Shockbehandeling: algemeen en vocht
Hypovolemie
Behandeling
➢ Vrije ademweg, ademhaling, O2 saturatie in orde houden
➢ Houding = liggend geen veneuze pooling (benen omhooghouden voor
redistributie van vocht bij flauwvallen) omwille van retour naar
rechterhart
➢ IV-toegang x2 snelle toegang via twee BV (bv. langs 2 armen) om vocht toe te dienen
➢ Bloed kruisproef (om zo het bloedtype te achterhalen)
➢ IV vocht bolus (10-20ml per kg) bolus is een grote hoeveelheid vocht of medicatie
die intraveneus wordt gegeven in één keer, bij sepsis zelfs 30ml per Kg
➢ Monitoring (hartfunctie en bloeddruk) goed in ’t oog gehouden op INZO. Vitale parameters
meten (cvd, hartfrequentie, BD, saturatie,..)
➢ Oorzaak zoeken & wegnemen: bij infectie antibiotica geven, bij bloeding het bloeden stoppen
➢ Blaassonde om de vochtbalans/ urineproductie op te volgen: je kan er veel uit afleiden
Algemene principes van behandeling van shock
De VIP benadering
1. Monitoring
2. Opsporen en behandelen van oorzaak
3. Herstel van zuurstofbalans VO2/DO2
Ventilatie (= zuurstoftoediening of beademing)
Infusie (= toedienen van vloeistoffen/medicijnen in bloedvaten via infuus)
Pompfunctie (= verbeteren pompkracht door geneesmiddelen, adrenaline, …)
4. Ondersteunen van zuurbase, elektrolyten en voeding
Algemene principes (1)
➢ Opname INZO (intensieve zorgen)
➢ Monitoring ECG (hart) en O2 saturatie (zuurstof in lichaam)
➢ Arteriële cannulatie = plaatsen van canule voor het meten van de bloeddruk en
bloedgassen (shock ≠ lage bloeddruk maar wel indicatie voor MOF)
➢ Behandeling volgens bloeddruk, hartfrequentie, diurese, huidperfusie (meten
door capillaire refill), SvO2 (veneuze saturatie), lactaat
➢ Beoordelen van de vullingdrukken:
Centraal veneuze lijn (dit is preload rechterhart) met hoek van Louis
Swan Ganz (dit is preload linkerhart) met arterie pulmonaris katheter
➢ Monitoring zien waar je goed/ niet goed bezig bent
Globale perfusie: kijken naar hypotensie, hypoperfusie, oligurie, bewustzijn,
huid, lactaat, SvO2
Orgaanperfusie: hart, nier, CZS, lever, splanchnisch, …
, Principes (2)
➢ Diagnose en behandeling simultaan moet vooruitgaan, je begint al met
behandeling tijdens de diagnose
➢ VIP
➢ Ruimte en frequentie
➢ Optimaliseren preload en afterload
➢ Behandeling van mechanische oorzaken
➢ Behandeling van niet-cardiale oorzaken
Behandelingsprincipes
➢ Verbeteren van systolische functie (voor betere perfusie van organen)
➢ Verminderen van congestie (we gaan het vocht dat verkeerd zit, verminderen)
➢ Verminderen afterload (anders hart te snel uitgeput)
➢ Behoud van klepfunctie
Behandelingsmiddelen
➢ Beïnvloeden van inotropie (contractie van hart)
➢ Beïnvloeden van preload (oedemen voorkomen of meer circulerend bloed in lichaam
krijgen)
➢ Beïnvloeden van afterload (hart sparen)
➢ Beïnvloeden van hartritme
➢ Verbeteren van coronaire flow (hart goed geperfundeerd en niet snel uitput)
Frank-Starling
➢ Intern regelmechanisme in het hart dat ervoor
zorgt dat bij toenemende aanvoer van bloed
(stijgende preload) het hart krachtiger kan
samentrekken (meer cardiac output)
➢ Cardiac index = Cardiac output /
lichaamsoppervlakte.
