschap

 Een CV is een samenwerkingsverband tussen een of meer gewone vennoten (hoofdelijk
aansprakelijk) en een of meer commanditaire vennoten (stille vennoten).
 Stille vennoten zijn vennoten die alleen financieel betrokken zijn door geld beschikbaar te
stellen.
 Alle vennoten hebben recht op winst.
 Een stille vennoot is niet aansprakelijk voor schulden uit de cv. Hij loopt alleen risico met zijn
inbreng.
 De stille vennoot mag niet naar buiten treden of zich bemoeien met de bedrijfsvoering.

, Arresten – Leereenheid 1 (Ondernemingsvormen)
 HR 29 mei 2015, NJ 2015/380 (Lunchroom De Katterug)
 HR 3 februari 1984, NJ 1984/386 (Damen Geho)
 HR 19 april 2019, RO 2019/36 (UWV/X)

Arrest Lunchroom De Katterug
Rechtsregel:

- Indien een commanditaire vennoot het verbod van art. 20 lid 1 of lid 2 WvK overtreedt,
verbindt art. 21 WvK daaraan een ingrijpende en vérgaande sanctie: de commanditaire
vennoot wordt jegens alle schuldeisers van de vennootschap ten volle aansprakelijk voor alle
verbintenissen van de vennootschap, ook die welke zijn ontstaan voor het tijdstip waarop het
verbod werd overtreden.
- Deze sanctie is uitsluitend gerechtvaardigd indien en voor zover zij in overeenstemming is
met de strekking ervan. Dit brengt mee dat de rechter, indien de — in beginsel daartoe door
de commanditaire vennoot te stellen en te bewijzen — omstandigheden daartoe aanleiding
geven, kan oordelen dat de sanctie niet gerechtvaardigd is, of dat het gevolg daarvan dient te
worden beperkt tot bepaalde verbintenissen van de commanditaire vennootschap.

Arrest Damen Geho
Rechtsregel:


Een partij moet kunnen
vertrouwen op de
gegevens in het
Handelsregister, ook in de
gevallen dat dit
register niet werd
geraadpleegd
Een partij moet kunnen
vertrouwen op de
gegevens in het