➢ Bij het toevoegen van inotropica waardoor de
contractiliteit stijgt zal de Frank-Starling curve
naar boven schuiven
Vocht
➢ ±70% lichaamsgewicht water
Intracellulair water (2/3)
Extracellulair water (1/3)
▪ Klein deeltje (1/4) intravasculair (in de bloedbaan)
▪ Groot deelt (3/4) interstitieel (vocht tussen de cellen)
➢ 1/12 lichaamswater is bloed als circulerend volume
Hypovolemie
Behandeling
➢ Vrije ademweg, ademhaling, O2 saturatie in orde houden
➢ Houding = liggend geen veneuze pooling (benen omhooghouden voor
redistributie van vocht bij flauwvallen) omwille van retour naar
rechterhart
➢ IV-toegang x2 snelle toegang via twee BV (bv. langs 2 armen) om vocht toe te dienen
➢ Bloed kruisproef (om zo het bloedtype te achterhalen)
➢ IV vocht bolus (10-20ml per kg) bolus is een grote hoeveelheid vocht of medicatie
die intraveneus wordt gegeven in één keer, bij sepsis zelfs 30ml per Kg
➢ Monitoring (hartfunctie en bloeddruk) goed in ’t oog gehouden op INZO. Vitale parameters
meten (cvd, hartfrequentie, BD, saturatie,..)
➢ Oorzaak zoeken & wegnemen: bij infectie antibiotica geven, bij bloeding het bloeden stoppen
➢ Blaassonde om de vochtbalans/ urineproductie op te volgen: je kan er veel uit afleiden
Algemene principes van behandeling van shock
De VIP benadering
1. Monitoring
2. Opsporen en behandelen van oorzaak
3. Herstel van zuurstofbalans VO2/DO2
Ventilatie (= zuurstoftoediening of beademing)
Infusie (= toedienen van vloeistoffen/medicijnen in bloedvaten via infuus)
Pompfunctie (= verbeteren pompkracht door geneesmiddelen, adrenaline, …)
4. Ondersteunen van zuurbase, elektrolyten en voeding
Algemene principes (1)
➢ Opname INZO (intensieve zorgen)
➢ Monitoring ECG (hart) en O2 saturatie (zuurstof in lichaam)
➢ Arteriële cannulatie = plaatsen van canule voor het meten van de bloeddruk en
bloedgassen (shock ≠ lage bloeddruk maar wel indicatie voor MOF)
➢ Behandeling volgens bloeddruk, hartfrequentie, diurese, huidperfusie (meten
door capillaire refill), SvO2 (veneuze saturatie), lactaat
➢ Beoordelen van de vullingdrukken:
Centraal veneuze lijn (dit is preload rechterhart) met hoek van Louis
Swan Ganz (dit is preload linkerhart) met arterie pulmonaris katheter
➢ Monitoring zien waar je goed/ niet goed bezig bent
Globale perfusie: kijken naar hypotensie, hypoperfusie, oligurie, bewustzijn,
huid, lactaat, SvO2
Orgaanperfusie: hart, nier, CZS, lever, splanchnisch, …
, Principes (2)
➢ Diagnose en behandeling simultaan moet vooruitgaan, je begint al met
behandeling tijdens de diagnose
➢ VIP
➢ Ruimte en frequentie
➢ Optimaliseren preload en afterload
➢ Behandeling van mechanische oorzaken
➢ Behandeling van niet-cardiale oorzaken
Behandelingsprincipes
➢ Verbeteren van systolische functie (voor betere perfusie van organen)
➢ Verminderen van congestie (we gaan het vocht dat verkeerd zit, verminderen)
➢ Verminderen afterload (anders hart te snel uitgeput)
➢ Behoud van klepfunctie
Behandelingsmiddelen
➢ Beïnvloeden van inotropie (contractie van hart)
➢ Beïnvloeden van preload (oedemen voorkomen of meer circulerend bloed in lichaam
krijgen)
➢ Beïnvloeden van afterload (hart sparen)
➢ Beïnvloeden van hartritme
➢ Verbeteren van coronaire flow (hart goed geperfundeerd en niet snel uitput)
Frank-Starling
➢ Intern regelmechanisme in het hart dat ervoor
zorgt dat bij toenemende aanvoer van bloed
(stijgende preload) het hart krachtiger kan
samentrekken (meer cardiac output)
➢ Cardiac index = Cardiac output /
lichaamsoppervlakte.
➢ Bij het toevoegen van inotropica waardoor de
contractiliteit stijgt zal de Frank-Starling curve
naar boven schuiven
Vocht
➢ ±70% lichaamsgewicht water
Intracellulair water (2/3)
Extracellulair water (1/3)
▪ Klein deeltje (1/4) intravasculair (in de bloedbaan)
▪ Groot deelt (3/4) interstitieel (vocht tussen de cellen)
➢ 1/12 lichaamswater is bloed als circulerend volume
